Trong phiên họp buổi sáng, Quốc hội nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật Trí tuệ nhân tạo. Đây được xem là bước đi quan trọng trong việc xây dựng hành lang pháp lý cho lĩnh vực công nghệ mới đang phát triển mạnh mẽ, tác động sâu rộng đến nhiều lĩnh vực đời sống kinh tế - xã hội.
Ngay sau đó, Quốc hội tiến hành thảo luận đối với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ và dự án Luật Công nghệ cao (sửa đổi), nhằm tháo gỡ các vướng mắc trong thực tiễn, tạo động lực thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nâng cao năng lực cạnh tranh công nghệ quốc gia.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh phát biểu tại phiên họp ngày 20/11. Ảnh: Tuấn Anh/TTXVN
Trong phiên làm việc buổi chiều, Quốc hội tiếp tục thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thống kê và dự án Luật Phá sản (sửa đổi). Sau đó, các đại biểu tiến hành thảo luận tại Tổ về dự án Luật Trí tuệ nhân tạo, tập trung làm rõ các vấn đề liên quan đến phạm vi điều chỉnh, cơ chế quản lý rủi ro, bảo vệ dữ liệu và trách nhiệm pháp lý trong quá trình phát triển, ứng dụng trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam.
Trước đó, trong ngày làm việc 20/11, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, Quốc hội đã dành trọn một ngày làm việc tại hội trường để thảo luận về các dự án luật trọng điểm trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, bao gồm dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, dự án Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), dự án Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.
Tại phiên họp này, có 56 đại biểu Quốc hội tham gia phát biểu, trong đó có hai đại biểu trực tiếp tranh luận. Các ý kiến nhìn chung thống nhất với nhiều nội dung trong Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, đồng thời đóng góp nhiều đề xuất cụ thể nhằm hoàn thiện các dự thảo luật và nghị quyết.
Đối với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, các đại biểu tập trung thảo luận sâu về việc hoàn thiện cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân; xác định rõ mục tiêu đào tạo, chương trình, văn bằng và chứng chỉ; tăng cường hiệu quả công tác hướng nghiệp, phân luồng học sinh; quản lý hoạt động giáo dục đại học; quản lý văn bằng, chứng chỉ; đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ và trí tuệ nhân tạo trong giáo dục; hoàn thiện quy định về sách giáo khoa và tài liệu giáo dục địa phương; làm rõ thẩm quyền thành lập, cho phép hoạt động giáo dục; tăng cường chính sách phát triển giáo dục mầm non tại miền núi, biên giới, hải đảo và vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cũng đề cập đến quy định về cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông, chính sách đào tạo nhân lực y tế, học phí và dịch vụ giáo dục, chế độ đối với nhà giáo được điều động làm công tác quản lý, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực giáo dục, công nhận văn bằng nước ngoài và việc thành lập Quỹ học bổng quốc gia.
Đối với dự án Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), các đại biểu tập trung cho ý kiến về phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng của luật; chính sách của Nhà nước trong phát triển giáo dục đại học; quyền hạn và trách nhiệm của các cơ sở đào tạo; tổ chức thực hiện chương trình đào tạo; cơ chế tự chủ đại học, đặc biệt đối với các trường công lập; định hướng phát triển mô hình đại học vùng và các quy định chuyển tiếp.
Một số đại biểu đề nghị tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện khung pháp lý cho mô hình đại học vùng, đồng thời bổ sung cơ chế bảo vệ quyền lợi người học trong trường hợp cơ sở đào tạo gặp rủi ro, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi chính đáng của sinh viên. Ngoài ra, cũng có ý kiến đề xuất xem xét lại tên gọi và mô hình tổ chức của trường đại học đa ngành và đại học quốc gia.
Đối với dự án Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), các đại biểu tập trung thảo luận về chính sách của Nhà nước trong phát triển giáo dục nghề nghiệp; điều kiện hoạt động của các cơ sở đào tạo nghề; trách nhiệm quản lý nhà nước; trách nhiệm của cơ quan trực tiếp quản lý cơ sở giáo dục nghề nghiệp; nội dung chương trình đào tạo; chính sách đối với người học; vai trò, quyền và trách nhiệm của doanh nghiệp trong đào tạo nghề; giá trị pháp lý của văn bằng trung học nghề; tiêu chuẩn trình độ của đội ngũ giảng viên, giáo viên dạy nghề; cũng như công tác kiểm định chất lượng đào tạo.
Một số ý kiến đề nghị bổ sung quy định về xây dựng hệ thống cơ sở giáo dục nghề nghiệp trọng điểm cấp vùng và quốc gia, đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo trong quản lý và đào tạo, đồng thời giao Chính phủ ban hành quy định chi tiết về tiêu chuẩn, quyền hạn và quy trình bổ nhiệm hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả quản trị trong lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp.
Đối với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị, các đại biểu tập trung phân tích sự cần thiết ban hành nghị quyết, mức độ phù hợp và tính khả thi của các cơ chế, chính sách được đề xuất.
Nội dung thảo luận tập trung vào các giải pháp phát triển nguồn nhân lực ngành giáo dục, thúc đẩy hợp tác phát triển chương trình giáo dục, chuyển đổi số, mở rộng hợp tác quốc tế, hỗ trợ người học, đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao và tăng cường ưu đãi đầu tư cho lĩnh vực giáo dục - đào tạo.
Nhiều đại biểu đề nghị cần quy định rõ hơn về nguồn lực, lộ trình triển khai, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ ngân sách, tăng cường quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm của các cơ sở giáo dục, bổ sung chính sách vượt trội để thúc đẩy xã hội hóa giáo dục, đồng thời rà soát kỹ nhằm tránh trùng lặp, chồng chéo với các quy định pháp luật hiện hành.
Kết thúc phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã phát biểu tiếp thu, giải trình và làm rõ nhiều vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm, qua đó hoàn thiện thêm các dự thảo luật và nghị quyết trước khi trình Quốc hội xem xét, quyết định trong các bước tiếp theo.
Nguyễn Tùng