Sau cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Nga Vladimir Putin, và thực hiện các cuộc gọi cho lãnh đạo Ukraine, châu Âu và NATO trong ngày 15.8, Tổng thống Mỹ Donald Trump đăng lên một thông báo trên mạng Truth Social lúc 1 giờ 46 phút sáng ngày 16.8, hé lộ một thỏa thuận hòa bình tới gần cho tình hình chiến sự tại Ukraine thay vì chỉ là thỏa thuận ngừng bắn.
Thông báo của ông Trump đăng trên Truth Social.
Lược dịch: "Một ngày tuyệt vời và rất thành công tại Alaska! Cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin đã diễn ra rất tốt đẹp, cũng như cuộc điện đàm muộn vào đêm khuya với Tổng thống Zelenskyy của Ukraine và nhiều nhà lãnh đạo châu Âu, trong đó có Tổng thư ký NATO. Tất cả đều thống nhất rằng con đường tốt nhất để chấm dứt cuộc chiến khủng khiếp giữa Nga và Ukraine là tiến hành trực tiếp một Thỏa thuận Hòa bình, chấm dứt chiến tranh, thay vì một Thỏa thuận Ngừng bắn vốn thường không được duy trì lâu dài. Tổng thống Zelenskyy sẽ đến Washington D.C., Phòng Bầu dục, vào chiều thứ hai tới. Nếu mọi việc suôn sẻ, chúng tôi sẽ sắp xếp một cuộc gặp với Tổng thống Putin. Rất có thể, hàng triệu sinh mạng sẽ được cứu. Xin cảm ơn sự quan tâm của quý vị đến vấn đề này!"
Các nhà lãnh đạo châu Âu, trong đó có Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Anh Keir Starmer, cho biết trong một tuyên bố rằng họ đã được báo cáo tóm tắt về cuộc gặp của Tổng thống Putin và cho biết Tổng thống Trump đã ủng hộ việc đảm bảo an ninh cho Ukraine.
"Chúng tôi khẳng định rõ ràng rằng Ukraine phải có những bảo đảm an ninh vững chắc để bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của mình một cách hiệu quả. Chúng tôi hoan nghênh tuyên bố của Tổng thống Trump rằng Mỹ sẵn sàng đưa ra các bảo đảm an ninh", tuyên bố của các nhà lãnh đạo châu Âu viết.
Trước đó, Tổng thống Zelenskyy ủng hộ một thỏa thuận ngừng bắn để gặp gỡ và thảo luận về một thỏa thuận hòa bình, nhưng Moscow bác bỏ ý tưởng này.
Bài đăng trên mạng xã hội cho thấy, Tổng thống Trump đã kêu gọi các nhà lãnh đạo châu Âu từ bỏ nỗ lực đạt được lệnh ngừng bắn với Tổng thống Putin, đồng thời đặt vấn đề Tổng thống Zelensky nên thỏa thuận với Nga.
Mặc dù cuộc họp thượng đỉnh giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin diễn ra trong hơn 2 giờ đồng hồ tại Alaska kết thúc mà không có tuyên bố chung, nhưng báo chí quốc tế đã tìm kiếm được một số thông tin liên quan đến những yêu cầu từ phía Nga.
Hãng Financial Times tường thuật lại từ 3 nguồn hiểu biết trực tiếp về cuộc đàm phán cho biết, Tổng thống Putin yêu cầu Ukraine rút quân khỏi khu vực phía đông Donetsk như một bước đầu tiên hướng tới việc chấm dứt chiến tranh của Nga, trong khi ông cũng thúc giục các nhà lãnh đạo châu Âu từ bỏ nỗ lực đảm bảo lệnh ngừng bắn từ Moscow...
Phía điện Kremlin cũng cho biết Tổng thống Putin và Tổng thống Trump không thảo luận về cuộc gặp ba bên với ông Zelenskyy tại hội nghị thượng đỉnh. Nhưng ông Putin khẳng định không từ bỏ các yêu cầu cốt lõi của mình là "giải quyết tận gốc" cuộc xung đột...
Những tòa nhà bị phá hủy ở Dobropillia, Donetsk hồi tháng 3. Ảnh: Global Images Ukraine/Getty Images.
Đối với Tổng thống Zelenskyy, tháng 3.2025, ông đã có cuộc gặp Tổng thống Trump, và Phó Tổng thống JD Vance tại Phòng Bầu dục. Cuộc gặp đã kết thúc trong sự bất đồng ý kiến và dẫn đến nhiều sự thay đổi trong cách thức hỗ trợ của Mỹ, cũng như các nước NATO dành cho Ukraine.
Chấm dứt chiến tranh ở Ukraine và Nga là ưu tiên hàng đầu của chính quyền Tổng thống Trump, như lời hứa với cử tri trong lúc tranh cử. Ông từng tuyên bố sẽ chấm dứt xung đột trong vòng 24 giờ sau khi nhậm chức vào tháng 1 năm nay.
Trong cuộc trả lời phỏng vấn của đài Fox News trước khi rời Alaska, Tổng thống Trump cho biết ông tin Tổng thống Putin muốn chiến tranh kết thúc và hai nước đang tiến gần đến một thỏa thuận, và "điều này thực sự phụ thuộc vào Tổng thống Zelenskyy ". Tổng thống Zelenskyy từng thể hiện quyết tâm theo đuổi mục tiêu tham gia vào NATO và không từ bỏ lãnh thổ đổi lấy hòa bình với Nga.
Về phần mình Tổng thống Zelenskyy cho biết ông có một cuộc trò chuyện "dài và thiết thực" với Tổng thống Trump vào sáng sớm hôm 16.8 và cho biết hai người sẽ "thảo luận tất cả các chi tiết liên quan đến việc chấm dứt giết chóc và chiến tranh" vào thứ 2.
Lan Chi tổng hợp