Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Hà An.
Gắn kết nghiên cứu với doanh nghiệp
Chiều 26/9, tại Trường Đại học Nông lâm TPHCM, Bộ GD&ĐT tổ chức hội thảo “Nâng cao năng lực nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học trong cơ sở giáo dục”.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc cho biết, ngày 26/2/2024, Bộ GD&ĐT ban hành Quyết định 626 triển khai thực hiện các Nghị quyết của Trung ương về phát triển công nghệ sinh học.
Trong Quyết định này, các cơ sở giáo dục đại học cần phải trở thành trung tâm nghiên cứu, đổi mới sáng tạo trong công nghệ sinh học, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu của Trung ương đề ra.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc, Việt Nam có quy mô dân số hơn 100 triệu dân với đặc điểm tự nhiên đa dạng, phong phú là điều kiện lý tưởng để các nhà khoa học nghiên cứu nhiều vấn đề của công nghệ sinh học.
Thứ trưởng đánh giá, cơ sở giáo dục đại học thời gian qua đã đầu tư, quan tâm nghiên cứu nhiều công trình khoa học lĩnh vực công nghệ sinh học, với nhiều công bố quốc tế xếp hạng Q1, Q2... Tuy nhiên, các kết quả này chưa thật sự phát huy hết tiềm năng của các đại học.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc mong muốn trong khí thế mới của Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục đào tạo và Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, các trường đại học đẩy mạnh mô hình hợp tác "3 nhà" trong thúc đẩy các nghiên cứu về công nghệ sinh học.
Bộ GD&ĐT và các cơ quan quản lý sẽ tạo lập môi trường chính sách về hoạt động nghiên cứu. Trường đại học và doanh nghiệp phối hợp nghiên cứu, có các công bố quốc tế và hợp tác chuyển giao công nghệ, thương mại hóa các nghiên cứu công nghệ sinh học.
Các đại biểu tham dự hội thảo. Ảnh: Hà An.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT đề nghị các trường đại học đề xuất các nhiệm vụ nghiên cứu, các dự án đầu tư vào lĩnh vực công nghệ sinh học để các cơ quan cấp trên quan tâm đầu tư. "Việc đề xuất thực hiện theo cơ quan chủ quản của các trường, dựa trên những sở trường, thế mạnh nghiên cứu của trường và sự chủ động của các cơ sở giáo dục", Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc nói.
Mới đây, Bộ GD&ĐT đã ra mắt mạng lưới các trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng công nghệ. Mạng lưới có sự tham gia của nhiều viện, trường, doanh nghiệp, là một tín hiệu rất tích cực cho thúc đẩy các nghiên cứu, trong đó có lĩnh vực công nghệ sinh học
Lãnh đạo Bộ GD&ĐT cũng cho rằng, các nghiên cứu về công nghệ sinh học cũng giúp các trường đại học nâng cao chất lượng đào tạo, phục vụ giảng dạy, đào tạo nhân lực tốt hơn thông qua việc giúp sinh viên, học viên tiếp cận các tri thức mới, nghiên cứu mới của nhân loại.
Cần có các đầu tư cho hạ tầng nghiên cứu
Theo TS Đinh Xuân Phát, Trưởng Khoa Khoa học Sinh học, Trường Đại học Nông lâm TPHCM, đơn vị được đầu tư 2.445m2 phòng thí nghiệm, trong 2 tòa nhà và 1.500m2 nhà lưới với nhiều trang thiết bị hiện đại phục vụ nghiên cứu.
Về nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ, giai đoạn 2020-2025, Khoa Khoa học Sinh học có 35 đề tài, tổng kinh phí trên 15 tỷ đồng, công bố trên 250 bài báo khoa học, có 19 nghiên cứu đã chuyển giao công nghệ…
Đại diện các cơ sở giáo dục đại học chia sẻ các nghiên cứu về công nghệ sinh học. Ảnh: Hà An.
Nhiều đề tài nghiên cứu phối hợp với doanh nghiệp thực hiện như: Nghiên cứu chuyển đổi giống, phân bón vi sinh, giải pháp bảo vệ thực vật sinh học kết hợp với Tập đoàn TTC; Nghiên cứu ứng dụng công nghệ sinh học trong chăn nuôi (lợi khuẩn, vi sinh cải tạo môi trường) phối hợp với công ty AMD; Nghiên cứu hợp chất thứ cấp và chuyển hóa phụ phẩm nha đam phối hợp với GC Food… Nhiều sinh viên đã đoạt các giải thưởng khoa học như Vifotec, Lương Văn Can.
Để đáp ứng yêu cầu nghiên cứu công nghệ sinh học trong bối cảnh mới, TS Đinh Xuân Phát kiến nghị các cơ quan cấp trên đầu tư nâng cấp phòng thí nghiệm, hoàn thiện cơ sở vật chất để nhà trường có hạ tầng nghiên cứu hiện đại, theo kịp tốc độ phát triển ngành công nghệ sinh học trên thế giới. "Cần có cơ chế chia sẻ nguồn lực phòng thí nghiệm của các cơ sở giáo dục để nâng cao chất lượng, quy mô nghiên cứu", TS Phát nói.
Hà An