Hơn 50 sáng kiến hiến kế, mở lối cho Cần Thơ thoát ngập

Hơn 50 sáng kiến hiến kế, mở lối cho Cần Thơ thoát ngập
6 giờ trướcBài gốc
Một con hẻm trên đường Cách Mạng Tháng Tám, phường Cái Khế, thành phố Cần Thơ bị triều cường gây ngập ngày 8/9/2025. Ảnh: Thanh Liêm - TTXVN
Sau khi Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ phát động tìm kiếm giải pháp chống ngập cho thành phố, Sở Xây dựng đã nhận được hơn 50 đề xuất, giải pháp từ các tổ chức, cá nhân, chuyên gia và nhà khoa học trên cả nước. Sở Xây dựng đánh giá trong những sáng kiến gửi về có những giải pháp rất hay, sáng tạo, mang tầm vĩ mô.
Trong thư cảm ơn gửi đến các cá nhân, tổ chức hiến kế mới đây, Giám đốc Sở Xây dựng thành phố Cần Thơ Mai Văn Tân cho biết, tính đến ngày 4/8/2025, Sở đã nhận được trên 50 đề xuất, giải pháp, trong đó có những giải pháp rất hay, sáng tạo, mang tầm vĩ mô. Sở Xây dựng đang tổng hợp, phân loại, nghiên cứu, phân tích để đánh giá các ý tưởng có tính khả thi cao, nhằm tham mưu đề xuất trong đề án chống ngập của thành phố. Những giải pháp, sáng kiến được áp dụng hiệu quả, có tính mới sẽ được đề xuất UBND thành phố khen thưởng theo quy định.
Ông Phạm Thanh Đông (tỉnh Cà Mau), một trong những người đã gửi sáng kiến, cho biết ông rất vui khi nhận được "Thư cảm ơn" của Giám đốc Sở Xây dựng Cần Thơ. Theo ông Đông, điều này cho thấy thành phố đã thực sự lắng nghe và ghi nhận những hiến kế của người dân một cách trân trọng, đồng thời bày tỏ hy vọng thành phố sẽ sớm có giải pháp căn cơ để giải quyết triệt để vấn đề, trả lại hình ảnh "Cần Thơ gạo trắng nước trong".
Các sáng kiến gửi về rất đa dạng, nổi bật là một số giải pháp mang tính thực tiễn cao. Trong đó, ông Phạm Thanh Đông, người sẵn sàng hiến kế mà không nhận chi phí hay tiền thưởng, đề xuất một giải pháp được cho là cấp bách, tiết kiệm và thi công nhanh. Sáng kiến của ông tập trung vào việc xây dựng các hố thu gom nước có sức chứa lớn (tối thiểu 100m³) tại điểm cuối các tuyến cống chính trước khi đổ ra sông, kết hợp với các trạm bơm công suất lớn để chủ động thoát nước khi mưa lớn hoặc triều cường. Ông cũng đề xuất mở rộng và làm sâu các hố ga tại các giao lộ để tăng khả năng thu nước mặt.
Trong khi đó, kỹ sư Lê Văn Hào, đại diện một doanh nghiệp ở Nghệ An, đề xuất giải pháp công nghệ cao hơn là "tổ hợp thoát nước song song". Mô hình này sẽ lắp đặt thêm một hệ thống đường ống HDPE song song với hệ thống cống hiện hữu tại các điểm ngập nặng, trang bị các trạm bơm tự động kích hoạt bằng cảm biến để bơm nước mưa thẳng ra sông, hồ, giúp giảm tải ngay lập tức cho hệ thống cũ đang quá tải. Công nghệ này đã được doanh nghiệp đăng ký sở hữu trí tuệ và có tính khả thi cao.
Một hiến kế khác từ người dân phường Ninh Kiều lại tập trung vào việc tận dụng hạ tầng sẵn có. Theo đó, thành phố nên chủ động rút cạn nước tại các hồ điều hòa và kênh rạch nội ô như hồ Búng Xáng, hồ Xáng Thổi vào cuối mùa khô để biến chúng thành những "bể chứa" khổng lồ, sẵn sàng hấp thu lượng nước mưa lớn, giảm áp lực cho hệ thống cống.
