Hộ kinh doanh 'né' thuế: Cần uyển chuyển trong thực thi chính sách

13 giờ trướcBài gốc

Đa dạng hình thức “né” thuế

Mấy ngày gần đây, chị Nguyễn Thị Minh - một chủ hộ kinh doanh trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm đã thông báo với khách hàng về việc thanh toán không cần ghi rõ nội dung thanh toán đơn hàng, thay vào đó có thể để trống hoặc ghi nội dung đổi tiền. Dù không nói ra mục đích của thông báo trên, nhưng nhiều người cũng hiểu rằng, đây là cách để chủ hộ kinh doanh này “né” nghĩa vụ thuế với cơ quan chức năng.

Nhiều hộ kinh doanh thông báo bán hàng nhận tiền mặt với mục đích "né" thuế. Ảnh: NH

Cũng nhằm “né” nghĩa vụ nộp thuế với cơ quan chức năng, chị Nguyễn Thị Huyền - kinh doanh trong lĩnh vực vật liệu xây dựng cũng thông báo tới khách hàng, không nhận thanh toán bằng chuyển khoản như trước đây vẫn làm, mà chỉ nhận thanh toán bằng tiền mặt.

Chị Huyền cho rằng, làm như vậy cơ quan chức năng sẽ không kiểm soát được lượng tiền ra vào tài khoản và tránh được việc nộp thuế tăng so với mức thuế khoán 700.000 đồng một tháng mà chị phải nộp trước ngày 1/6.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, chủ một cơ sở kinh doanh Spa tại quận Nam Từ Liêm Hà Nội cho biết, sẽ hủy đăng ký hộ kinh doanh để đỡ phải đóng thuế.

Quyết định này được chủ hộ kinh doanh đưa ra sau khi có thông tin, từ ngày 1/6, theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ, những hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu hàng năm trên 1 tỷ đồng trở lên hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, ăn uống, nhà hàng, khách sạn, dịch vụ vận tải hành khách… sẽ phải dừng thuế khoán. Thay vào đó, sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.

Việc xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh giúp tăng tính minh bạch và công bằng trong quản lý thuế. Ảnh minh họa

Hộ kinh doanh cần tỉnh táo nhận diện vấn đề

Trước thông tin các cửa hàng kinh doanh từ chối nhận thanh toán chuyển khoản mà chỉ nhận tiền mặt nhằm “né” thuế. Chi cục Thuế Khu vực I đã phát đi thông báo: Theo quy định của pháp luật thuế, doanh thu tính thuế giá trị gia tăng (GTGT) đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là doanh thu bao gồm thuế (trường hợp thuộc diện chịu thuế) của toàn bộ tiền bán hàng, cung ứng dịch vụ mà hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được hưởng, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.

Hành vi treo biển “chỉ nhận tiền mặt” hoặc ghi nội dung chuyển khoản mập mờ ví dụ “trả tiền mượn”, “tiền cafe”, “tiền ship”… để cơ quan chức năng gặp khó khăn khi xác định doanh thu không làm giảm nghĩa vụ thuế, mà ngược lại có thể trở thành dấu hiệu nghi ngờ cho hành vi che giấu doanh thu. Đồng thời, hành vì này cũng đi ngược với xu hướng “xã hội số - kinh tế số - công dân số” và chủ trương phát triển thanh toán không dùng tiền mặt của Đảng, Nhà nước.

“Một số trường hợp người bán yêu cầu thu thêm tiền của người mua nếu thanh toán bằng hình thức chuyển khoản không những ảnh hưởng đến quyền lợi của người mua mà còn là hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật” – thông báo của Chi cục Thuế Khu vực I nêu rõ.

Từ phân tích trên, Chi cục Thuế Khu vực I mong muốn các hộ, cá nhân kinh doanh hãy là những nhà kinh doanh tỉnh táo, tìm hiểu quy định pháp luật, không nghe và làm theo những hành vi trái pháp luật như che dấu doanh thu, không minh bạch trong giao dịch kinh tế; thực hiện kê khai đúng và đầy đủ doanh thu khi bán hàng hóa dịch vụ.

Cơ quan thuế cho biết, luôn sẵn sàng hỗ trợ và khuyến khích các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh chuyển đổi, phát triển lên doanh nghiệp để được hưởng các chính sách ưu đãi về đầu tư kinh doanh và thuế theo Nghị quyết số 198/2025/QH15 ngày 17/5/2025 về cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân.

Đặc biệt, đối với các trường hợp người nộp thuế cố tình che dấu doanh thu, kê khai thuế không trung thực, đầy đủ sẽ bị xử lý truy thu, ấn định thuế, xử phạt hành vi khai sai, trốn thuế hoặc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trước tình trạng hộ kinh doanh đang tìm cách “né” nghĩa vụ nộp thuế, trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, chuyên gia kinh tế, TS Nguyễn Quốc Việt, Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng: Việc hộ kinh doanh đạt doanh thu đến một mức độ nhất định phải đóng thuế đã được quy định rất rõ tại các thông tư, nghị định của nhà nước.

Vì thế, nếu hộ kinh doanh đang kinh doanh mà cố tình không đóng thuế sẽ phải chịu xử lý theo quy định của pháp luật về thuế hiện nay. Và pháp luật xử lý hình phạt với việc trốn thuế là rất nặng. Theo đó, thay vì tìm cách trốn thuế, né thuế, hộ kinh doanh nên chia sẻ những khó khăn, thách thức với cơ quan thuế địa phương để nhận được sự hỗ trợ kịp thời từ cơ quan thuế.

Bên cạnh đó, để tạo thuận tiện cho hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi từ thuế khoán sang thuế tự kê khai một cách hiệu quả, TS Nguyễn Quốc Việt cũng cho rằng, các cơ quan nhà nước, bao gồm cơ quan thuế cũng như chính quyền địa phương cần có sự uyển chuyển trong thực thi chính sách. Đồng thời, nên có thời gian hướng dẫn, hỗ trợ hộ kinh doanh làm quen, tránh áp đặt và đặc biệt tránh sử dụng hình thức xử phạt quá cứng nhắc.

"Vì nếu cứng nhắc, sẽ chỉ khiến cho các hộ, cá nhân kinh doanh chuyển hẳn sang hoạt động phi chính thức hoặc có những phản ứng không đáng có. Như vậy, mục tiêu đề ra lại không đạt được và môi trường kinh doanh cũng không được cải thiện, hoạt động quản lý thuế cũng khó thực thi hiệu quả" - TS Nguyễn Quốc Việt thông tin.

Ông Mai Sơn - Phó Cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính): Việc xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh mang nhiều ý nghĩa quan trọng trong phát triển kinh tế tư nhân cũng như trong quản lý nhà nước, giúp tăng tính minh bạch và công bằng trong quản lý thuế.

Nguyễn Hòa

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/ho-kinh-doanh-ne-thue-can-uyen-chuyen-trong-thuc-thi-chinh-sach-391180.html