Sáng 20-10, TP Đà Nẵng tổ chức hội nghị tổng kết quy hoạch đầu tư tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di sản văn hóa thế giới đô thị cổ Hội An gắn với phát triển du lịch, giai đoạn 2012-2025.
Quy hoạch Hội An đảm bảo tính tổng thể
Giai đoạn 2012-2025, các mục tiêu quy hoạch trong lĩnh vực bảo tồn không gian kiến trúc khu di sản; di tích, di sản văn hóa phi vật thể; không gian sinh thái; phát triển du lịch… đều được tổ chức thực hiện hiệu quả.
Hội An là hình mẫu về bảo tồn và phát triển di sản văn hóa. Ảnh: TN
Di sản văn hóa thế giới Đô thị cổ Hội An được bảo tồn và phát huy tốt, cảnh quan - sinh thái được giữ gìn tối đa. Du lịch phát triển mạnh mẽ, trở thành ngành kinh tế quan trọng của địa phương.
Công tác quy hoạch và quản lý đô thị đảm bảo hài hòa giữa bảo tồn và phát triển, phù hợp với tiêu chí của UNESCO về “tính toàn vẹn và tính xác thực” của di sản.
Ở Hội An, các hoạt động bảo tồn không chỉ diễn ra trong phạm vi khu vực di sản, mà mở rộng đến vùng đệm và vùng ven, đảm bảo tính tổng thể, gắn kết và thống nhất trong không gian đô thị cổ. Điều này đúng với tiêu chí mà UNESCO đã công nhận: “Hội An là điển hình tiêu biểu về một cảng thị châu Á truyền thống được bảo tồn một cách hoàn hảo”.
Gần đây, Hội An đã có bước chuyển đổi rõ nét theo hướng du lịch xanh, gắn với mục tiêu phát triển bền vững và thân thiện môi trường.
Hạn chế hiện nay là các dự án thành phần có quy mô và tính tổng thể cao trong giai đoạn đầu chưa hình thành, ảnh hưởng đến tính đồng bộ và liên kết tổng thể của quy hoạch.
Nguồn lực huy động cho đầu tư thực hiện quy hoạch còn hạn chế, chủ yếu dựa vào ngân sách nhà nước.
Quy mô của quy hoạch tương đối lớn, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ của nhiều cơ quan, ngành, cấp cũng như sự hướng dẫn chuyên môn của các cơ quan Trung ương. Tuy nhiên, trong thực tế, cơ chế phối hợp, điều hành và vận hành trong tổ chức thực hiện quy hoạch còn thiếu đồng bộ, chưa mang lại hiệu quả như kỳ vọng.
Đô thị cổ Hội An là 1 báu vật
Theo bà Nguyễn Thị Anh Thi, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, Di sản văn hóa thế giới Đô thị cổ Hội An là một trong những báu vật không chỉ của riêng TP mà còn là niềm tự hào chung của Việt Nam trên bản đồ di sản thế giới. Sự kiện UNESCO công nhận Hội An là di sản văn hóa thế giới năm 1999 là 1 mốc son quan trọng.
“Trong bối cảnh thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Hội An có điều kiện chủ động hơn trong công tác bảo tồn, rút ngắn quy trình hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý. Đồng thời, bảo đảm sự hài hòa giữa bảo tồn và phát triển du lịch, giữa gìn giữ giá trị văn hóa và nâng cao đời sống cộng đồng”, bà Thi khẳng định.
Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cho hay, Hội An là di sản đô thị sống, đòi hỏi sự thận trọng, cân nhắc, khoa học, bảo đảm không phá vỡ tính tổng thể của đô thị thương cảng cổ - đô thị sinh thái - văn hóa - du lịch trong mối liên hệ về lịch sử, văn hóa, cảnh quan kiến trúc và tự nhiên.
Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL, ông Hoàng Đạo Cương, cho biết hơn 40 năm Hội An đã trải qua hai giai đoạn quy hoạch tổng thể, đặc biệt giai đoạn đầu đã cứu vãn được rất nhiều ngôi nhà cổ. Dù ban đầu có những bỡ ngỡ, khó khăn, nhưng nhiều năm liền Hội An đã làm tốt việc trùng tu.
Quang cảnh hội nghị. Ảnh: TN
Ông cho rằng, bản quy hoạch giai đoạn 2012-2025 là một trong những cơ sở pháp lý cần thiết và có ý nghĩa quan trọng trên chặng đường bảo tồn và phát huy giá trị di sản Đô thị cổ Hội An thời gian qua. Sau gần 13 năm thực hiện kết quả đạt được là khá lớn và toàn diện.
Theo thứ trưởng, không gian bảo tồn và phát huy di sản không tập trung trong khu di sản mà được mở rộng ra vùng ngoại vi là định hướng đúng đắn và mang lại kết quả tốt. Lợi ích gắn với trách nhiệm của cộng đồng đối với di sản ngày càng cao, tạo ra nền tảng vững chắc để phát triển Đô thị Hội An theo định hướng mang đặc trưng sinh thái - văn hóa - du lịch.
Ông Hoàng Đạo Cương cho rằng, Hội An đã vươn lên trở thành hình mẫu không chỉ của Việt Nam mà còn ở cấp độ khu vực và thế giới trong giải quyết hài hòa giữa vấn đề bảo tồn và phát triển di sản văn hóa trong cuộc sống đương đại.
“Đề nghị TP Đà Nẵng đưa chương trình quy hoạch vào trong nhiệm vụ sắp tới, tập trung được trí tuệ của các nhà quản lý, chuyên gia để cái cũ được kế thừa như nền tảng làm cho quy hoạch giai đoạn mới đạt được những kết quả thành công hơn, để Hội An xứng là báu vật”- Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương
THANH NHẬT