HIMARS có thể xóa sổ cả căn cứ chỉ trong vài phút

2 giờ trướcBài gốc

Nếu nói theo cách của Napoleon, pháo là “vua chiến trường”, thì pháo phản lực có thể được coi là hoàng đế bởi tầm bắn xa, hỏa lực mạnh và độ chính xác cao, biến loại vũ khí này thành yếu tố thay đổi cuộc chơi.

Hệ thống pháo phản lực cơ động cao HIMARS là một trong những hệ thống pháo phản lực được săn đón nhất hiện nay. Tuy nhiên, khả năng thắng trận của HIMARS không chỉ phụ thuộc vào bản thân nó mà còn phụ thuộc vào điều khác không kém phần quan trọng là làm sao đưa nó tới nơi cần chiến đấu kịp thời, an toàn và bền bỉ.

Hệ thống pháo phản lực cơ động cao HIMARS - Ảnh: Reuters

Vũ khí được ưa chuộng nhưng cần “đường ra”

HIMARS là hệ thống phóng nhiều rocket đặt trên khung gầm xe bánh lốp, mang lại ưu thế cơ động so với các hệ thống bánh xích cồng kềnh hơn, như M270 MLRS.

Tùy loại tên lửa sử dụng, HIMARS có thể tác chiến ở tầm khoảng 70km cho tới hơn 300km, với các biến thể tầm xa hơn khi sử dụng đạn hành trình hoặc rocket dẫn đường.

Độ chính xác cao và khả năng bắn đổi mục tiêu nhanh khiến nó trở thành “vũ khí nhân đạo” cho các lực lượng cần uy hiếp mục tiêu sâu, hỗ trợ tác chiến đặc nhiệm, san lấp ổ kháng cự hay vô hiệu hóa hệ thống chỉ huy đối phương.

Chính vì hiệu quả đó, nhiều nước tìm mua HIMARS. Ukraine khai thác chúng trong chiến dịch chống xâm lược, các đồng minh phương Tây bổ sung cho kho vũ khí tên lửa tấn công độ chính xác. Tin tức về thương vụ sang Úc hay các cuộc mua bán khác liên tục xuất hiện. Nhưng mua được HIMARS chưa phải đã đủ.

Lực lượng Ukraine khai hỏa HIMARS vào mục tiêu Nga - VIdeo: WION

Trong chiến tranh hiện đại, chiến thắng không chỉ phụ thuộc vào loại vũ khí sở hữu, mà còn ở khả năng triển khai chúng nhanh chóng, chính xác và hiệu quả. HIMARS, với kích thước lớn và trọng lượng nặng hơn nhiều loại xe bọc thép thông thường, cần những phương tiện vận tải chuyên dụng để cơ động trên quãng đường dài hoặc vượt biển.

HIDRIP, HIRAIN và bài toán liên quân

Khi đã hiện diện trên chiến trường, hệ thống này lập tức trở thành mục tiêu hàng đầu của pháo phản lực, tên lửa chống tăng, máy bay và cả các biện pháp tác chiến điện tử của đối phương. Vì thế, khả năng “bắn rồi rút” - di chuyển nhanh, tấn công chớp nhoáng và rời vị trí trước khi bị phản pháo, trở thành yếu tố sống còn để HIMARS duy trì lợi thế chiến thuật.

Đây cũng là lý do quân đội Mỹ phát triển một chiến thuật đặc biệt mang tên HIRAIN, tức là triển khai nhanh hệ thống pháo phản lực cơ động cao. Mục tiêu của chiến thuật này là đưa các tổ hợp HIMARS từ tuyến sau ra vị trí chiến đấu trong thời gian ngắn nhất, đảm bảo an toàn khi di chuyển và rút ngắn tối đa quy trình tiếp nhiên liệu cũng như nạp đạn để sẵn sàng khai hỏa.

Một phần then chốt trong HIRAIN là kỹ thuật dùng máy bay vận tải để chuyển HIMARS. Tại một cuộc tập trận gần đây, biên đội máy bay vận tải quân sự C-130J và MC-130J đã phối hợp cùng binh chủng pháo của thủy quân lục chiến Mỹ và Lực lượng phòng vệ (quân đội) Nhật Bản thực hành xếp dỡ HIMARS ngay trong khoang.

Quy trình này gọi là HIDRIP (xếp, nạp và thay pod rocket trực tiếp trong máy bay), cho phép nạp-dỡ vũ khí và thay nhanh cụm rocket ngay trên khoang chở, rút ngắn thời gian triển khai lực lượng và giảm tối đa khoảng thời gian HIMARS phải đứng yên - thời điểm dễ bị đối phương tấn công.

HIDRIP và HIRAIN không chỉ là kỹ thuật nan giải về cơ khí. Chúng đòi hỏi phối hợp chặt chẽ giữa nhiều dịch vụ, nhiều quốc gia, nhiều đơn vị hàng không, thủy-lục quân và hậu cần. Việc huấn luyện liên tục giúp các lực lượng hình thành phản xạ, giảm thời gian “vulnerable” - thời điểm dễ bị tổn thương khi di chuyển hay nạp đạn. Lãnh đạo các đơn vị tham gia nhấn mạnh rằng sứ mệnh thành công là kết quả của “một đội hình làm việc như một”, không phải nỗ lực riêng rẽ của từng bên.

