Hơn 5.500 cửa hàng đóng cửa, nhiều "nút thắt" cần tháo gỡ
Theo báo cáo nhanh từ các địa phương, có tới hơn 5.500 cửa hàng, hộ kinh doanh trên các tuyến phố và tại các chợ truyền thống đã đồng loạt đóng cửa trong thời gian vừa qua. Các mặt hàng kinh doanh bị ảnh hưởng chủ yếu tập trung vào thực phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, bánh kẹo, quần áo và đồ gia dụng.
Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân khẳng định, đợt cao điểm chống hàng giả đã tạo được niềm tin cho người tiêu dùng và doanh nghiệp chân chính.
Ông Hoàng Ánh Dương, Phó cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước, Bộ Công thương cho biết: Hiện tượng này diễn ra sau khi các địa phương và lực lượng chức năng trên cả nước đồng loạt triển khai các biện pháp kiểm tra, kiểm soát, mở đợt cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
Bộ Công thương cũng chỉ ra một số nhóm nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng hàng loạt cửa hàng đóng cửa. Đầu tiên là do hoạt động kinh doanh không hiệu quả, nhiều hộ kinh doanh không đạt hiệu quả như mong muốn. Đặc biệt, mô hình kinh doanh truyền thống kém hiệu quả đang là vấn đề lớn trước sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử.
Thứ hai, tâm lý lo ngại sau đợt cao điểm kiểm tra cũng là một yếu tố quan trọng. Các lực lượng chức năng đã vào cuộc rất quyết tâm, mở rộng ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Điều này đã tạo ra tâm lý lo ngại đối với các hộ kinh doanh chưa tuân thủ đầy đủ quy định.
Một nguyên nhân khác là một số hộ kinh doanh chưa đáp ứng được các điều kiện về pháp lý theo quy định. Ví dụ: thủ tục hóa đơn, nguồn gốc xuất xứ. Vẫn còn hiện tượng bán hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ. Khi cơ quan chức năng yêu cầu minh bạch hóa, họ đã chọn cách đóng cửa.
Quang cảnh sự kiện.
Chủ động, phối hợp và hoàn thiện pháp lý
Để giải quyết các vấn đề trên, Bộ Công thương sẽ triển khai một số nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm trong thời gian tới.
Thứ nhất, chủ động nắm bắt tình hình thị trường. Cần nắm vững diễn biến thị trường, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại để kịp thời phát hiện, nhận diện các hành vi, thủ đoạn mới, các lĩnh vực nổi cộm để tập trung kiểm tra, giám sát, xử lý.
Thứ hai, tăng cường phối hợp chặt chẽ với Sở Công thương các tỉnh, thành phố để chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường triển khai có hiệu quả các chuyên đề, các đợt cao điểm kiểm tra, xử lý vi phạm, đặc biệt là trên môi trường thương mại điện tử.
Thứ ba, rà soát và hoàn thiện pháp lý. Đề xuất các cấp có thẩm quyền ban hành, sửa đổi, bổ sung các quy định, nhiệm vụ của cơ quan chức năng theo hướng phân định rõ trách nhiệm quản lý lĩnh vực, địa bàn, không chồng chéo. Đồng thời, tham gia xây dựng Nghị định về quản lý thương mại điện tử.
Thứ tư, tiếp tục triển khai Đề án 319 về chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử, xây dựng đề án cho giai đoạn mới để bám sát tình hình thực tế.
Cuối cùng, tăng cường truyền thông và ứng dụng công nghệ thông tin. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan thông tấn báo chí để đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến người dân và doanh nghiệp. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chia sẻ dữ liệu để phòng ngừa và đấu tranh hiệu quả hơn.
Không dừng ở đợt cao điểm lần này
Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh: Vấn đề chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả là một trong những ưu tiên hàng đầu mà Bộ luôn quan tâm. Ông khẳng định đợt cao điểm từ ngày 15/5 - 15/6, được triển khai theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt là Chỉ thị 13, đã tạo ra một tác động rất lớn và tích cực.
Kết quả quan trọng nhất từ đợt cao điểm này là đã tạo dựng niềm tin cho người tiêu dùng. Thứ trưởng cho biết, quan điểm của Bộ Công thương là phải đối mặt với sự thật để tạo dựng lại niềm tin, dù có những lo ngại rằng việc truyền thông mạnh mẽ có thể gây hiểu nhầm thị trường tràn lan hàng giả.
Bên cạnh đó, đợt ra quân này cũng tạo niềm tin và động lực cho các nhà sản xuất, kinh doanh chân chính, giúp họ yên tâm tiếp tục hoạt động, sản xuất ra những sản phẩm chất lượng, có uy tín. Đồng thời, đợt cao điểm cũng góp phần đẩy lùi môi trường kinh doanh không lành mạnh, ngăn chặn "con sâu làm rầu nồi canh". Thị trường không phải nơi nào cũng là hàng gian, hàng giả.
Thứ trưởng cũng đề cập đến khó khăn trong quản lý thị trường ở địa phương do sự phân cấp, khi lực lượng quản lý thị trường đã được bàn giao về các địa phương. Vì vậy, sự phối hợp giữa Bộ Công thương, Cục Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước và các địa phương là vô cùng cần thiết. Bộ đang nỗ lực xây dựng một cơ chế phối hợp chặt chẽ, hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh các Chi cục Quản lý thị trường được thành lập ở cấp tỉnh.
Về nguồn gốc hàng hóa và tiêu chuẩn chất lượng, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân thừa nhận việc tăng cường kiểm soát và nâng cao tiêu chuẩn chất lượng cho hàng hóa lưu thông nội địa là vô cùng quan trọng. "Bộ Công Thương đã và đang nghiên cứu, đặt ra các giải pháp để xác định lại bộ tiêu chuẩn cho hàng hóa, đảm bảo người tiêu dùng trong nước cũng được tiếp cận với những sản phẩm tốt nhất", Thứ trưởng thông tin.
Bộ Công thương cam kết hành động liên tục, không dừng lại sau đợt cao điểm này. Theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng tại Công điện 71, sau khi kết thúc đợt ra quân, cần tổng kết, rút kinh nghiệm, và xây dựng kế hoạch hành động tiếp theo một cách căn cơ và bài bản hơn. Mục tiêu là để công tác phòng, chống buôn lậu và gian lận thương mại trở thành một hoạt động thường xuyên, bền vững. Bộ Công thương rất mong nhận được sự đồng hành của các cơ quan báo chí trong việc cung cấp thông tin chính xác, khách quan để tạo dựng niềm tin và đẩy lùi hàng giả, hàng nhái.
Kim Oanh