HTX tạo đột biến nhờ đổi mới công nghệ nuôi cấy đông trùng hạ thảo

2 giờ trướcBài gốc

Trong ngành nông nghiệp, đông trùng hạ thảo vốn là sản phẩm đòi hỏi quy trình nuôi cấy khắt khe trong môi trường làm lạnh liên tục.

Giải bài toán ức chế sinh trưởng

Tuy nhiên, HTX Nông nghiệp công nghệ cao và vi sinh Đà Lạt đã chọn một hướng đi khác biệt là rời bỏ môi trường phòng lạnh nhân tạo để quay về với các điều kiện của tự nhiên. Đây là nỗ lực nhằm tạo ra dòng sản phẩm giữ trọn dược tính tự nhiên, hướng đến phân khúc khách hàng cao cấp và thị trường xuất khẩu.

Ý tưởng đổi mới công nghệ của anh Võ Trịnh – Giám đốc HTX – xuất phát từ quy luật sinh học về sự tích lũy dược tính trong điều kiện khắc nghiệt. Qua khảo sát các vùng dược liệu tự nhiên, anh Trịnh nhận thấy các loại sâm quý như đinh lăng khi trồng ở vùng đất cát miền Trung nắng nóng tuy có kích thước nhỏ hơn đáng kể so với vùng Tây Nguyên màu mỡ, nhưng hàm lượng dược tính lại vượt trội.

Áp dụng nguyên lý này vào cây nấm đông trùng hạ thảo, HTX đã thực hiện chuyển đổi sang môi trường không phòng lạnh nhằm ức chế sinh trưởng, buộc cây nấm phải tự tích lũy dưỡng chất cao hơn để tồn tại.

Tuy nhiên, trong hơn 2 năm đầu tiên thực hành ý tưởng trên diện tích 60 m2, HTX liên tục đối mặt với thất bại. Khi tháo bỏ hệ thống điều hòa để dùng quạt đối lưu tự nhiên, sự chênh lệch nhiệt độ đột ngột giữa ngày và đêm đã khiến hơn 80% nấm nuôi cấy bị sốc nhiệt và chết rũ.

Đông trùng hạ thảo cần quy trình nuôi cấy đặc biệt.

Để khắc phục, HTX đã ứng dụng KH-CN sâu hơn thông qua hệ thống cảm biến kết nối vạn vật (IoT). Hệ thống này đóng vai trò điều tiết, đảm bảo nhiệt độ trong phòng nuôi cấy luôn bám sát nhiệt độ môi trường bên ngoài nhưng biên độ chênh lệch chỉ dao động từ 1 - 2 độ C.

Khi nhiệt độ môi trường quá ngưỡng giới hạn, hệ thống cảm biến tự động kích hoạt phun mưa, phun sương hoặc ngắt hoạt động để ổn định môi trường nuôi cấy. Việc làm chủ công nghệ này là bước ngoặt giúp HTX nuôi trồng thành công đông trùng hạ thảo có dược tính cao, tạo lợi thế cạnh tranh độc quyền trên thị trường.

Tối ưu hóa chuỗi và hiệu quả từ sấy thăng hoa

Mô hình khởi nghiệp của HTX Nông nghiệp công nghệ cao và vi sinh Đà Lạt không chỉ dừng lại ở công nghệ nuôi cấy mà còn nằm ở tư duy xây dựng chuỗi cung ứng bền vững. Để đảm bảo chất lượng sản phẩm cuối cùng, HTX đã thiết lập mạng lưới liên kết chặt chẽ với các hộ nông dân và doanh nghiệp tại địa phương để thu mua nguồn nguyên liệu sạch ổn định trong vòng 3 năm.

