Bóng đá Malaysia đang chao đảo.
“Bóng đá Malaysia ở cấp quốc gia luôn bị cản trở bởi sự can thiệp hành chính”, Steve Darby khẳng định trong cuộc phỏng vấn độc quyền với Timesport. Ở tuổi 70, HLV người Anh hiểu rõ môi trường bóng đá Malaysia hơn ai hết, sau hơn ba thập kỷ gắn bó cùng các CLB Johor, Perak, Kelantan và từng giúp Johor giành Cúp FA 1998.
“Tại Thái Lan, chúng tôi được thuê để làm việc. Nếu thất bại, bị sa thải - nhưng không ai can thiệp. Ở Malaysia thì khác, quá nhiều người muốn kiểm soát thay vì tin tưởng”, ông nói.
Darby kể rằng từng phải đấu tranh với các quan chức địa phương không trả lương cầu thủ, hay chứng kiến lãnh đạo coi trọng quyền lực hơn năng lực. “Câu hỏi lớn nhất là: ai thực sự điều hành? Nếu chủ tịch hay tổng thư ký đồng lõa, họ nên từ chức. Còn nếu bị thao túng, họ không đủ năng lực”, ông nhấn mạnh.
Phát biểu của Darby vang lên giữa lúc Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM) vừa bị FIFA trừng phạt, và bảy cầu thủ “di sản quốc gia” bị cấm thi đấu 12 tháng vì nghi làm giả giấy tờ nhập tịch. Với ông, đó chỉ là “triệu chứng của căn bệnh cũ”: khủng hoảng quản trị và thiếu trách nhiệm giải trình.
“Bóng đá phải được điều hành bởi người chuyên nghiệp. Nếu họ thất bại, hãy sa thải - nhưng đừng can thiệp. Tôi không dạy thợ máy hay nha sĩ làm việc của họ, và các quan chức cũng không nên dạy HLV đá bóng”, ông nói.
Darby lấy ví dụ từ Lào - quốc gia nhỏ nhưng có cách làm bóng đá minh bạch. “Liên đoàn Lào đã dùng tiền của FIFA và AFC để phát triển cầu thủ, xây dựng cơ sở vật chất. Đó là bài học về tính kỷ luật và liêm chính”, nhà cầm quân người Anh chia sẻ.
LĐBĐ Malaysia đang bị chỉ trích dữ dội gần đây.
Theo ông, Malaysia có tài năng, đam mê và tiềm lực kinh tế vượt trội trong khu vực, nhưng thiếu yếu tố căn bản: lãnh đạo có tầm và sự nhất quán. “Malaysia hoàn toàn có thể trở thành đội mạnh nhất Đông Nam Á, nếu họ đặt liêm chính và kế hoạch dài hạn lên hàng đầu”, ông Darby nêu quan điểm.
Dù thẳng thắn phê phán, Darby vẫn dành tình cảm đặc biệt cho bóng đá Malaysia. Ông nhớ lại bài học năm 1998 từ Ahmad Mohamad - quản lý Johor: “Anh ấy dạy tôi hãy như cây tre, biết uốn nhưng không gãy. Tôi từng thấy nhiều quan chức tự cao khiến HLV bị sa thải, và Ahmad giúp tôi hiểu rằng không thể thắng mọi cuộc chiến”.
Theo Darby, đó cũng là triết lý mà bóng đá Malaysia cần hiện nay: linh hoạt để tiến hóa, nhưng phải giữ nguyên tinh thần và sự chính trực.
“Cầu thủ Malaysia kỹ thuật tốt, nhưng thiếu bản lĩnh - yếu tố phân biệt người giỏi với kẻ xuất sắc”, ông nói. “Tình yêu bóng đá ở đây là thật, không thể giả tạo. Nhưng chỉ tình yêu thôi không đủ để chiến thắng. Malaysia cần thêm nghị lực, kỷ luật và lòng tự trọng”.
Hà Trang