Bữa ăn của người Nhật thường nhiều món với lượng vừa phải. (Nguồn: Pixabay)
Tuổi thọ cao của người Nhật lâu nay thường được quy về chế độ ăn, trong đó cá, trà xanh và cơm gạo là những yếu tố hay được nhắc đến đầu tiên.
Tuy nhiên, bác sĩ phẫu thuật thần kinh Baibing Chen (Mỹ) cho rằng, yếu tố quyết định không nằm ở “siêu thực phẩm”, mà ở các hoạt động đời sống thường nhật âm thầm hỗ trợ não bộ và cơ thể.
Trong bài đăng trên Instagram, bác sĩ Baibing Chen cho biết, 6 thói quen sinh hoạt giúp giảm áp lực kéo dài lên hệ thần kinh và quá trình trao đổi chất, từ đó giúp kéo dài tuổi thọ của người Nhật.
Duy trì nhịp sống ổn định, nhất quán
Theo bác sĩ Chen, đời sống tại Nhật vận hành theo những nhịp điệu ổn định. Người dân thường ăn uống vào khung giờ tương đối cố định, đi bộ thường xuyên, ngủ nghỉ theo lịch trình dễ đoán và duy trì thói quen sinh hoạt đều đặn ngay cả khi về già.
Dưới góc độ thần kinh học, sự nhất quán này quan trọng hơn nhiều so với những gì đa số vẫn nghĩ. Não bộ hoạt động hiệu quả nhất khi đường huyết, hormone căng thẳng và chu kỳ giấc ngủ được giữ ở trạng thái cân bằng.
Theo thời gian, những thói quen sinh hoạt có thể dự đoán trước giúp giảm viêm mạn tính và bảo vệ sức khỏe nhận thức.
Khẩu phần ăn nhỏ - yếu tố thầm lặng bảo vệ cơ thể
Một trong những điểm ít được chú ý mà bác sĩ Chen nhấn mạnh là khẩu phần ăn. Bữa ăn của người Nhật thường nhỏ, cân đối về mặt thị giác, gồm nhiều món với lượng vừa phải thay vì một phần lớn.
Mọi người thường dừng lại khi cảm thấy vừa đủ no, không ăn quá mức. Về lâu dài, thói quen này giúp tránh tình trạng ăn quá nhiều - yếu tố làm tổn thương mạch máu và đẩy nhanh quá trình lão hóa.
Khẩu phần nhỏ không nhằm ép buộc hay kiêng khem, mà đơn giản là giảm gánh nặng chuyển hóa, vốn âm thầm gây hại cho não bộ và tim mạch.
Kết hợp vận động vào đời sống hàng ngày
Tại Nhật Bản, vận động thể chất là một phần tự nhiên của sinh hoạt, thay vì một nhiệm vụ tách biệt. Việc đi bộ đến ga tàu, sử dụng cầu thang hay giải quyết công việc bằng cách đi bộ là những thói quen phổ biến.
Theo bác sĩ Chen, kiểu vận động thường xuyên với cường độ thấp này giúp cải thiện tuần hoàn máu lên não, giảm nguy cơ đột quỵ và suy giảm nhận thức. Cơ thể nhờ đó được duy trì trạng thái năng động mà không gây quá tải cho khớp hay hệ thần kinh.
Ít căng thẳng mạn tính, hệ thần kinh cân bằng hơn
Căng thẳng kéo dài là một trong những yếu tố khiến cơ thể và não bộ lão hóa nhanh nhất. Dù không phải xã hội không áp lực, Nhật Bản có cấu trúc văn hóa và nhịp sống tương đối ổn định, giúp hạn chế tình trạng quá tải tinh thần liên tục.
Theo bác sĩ Chen, mức căng thẳng nền thấp hơn góp phần bảo vệ hệ thần kinh tự chủ - bộ phận điều hòa nhịp tim, tiêu hóa và phản ứng miễn dịch. Về lâu dài, điều này giúp giảm tỷ lệ các bệnh liên quan đến stress.
Duy trì gắn kết xã hội khi về già
Sự hòa nhập xã hội đóng vai trò quan trọng trong tuổi thọ của người Nhật. Người cao tuổi hiếm khi bị cô lập, nhiều người vẫn tiếp tục làm việc, tham gia tình nguyện hoặc sinh hoạt cộng đồng.
Bác sĩ Chen cho rằng, tương tác xã hội giúp não bộ luôn được kích thích, đồng thời làm giảm nguy cơ trầm cảm và sa sút trí tuệ. Cảm giác có mục đích sống và sự gắn kết mang lại tác động bảo vệ sức khỏe tinh thần lớn hơn nhiều so với những gì người ta thường nghĩ.
Ưu tiên phòng bệnh và phát hiện sớm, thay vì chỉ chữa khi đã nghiêm trọng
Người Nhật đặc biệt chú trọng khám sức khỏe định kỳ và phát hiện bệnh sớm. Nhiều vấn đề được nhận diện trước khi gây tổn hại nghiêm trọng. Dưới góc nhìn phẫu thuật thần kinh, điều này rất quan trọng, bởi nhiều rối loạn thần kinh bắt nguồn từ tổn thương mạch máu kéo dài.
Can thiệp và phòng ngừa từ sớm có thể làm thay đổi toàn bộ quỹ đạo lão hóa.
(theo Ngôi sao)