Hôm nay (10/11), Quốc hội họp riêng về công tác nhân sự. (Nguồn: Quốc hội)
* Buổi sáng: Quốc hội họp riêng về công tác nhân sự; Truyền hình, phát thanh trực tiếp về Lễ tuyên thệ; Quốc hội họp riêng về công tác nhân sự.
Buổi chiều: Quốc hội thảo luận ở hội trường về các nội dung: Dự án Luật Dân số; Dự án Luật Phòng bệnh. Sau đó, Quốc hội nghe Bộ trưởng Y tế giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.
* Trước đó, sáng 8/11, Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội tổ chức phiên họp toàn thể lần thứ 4 xem xét nhiều nội dung quan trọng.
Một trong những nội dung nhận được nhiều ý kiến góp ý của các Đại biểu tham dự phiên họp là về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.
Trình bày báo cáo tóm tắt nội dung Nghị quyết, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng cho biết, một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển giáo dục và đào tạo được thể hiện trong dự thảo Nghị quyết theo 6 chính sách cụ thể:
Chính sách tập trung phát triển nguồn nhân lực giáo dục, giao thẩm quyền cho giám đốc sở giáo dục trong việc tiếp nhận, điều động và phân công cán bộ, giáo viên, nhân viên; áp dụng mức ưu đãi nghề tối thiểu 70% cho giáo viên, 30% cho nhân viên và 100% cho vùng khó khăn. Các cơ sở được tự quyết định thu nhập tăng thêm, có chính sách đặc thù cho nhân lực văn hóa, thể thao thành tích cao và đào tạo chuyên sâu trong lĩnh vực sức khỏe.
Chính sách hợp tác phát triển chương trình giáo dục, đặt mục tiêu ban hành một bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc từ năm học 2026–2027, hướng tới miễn phí vào năm 2030; miễn học phí môn quốc phòng – an ninh; cho phép cơ sở giáo dục hợp tác với doanh nghiệp, đồng đầu tư và chia sẻ lợi ích, cũng như tiếp nhận, chuyển giao chương trình nước ngoài đã được kiểm định chất lượng quốc tế.
Chính sách chuyển đổi số và phát triển khoa học công nghệ trong giáo dục, với trọng tâm là đầu tư hạ tầng số, cơ sở dữ liệu quốc gia, hình thành các trung tâm đổi mới sáng tạo, cho phép doanh nghiệp góp vốn bằng tài sản trí tuệ và được giảm 50% thuế trong 10 năm, sau đó áp dụng thuế suất 5%. Dự thảo cũng đề xuất cơ chế khoán chi theo kết quả đầu ra, tăng tính hiệu quả trong sử dụng ngân sách.
Chính sách mở rộng tự chủ và hợp tác quốc tế, cho phép các cơ sở giáo dục chủ động tổ chức hội nghị, hội thảo quốc tế không cần xin phép; miễn thuế thu nhập 12 tháng đầu, giảm 50% trong 29 tháng tiếp theo cho chuyên gia nước ngoài; và cho phép thành lập phân hiệu đại học công lập của Việt Nam ở nước ngoài.
Chính sách mở rộng khả năng tiếp cận nguồn tín dụng ưu đãi để người học có thể trang trải chi phí học tập và sinh hoạt, đồng thời triển khai chương trình trọng điểm quốc gia đào tạo tiến sĩ gắn với nhiệm vụ khoa học công nghệ tiên tiến.
Chính sách ưu đãi đầu tư, cho phép HĐND và UBND cấp tỉnh quyết định dự án và sử dụng đất giáo dục theo thủ tục rút gọn, đảm bảo chi ngân sách tối thiểu 20% cho giáo dục, trong đó tối thiểu 50% đầu tư cho vùng khó khăn, cùng chính sách khấu trừ thuế đối với các khoản tài trợ cho giáo dục.
Thay mặt cơ quan thẩm tra, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Đinh Công Sỹ cho biết cơ quan thẩm tra tán thành về chủ trương, song đề nghị đánh giá kỹ tác động tài chính, nhân lực và cơ chế thực thi, đảm bảo tính khả thi, tránh dàn trải nguồn lực.
Cho ý kiến vào Dự thảo Nghị quyết, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Trần Thị Hoa Ry đánh giá cao sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra.
Tuy nhiên, Đại biểu cho rằng vẫn còn một số nội dung chưa được làm rõ, nhất là những vấn đề liên quan đến đồng bào dân tộc thiểu số trong mối liên hệ với Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị.
Đại biểu đề cập 3 điểm chính trong Nghị quyết: Xây dựng mạng lưới trường phổ thông dân tộc nội trú và mở rộng đào tạo dự bị cho học sinh dân tộc thiểu số vùng khó khăn đến năm 2030; triển khai chương trình đào tạo nghề chất lượng cao cho vùng đồng bào thiểu số; ưu tiên đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục khi sắp xếp lại chính quyền hai cấp.
Từ đó, đại biểu đặt câu hỏi: “Những nội dung trên đã được tiếp thu và thể chế hóa trong các dự án luật sửa đổi về giáo dục hay chưa? Nếu chưa, sẽ xử lý ra sao trong giai đoạn tới để bảo đảm đồng bộ thể chế?”
Theo đại biểu, Chính phủ đang chuẩn bị hợp nhất ba chương trình mục tiêu quốc gia: Giảm nghèo, Xây dựng nông thôn mới và Phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế được giao cho các bộ chủ quản. Vì vậy, Nghị quyết lần này cần thể hiện rõ cơ chế phối hợp, trách nhiệm thực thi của các bộ, tránh chồng chéo trong tổ chức thực hiện.
Về góp ý cụ thể, đại biểu đề nghị bổ sung đối tượng “người dân tộc thiểu số” tại khoản 1, điều 6 về chính sách hỗ trợ người học, sau cụm từ “người thuộc hộ có mức sống trung bình”. Đây là chính sách thể hiện tính ưu tiên, đặc thù, hướng tới công bằng trong tiếp cận giáo dục. Đại biểu cũng đề nghị mở rộng đối tượng được vay vốn ưu đãi để trang trải chi phí học tập, đồng thời xây dựng cơ chế đào tạo đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số tại chỗ, phục vụ lâu dài cho các vùng khó khăn, đúng tinh thần Nghị quyết 71.
Gia Thành