Hoang tàn di tích lầu Bảo Đại ở Nha Trang

một ngày trướcBài gốc

Ngày 1-8, một lãnh đạo Sở Văn hóa- Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa cho biết đến nay vẫn chưa thể thực hiện dự án tu bổ, tôn tạo năm căn biệt thự cổ nằm trong khu di tích kiến trúc nghệ thuật Biệt điện Cầu Đá, còn gọi là di tích Lầu Bảo Đại ở phường Nha Trang.

Năm 2011, UBND tỉnh Khánh Hòa cho phép Tổng công ty Khánh Việt liên danh Tập đoàn Hà Đô thành lập Công ty CP Đầu tư Khánh Hà thực hiện dự án khu biệt thự cao cấp Bảo Đại.

Tháng 12-2014, UBND tỉnh Khánh Hòa quyết định giao gần 9 ha đất, 4,7 ha mặt nước biển cho Công ty CP Đầu tư Khánh Hà để thực hiện dự án; trong đó bao gồm cả năm ngôi biệt thự cổ gồm Xương Rồng, Bông Sứ, Bông Giấy, Phượng Vĩ và Cây Bàng ở di tích lầu Bảo Đại.

Theo kế hoạch, dự án khu biệt thự cao cấp Bảo Đại sẽ cải tạo năm biệt thự hiện hữu; xây mới khách sạn năm tầng, 45 căn biệt thự nghỉ dưỡng cùng các tiện ích khác.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện dự án, cơ quan chức năng xác định chủ đầu tư có nhiều sai phạm, trong đó có việc xâm hại danh lam thắng cảnh biệt thự Cầu Đá. Dự án bị đình chỉ thi công từ năm 2018 đến nay. Ảnh chụp năm 2019.

Đến tháng 2-2023, Công ty CP Đầu tư Khánh Hà xin trả lại năm biệt thự cổ ở di tích lầu Bảo Đại nói trên. Sau đó, tỉnh Khánh Hòa thu hồi hơn 9.200 m2 đất cùng công trình xây dựng trên đất là năm căn biệt thự Cầu Đá, giao Trung tâm Bảo tồn di tích quản lý.

Sau nhiều năm bỏ hoang, ba trong số năm căn biệt thự cổ đã xuống cấp nghiêm trọng. Trong đó, một số căn biệt thự cổ đối diện nguy cơ hư hại không thể sửa chữa.

Biệt thự Cây Bàng, sau nhiều năm bỏ hoang hệ thống mái che đã hư hỏng, tường bong tróc do không được tu sửa, chăm sóc.

Phần mái của biệt thự Cây Bàng đã xuống cấp nhiều năm nay.

Cạnh đó là biệt thự Hoa Giấy, Phượng Vỹ cũng cùng chung cảnh ngộ.

Nhiều năm trước, khi được giao quản lý các ngôi biệt thự cổ ở di tích lầu Bảo Đại, doanh nghiệp tự ý xây nhiều hạng mục phụ trợ, như nhà vệ sinh, bếp ăn,... sau đó bị buộc tháo dỡ. Tuy nhiên, việc tháo dỡ chỉ làm cho có lệ, phá bỏ nham nhở khiến cảnh quan nơi đây càng trở nên nhếch nhác.

Những công trình không được tháo dỡ hoàn toàn đã tồn tại nhiều năm ở di tích lầu Bảo Đại khiến nhiều người khi đến đây ngán ngẫm, xót xa cho một di tích tồn tại hơn trăm năm giữa lòng phố biển.

Đầu năm 2024, UBND tỉnh Khánh Hòa giao Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, liên quan tham mưu kế hoạch tổng thể về phương án trùng tu, tôn tạo; các giải pháp khả thi về quản lý, khai thác đối với năm căn biệt thự Cầu Đá. Đồng thời, các đơn vị xác định tiến độ, mốc thời gian cụ thể để hoàn thành các công việc liên quan; đề xuất chủ trương đầu tư dự án trùng tu, tôn tạo năm căn biệt thự Cầu Đá. Tuy nhiên, đến nay việc tu bổ, tôn tạo các căn biệt thự cổ vẫn chưa được thực hiện.

Đầu tháng 7-2025, cơ quản được giao quản lý di tich là Trung tâm Bảo tồn di tích có công văn đề xuất trưng dụng biệt thự Vọng Nguyệt - biệt thự Hoa Sứ, để làm nơi ở cho hai cán bộ lãnh đạo đơn vị này. Tuy nhiên, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa sau đó xác định việc Trung tâm Bảo tồn di tích đề xuất trên là thiếu sót, chưa xin ý kiến lãnh đạo sở; đồng thời yêu cầu kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm các cá nhân, tập thể liên quan.

Khu biệt thự được người Pháp xây dựng năm 1923, để làm nơi ăn ở cho các nhà hải dương học.

Từ năm 1940-1945, hoàng đế Bảo Ðại và hoàng hậu Nam Phương thường đến đây nghỉ dưỡng nên cái tên lầu Bảo Đại có từ thời đó.

Xuân Hoát

Nguồn PLO : https://plo.vn/hoang-tan-di-tich-lau-bao-dai-o-nha-trang-post863324.html