Các thành phần đầu vào được chọn lọc kỹ lưỡng từ các vựa nông sản uy tín: nấm giống từ khu vực phường Lâm Viên, nhộng tằm từ xã Ninh Gia, gạo lứt và khoai tây từ xã Đức Trọng. Việc ký hợp đồng tiêu thụ dài hạn giúp HTX kiểm soát tốt chất lượng đầu vào, đồng thời hỗ trợ cộng đồng nông dân địa phương ổn định sản xuất. Sự kết hợp giữa nguyên liệu sạch và công nghệ nuôi cấy đặc thù đã tạo ra dòng sản phẩm "nguyên bản" nhất.

Dù chu kỳ nuôi cấy không phòng lạnh kéo dài thêm hơn 30 ngày và năng suất thấp hơn khoảng 30% so với phương pháp phòng lạnh truyền thống, nhưng giá trị kinh tế mang lại lại cao hơn nhiều.

HTX Đà Lạt tham gia xúc tiến thương mại sản phẩm từ đông trùng hạ thảo.

Nhờ hàm lượng dược chất cô đặc vượt trội, kết hợp với công nghệ sấy thăng hoa giúp giữ nguyên cấu trúc và dưỡng chất, sản phẩm của HTX được thị trường đón nhận tích cực.

Số liệu thực tế cho thấy sản lượng tiêu thụ trong hai năm 2024 - 2025 đã tăng từ 500 hộp lên 700 hộp (loại 15 gram). Theo lộ trình phát triển, dự kiến sản lượng sẽ đạt 1.000 hộp vào năm 2026 và tiếp tục tăng lên 1.500 hộp vào năm 2027, khẳng định hiệu quả kinh tế từ việc tập trung vào chất lượng thay vì số lượng.

Xây dựng thương hiệu OCOP

Với những thành công trong việc làm chủ công nghệ và chứng minh được hàm lượng dược tính, sản phẩm của HTX hiện được ngành chức năng đánh giá là sản phẩm OCOP tiềm năng, có khả năng đạt hạng từ 3 sao đến 5 sao. Đây là một chứng nhận quan trọng để sản phẩm đặc trưng gia tăng uy tín trên thị trường trong nước và quốc tế.

Hiện nay, HTX đã xây dựng được mạng lưới phân phối khá đa dạng. Bên cạnh 5 đại lý tại Lâm Đồng, sản phẩm còn được tiêu thụ mạnh qua các hội nhóm doanh nghiệp, chuỗi cửa hàng tiện ích và các nền tảng mạng xã hội. Việc đa dạng hóa kênh phân phối, kết hợp giữa truyền thống và trực tuyến đã giúp HTX tiếp cận nhanh chóng với cộng đồng người tiêu dùng quan tâm đến sức khỏe.

Chiến lược tiếp theo của HTX là tiếp thị và mở rộng sự diện diện vào hệ thống các siêu thị lớn trên toàn quốc. Không dừng lại ở thị trường nội địa, HTX đang xúc tiến các hoạt động xuất khẩu sang các nước trong khu vực Đông Nam Á và các thị trường quốc tế khác. Việc hướng tới xuất khẩu không chỉ mang lại doanh thu ngoại tệ mà còn là sự khẳng định cho trình độ KH-CN của khu vực kinh tế tập thể tại Lâm Đồng.

Có thể thấy, hành trình của HTX Nông nghiệp công nghệ cao và vi sinh Đà Lạt là minh chứng cho việc chuyển đổi từ sản xuất nông nghiệp thuần túy sang nông nghiệp công nghệ cao dựa trên hàm lượng tri thức.

Bằng cách ứng dụng hệ thống cảm biến thông minh và kiên trì với triết lý sản phẩm hữu cơ, chất lượng cao, HTX đã tạo dựng được một mô hình khởi nghiệp tiêu biểu, góp phần nâng tầm giá trị nông sản địa phương và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Hoàng Nam

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn/khoa-hoc-cong-nghe/htx-tao-dot-bien-nho-doi-moi-cong-nghe-nuoi-cay-dong-trung-ha-thao-1111716.html