1. Nguyên nhân gây hội chứng seckel
Hội chứng Seckel là một bệnh lý dị tật bẩm sinh do nguyên nhân là rối loạn di truyền gây nên. Tỷ lệ gặp của hội chứng này rất thấp. Cho tới nay trên thế giới chỉ có khoảng hơn 100 trường hợp mắc hội chứng seckel này.
Nội dung
1. Nguyên nhân gây hội chứng seckel
2. Triệu chứng hội chứng seckel
3. Hội chứng seckel có lây không?
4. Phòng ngừa hội chứng seckel
5. Điều trị hội chứng seckel
Hội chứng sudeck là tổ hợp đột biến trên 3 gen khác nhau. Đột biến đồng đều và không hồi phục. Vì hội chứng Seckel được hình thành do bất thường về các yếu tố mang tính di truyền nên người bệnh phải sống chung với những dị dạng và khuyết tật ngay từ khi sinh ra cho tới cuối đời.
Trẻ sinh ra mắc hội chứng Seckel thường mang cấu trúc gen lặn (vì đây là một đột biến gen đồng hợp lặn). Cặp bố mẹ thường có quan hệ huyết thống gần và phải trong trường hợp cả bố và mẹ có chứa gen bệnh thì mới có nguy cơ sinh ra con bị hội chứng Seckel. Nhiều trường hợp trẻ mang gen bệnh nhưng không có biểu hiện của hội chứng này.
Để hạn chế trẻ sinh ra có nguy cơ mắc phải hội chứng Seckel thì việc quan trọng nhất chính là nghiêm cấm và không để xảy ra tình trạng hôn nhân cận huyết thống. Trong quá trình đẩy lùi căn bệnh này thì việc giáo dục hiểu biết của bệnh nhân, đặc biệt là những người đồng bào dân tộc thiểu số là vô cùng quan trọng.
Hai cậu bé tí hon được thăm khám và chẩn đoán mắc hội chứng Seckel vào năm 2014.
2. Triệu chứng hội chứng seckel
Những trường hợp mắc hội chứng Seckel thường có biểu hiện rất sớm từ khi còn là một bào thai. Khi còn phát triển trong tử cung, thai phát triển chậm nên thường thiếu cân, suy dinh dưỡng bào thai. Các cơ quan bộ phận cũng phát triển chậm hơn, thậm chí phát triển không toàn diện dẫn tới nhiều dị tật bẩm sinh.
Sau khi sinh, những bệnh nhân seckel có những bất thường về cả hình dạng và tâm thần như: đầu rất nhỏ, mũi nhọn và khoằm như chim, mặt nhỏ hẹp, xương hàm kém phát triển, hai mắt tròn to, tai bị biến đổi hình dạng.
Các xương như xương đốt bàn tay, xương hông,… cũng bị dị dạng gây hẹp và méo, cong bất thường. Trẻ có thể chậm phát triển trí tuệ dẫn tới thiểu năng trí tuệ, chậm phát triển về ngôn ngữ gây chậm nói hoặc không biết nói. các hoạt động thể chất của bệnh nhân cũng bị hạn chế rất nhiều.
Trẻ mắc hội chứng Seckel thường có các dấu hiệu như:
Chỉ số IQ thấp
Giảm nhận thức
Trẻ tăng động, quá khích
Ngoài ra tùy từng trường hợp có thể sẽ có thêm những bất thường khác. Nhiều bệnh nhân còn có thể có những rối loạn về máu.
3. Hội chứng seckel có lây không?
Hội chứng Seckel là một hội chứng dị tật bẩm sinh ở trẻ sơ sinh, không phải bệnh lây nhiễm nên không lây.
4. Phòng ngừa hội chứng seckel
Hội chứng seckel là bệnh di truyền nên việc phòng ngừa không tuyệt đối, để giảm nguy cơ mắc bệnh cần tư vấn di truyền trước khi mang thai.
Nếu có lịch sử gia đình về bệnh di truyền, tư vấn di truyền trước khi mang thai có thể giúp hiểu rõ về nguy cơ và cách quản lý bệnh di truyền trong gia đình.
Chẩn đoán sớm và can thiệp y tế với những người, gia đình mình có nguy cơ cao về bệnh di truyền, việc chẩn đoán sớm và can thiệp y tế thích hợp có thể giúp kiểm soát tình hình và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Kiểm tra sàng lọc thai nhi có thể phát hiện các dấu hiệu của bệnh di truyền ngay từ khi thai nhi còn trong tử cung. Điều này giúp phát hiện sớm và quản lý các bệnh di truyền từ giai đoạn đầu.
Ngoài ra, cần ăn uống lành mạnh và duy trì lối sống tích cực: Một lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân đối và vận động thường xuyên có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh di truyền và bệnh lý khác. Tránh các tác nhân gây hại cho gen vì tránh tiếp xúc với các tác nhân gây hại cho gen như thuốc lá, rượu, chất gây nghiện và các hóa chất độc hại có thể giảm nguy cơ mắc bệnh di truyền.
5. Điều trị hội chứng seckel
Hội chứng Seckel là một rối loạn di truyền hiếm gặp mà đến nay chưa có bất kỳ phương pháp điều trị triệt để.
Hiện nay, các phương pháp điều trị y khoa cho hội chứng Seckel thường điều trị những bất thường biểu hiện trên trẻ. Chẳng hạn như chỉnh nha với các bất thường về răng, phẫu thuật để điều trị các dị tật như tinh hoàn ẩn, phì đại âm vật...
Đối với các vấn đề về huyết học như bệnh bạch cầu và thiếu máu có thể được điều trị bằng thuốc và các trị liệu thích hợp.
Để đảm bảo và nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân thì có các biện pháp điều trị triệu chứng để giảm thiểu bất tiện và khó chịu cho bệnh nhân.
Với những bệnh nhân có rối loạn về máu thì có những loại thuốc đặc hiệu để điều trị triệu chứng cho bệnh nhân như: truyền máu nếu thiếu máu nặng, dùng các thuốc điều trị rối loạn đông máu nếu có bất thường về đông cầm máu.
Phẫu thuật chỉnh hình xương nếu có các biến chứng nghiêm trọng về biến dạng cấu trúc xương;
Đa số các trường hợp của hội chứng Seckel thì chủ yếu bệnh nhân chậm phát triển nên thân hình bé nhỏ, không có quá nhiều sự biến dạng về cơ thể. Những trường hợp có biến dạng nhiều về xương có thể can thiệp những phẫu thuật chỉnh hình để đảm bảo các chứng năng sống cho bệnh nhân.
Đối với những bệnh nhân có chậm phát triển về trí tuệ và tâm thần thì nên có các phương pháp điều trị và phục hồi chức năng phù hợp.
Bên cạnh việc điều trị cho bệnh nhân thì việc giáo dục cộng đồng để bệnh nhân có thể dễ dàng hòa nhập cộng đồng cũng rất quan trọng.
BS. Nguyễn Thị Hoa