Âu thuyền Cái Khế đi vào vận hành năm 2024 góp phần chống ngập cho khu vực trung tâm thành phố Cần Thơ. Ảnh: Thanh Liêm - TTXVN
Trước đó, tại cuộc họp về tình trạng ngập lụt của thành phố Cần Thơ diễn ra ngày 4/7, Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ Trần Văn Lâu đã phát động và kêu gọi các sở, ban, ngành, địa phương mạnh dạn đề xuất các giải pháp sáng tạo. Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ cam kết thưởng "nóng" 50 triệu đồng, tặng Bằng khen đột xuất cho tác giả ý tưởng chống ngập hiệu quả cho thành phố trong giai đoạn trước mắt.
Tình trạng ngập lụt tại Cần Thơ những năm gần đây có xu hướng gia tăng cả về mức độ và phạm vi, đặc biệt là trong mùa mưa và triều cường. Theo báo cáo của Sở Xây dựng, chỉ một trận mưa lớn kéo dài từ 16 giờ đến 22 giờ ngày 27/5/2025, với lượng mưa đo được tại Ninh Kiều là 67,7mm, đã làm khoảng 20 tuyến đường ở khu vực trung tâm bị ngập sâu từ 0,2 - 0,4m, thời gian ngập kéo dài từ 2 – 4 giờ.
Đáng chú ý, trong 12 tháng (từ tháng 8/2024 đến tháng 7/2025) đã có 12 đợt ngập do triều cường vượt báo động III, đặc biệt nghiêm trọng vào các tháng 9, 10 và 11 năm 2024. Các nguyên nhân chính được xác định bao gồm ngập do triều cường từ sông Hậu, ngập do mưa lớn và ngập do tắc nghẽn hệ thống thoát nước vì rác thải, sự lấn chiếm của người dân và hệ thống thoát nước cũ chưa đồng bộ.
Bên cạnh việc tiếp nhận các sáng kiến từ các tổ chức, cá nhân, thành phố Cần Thơ từ nhiều năm qua đã nỗ lực triển khai các dự án hạ tầng quy mô lớn nhằm giải quyết căn cơ vấn đề ngập lụt. Trọng tâm là Dự án Phát triển thành phố Cần Thơ và tăng cường khả năng thích ứng của đô thị (Dự án 3), với tổng mức đầu tư lên tới hơn 9.167 tỷ đồng (tương đương 402 triệu USD). Dự án được xem là "lá chắn thép" bảo vệ vùng lõi trung tâm của thành phố, với hàng loạt công trình quy mô như hơn 10km kè sông Cần Thơ và kè rạch Cái Sơn – Mương Khai, 10 cống ngăn triều thông minh, 2 âu thuyền lớn, 5km đường đê bao và 12km cống hộp độc lập trong nội ô.
Tính đến cuối tháng 6/2025, 20 gói thầu xây lắp của dự án đã cơ bản hoàn thành và đang trong quá trình bàn giao cho các địa phương quản lý, vận hành. Đến ngày 17/7, Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ đã chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố tiếp nhận quản lý, vận hành, khai thác Hệ thống thông tin quản lý rủi ro ngập lụt (FRMIS) nhằm phát huy hiệu quả của Dự án Phát triển thành phố Cần Thơ và tăng cường khả năng thích ứng của đô thị, giảm tình trạng ngập do triều cường kết hợp mưa lớn trên địa bàn trung tâm của thành phố.
Hệ thống thông tin quản lý rủi ro ngập (FRMIS) thuộc Dự án Phát triển thành phố Cần Thơ và tăng cường khả năng thích ứng của đô thị (Dự án 3), tổng vốn đầu tư 254 triệu USD từ vốn vay Ngân hàng Thế giới và vốn đối ứng của thành phố. Hệ thống này đã đi vào vận hành chính thức từ giữa năm 2024, gồm các công trình cống ngăn, âu thuyền Cái Khế, Cái Sơn, bơm thoát nước...
UBND thành phố cũng giao Sở Nông nghiệp và Môi trường
Cần Thơ
làm việc với các sở ngành, địa phương có giải pháp vận hành hợp lý các van, cống, âu thuyền, hạn chế tình trạng ngập đô thị.
Thanh Liêm/vnanet.vn
Nguồn Bnews : https://bnews.vn/hon-50-sang-kien-hien-ke-mo-loi-cho-can-tho-thoat-ngap/386952.html