HoREA kiến nghị điều chỉnh chính sách đất đai, tạo điều kiện cho người dân tái định cư ổn định lâu dài

2 giờ trướcBài gốc

Theo quy định hiện nay, các hộ dân được bố trí tái định cư phải nộp 100% tiền sử dụng đất theo bảng giá đất và hệ số điều chỉnh của địa phương. Với mức tính này, chi phí có thể lên đến hàng trăm triệu đồng cho một căn hộ hoặc nền đất tái định cư, gây áp lực rất lớn cho người dân, nhất là những hộ thu nhập thấp vừa mất nhà, mất sinh kế sau khi bị giải tỏa.

HoREA cho biết, nhiều hộ dân không đủ khả năng tài chính để hoàn tất nghĩa vụ tiền sử dụng đất, dẫn đến tình trạng chưa thể làm sổ hồng và chưa thực sự ổn định cuộc sống. Vì vậy, Hiệp hội kiến nghị chỉ tính 20% giá đất trong bảng giá (nhân với hệ số điều chỉnh và diện tích đất ở), tức là giảm 80% so với hiện hành - mức được cho là phù hợp hơn với khả năng chi trả của người dân.

HoREA kiến nghị điều chỉnh chính sách đất đai, tạo điều kiện cho người dân tái định cư ổn định lâu dài. Ảnh minh họa

Theo ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA, nhiều hộ dân sống ven kênh rạch trong thời gian dài nhưng nhà được xây trên đất lấn chiếm, không đủ điều kiện được bồi thường về đất ở. Khoản tiền họ nhận được chủ yếu là hỗ trợ xây dựng, rất thấp. Khi chuyển đến nơi ở mới, tiền sử dụng đất để làm sổ hồng lại trở thành gánh nặng vượt quá khả năng.

“Không ít hộ phải nộp số tiền quá lớn so với thu nhập. Nếu tiếp tục giữ nguyên mức thu hiện nay, rất khó để người dân đồng thuận di dời”, ông Lê Hoàng Châu nhấn mạnh.

TP.HCM đã triển khai chương trình di dời, chỉnh trang nhà ở ven kênh rạch suốt hơn 30 năm qua. Từ năm 1993 đến 2020, thành phố đã di dời hơn 44.000 căn nhà, trong đó dự án Nhiêu Lộc - Thị Nghè đã giúp trên 7.000 hộ dân cải thiện điều kiện sống, đóng góp lớn vào công tác chỉnh trang đô thị và bảo vệ môi trường.

Tuy nhiên, tiến độ di dời những năm gần đây chậm lại do vướng mắc trong bồi thường, tái định cư và chính sách tài chính. Nếu giai đoạn 2001 - 2005 thành phố di dời hơn 15.500 căn, thì đến 2016 - 2020 chỉ còn chưa đến 2.500 căn.

Trong giai đoạn 2021 - 2025, TP.HCM đặt mục tiêu di dời 6.500 căn, nhưng đến tháng 7/2025, mới đạt gần 3.000 căn, dự kiến cả năm chỉ hoàn thành khoảng 85% kế hoạch.

Hiện thành phố vẫn còn hơn 39.600 căn nhà nằm dọc 398 tuyến kênh rạch, với khoảng 65.000 hộ dân sinh sống - phần lớn là nhà tạm bợ, thiếu an toàn, điều kiện sinh hoạt hạn chế. Việc giảm tiền sử dụng đất tái định cư, theo HoREA, sẽ tạo động lực để người dân đồng thuận di dời, qua đó đẩy nhanh tiến độ chỉnh trang đô thị và cải thiện môi trường sống.

HoREA cho rằng, chính sách đất đai đối với tái định cư cần được điều chỉnh theo hướng nhân văn và thực tiễn hơn, bảo đảm sự hài hòa giữa lợi ích Nhà nước và quyền lợi chính đáng của người dân.

Đề xuất này cũng phù hợp với định hướng chính sách đất đai của Nhà nước - ví dụ, Bộ Tài chính đang xem xét cho phép chuyển đất nông nghiệp sang đất ở chỉ phải nộp 30 - 50% giá đất, thay vì 100% như hiện nay.

Theo Hiệp hội, mục tiêu lớn nhất của chương trình chỉnh trang kênh rạch không chỉ là phát triển hạ tầng đô thị, mà còn là cải thiện chất lượng sống cho người dân, bảo đảm công bằng xã hội và an sinh bền vững.

“Một chính sách tái định cư hợp lý, dễ tiếp cận sẽ giúp người dân an cư, từ đó ổn định sinh kế và gắn bó lâu dài với nơi ở mới”, đại diện HoREA nhận định.

Nếu chính sách được điều chỉnh phù hợp, TP.HCM có thể đẩy nhanh mục tiêu di dời 20.000 căn nhà ven kênh rạch giai đoạn 2026 - 2030, hướng tới một đô thị văn minh, xanh - sạch - đẹp, đồng thời tăng tính hấp dẫn của thị trường bất động sản đô thị, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội toàn diện và bền vững.

Văn Hùng

Nguồn DNSG : https://doanhnhansaigon.vn/horea-kien-nghi-dieu-chinh-chinh-sach-dat-dai-tao-dieu-kien-cho-nguoi-dan-tai-dinh-cu-on-dinh-lau-dai-328361.html