Ưu thế chiến thuật của HIMARS khi tới trận địa kịp thời

Khi HIMARS xuất hiện đúng lúc và đúng chỗ, nó có thể thay đổi cán cân lực lượng. Trong điều kiện thuận lợi khi có nhiều tổ hợp khai hỏa, đạn đủ loại (ví dụ đạn tầm xa hoặc đạn đầu nổ lớn), thông tin mục tiêu chính xác và không có sức kháng cự phòng không mạnh, HIMARS có thể phá hủy nhanh các mục tiêu trọng yếu của một căn cứ quân sự đối phương như kho đạn, bãi nhiên liệu, bến tàu, trạm chỉ huy hoặc bãi đỗ máy bay, làm tê liệt hoạt động trong thời gian ngắn cũng như làm suy yếu năng lực phản công.

HIMARS trong một cuộc tập trận bắn đạn thật - Ảnh: Reuters

Tính cơ động cao, vận tốc gần 90km/giờ trên đường, giúp HIMARS áp dụng chiến thuật bắn rồi rời khỏi khu vực trước khi đối phương định vị được tọa độ và phản pháo. Là hệ thống pháo phản lực chính xác, có khả năng bắn các loại đầu đạn dẫn đường với độ chính xác cao.

Trong kịch bản châu Á - Thái Bình Dương, nơi khoảng cách rộng lớn và hải đảo trải dài, vận chuyển nhanh HIMARS bằng không vận hoặc đặt trên tàu đổ bộ có thể là nhân tố quyết định. Chiến thuật HIRAIN giúp triển khai các tổ hợp ở đảo tiền tiêu, căn cứ tạm thời hoặc vị trí đảo lộn chiến trường để tạo áp lực chiến lược lên đối thủ. Điều này đặc biệt quan trọng nếu đối phương áp dụng chiến lược ngăn chặn sớm.

Dù kỹ thuật đã có, nhiều rào cản khác vẫn tồn tại. Vận chuyển HIMARS xuyên biên giới phụ thuộc cả vào chính trị, không chỉ năng lực hậu cần. Việc triển khai trên lãnh thổ một nước đồng minh sẽ cần thỏa thuận chính trị. Thêm nữa, việc cung cấp đạn hủy diệt tầm xa là vấn đề nhạy cảm; nhiều bên cân nhắc về nguy cơ leo thang dẫn tới xung đột lớn hơn.

Về mặt logistics, HIMARS sử dụng pod rocket có thể tương thích với hệ M270, điều thuận lợi cho chuỗi cung ứng, nhưng đạn dẫn đường tầm xa, tầm cực đại vẫn đắt tiền và cần kho bãi, vận chuyển an toàn.

M142 HIMARS là một trong những hệ thống pháo phản lực hiện đại, đem lại lợi thế lớn về tầm bắn, độ chính xác và cơ động. Tuy nhiên, sức mạnh của nó chỉ phát huy tối đa khi được đưa tới trận địa một cách nhanh chóng, an toàn và được tiếp ứng đầy đủ. Các sáng kiến như HIRAIN và HIDRIP, cùng huấn luyện liên minh chặt chẽ, là câu trả lời cho bài toán này.

Trong bất kỳ kịch bản xung đột hiện đại nào, vũ khí chỉ là một phần. Vận chuyển, bảo trì, tác chiến phối hợp, và quyết tâm chính trị mới là nhân tố cuối cùng quyết định liệu công nghệ như HIMARS có thực sự “thắng trận” hay không. Khi HIMARS đến được nơi cần thiết kịp thời, nó không chỉ bắn vào mục tiêu - nó bắn vào khả năng của đối phương để chiến đấu tiếp. Và đó mới là lợi thế chiến lược thực sự.

HIMARS (High Mobility Artillery Rocket System) là hệ thống pháo phản lực cơ động cao do Mỹ phát triển, được thiết kế để cung cấp hỏa lực chính xác, tầm xa cho các lực lượng mặt đất. Được Lockheed Martin sản xuất, HIMARS sử dụng khung gầm xe tải 6 x 6 nhẹ, cho phép triển khai nhanh chóng bằng đường bộ, không quân hoặc tàu biển.

Hệ thống có thể bắn các loại đạn dẫn đường như tên lửa GMLRS (tầm bắn 70km) hoặc ATACMS (tầm bắn lên đến 300km), với độ chính xác cao, phù hợp cho các mục tiêu chiến lược. HIMARS được trang bị hệ thống điều khiển hỏa lực tiên tiến, cho phép tấn công nhanh, chính xác và rút lui trước khi bị phát hiện. Với khả năng cơ động, linh hoạt và hỏa lực mạnh, HIMARS đã được sử dụng hiệu quả trong các xung đột hiện đại, đặc biệt tại Ukraine, và được nhiều quốc gia đồng minh của Mỹ tin dùng.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/himars-co-the-xoa-so-ca-can-cu-chi-trong-vai-phut-238748.html