150 nghìn tấn rác thải rắn tồn đọng ở làng Khoai chờ xử lý.
Nan giải xử lý chất thải tồn đọng
Ô nhiễm chất thải rắn tồn đọng hiện đang là bài toán khó giải quyết tại các làng nghề thôn Đông Mai (xã Chỉ Đạo, huyện Văn Lâm), tổ dân phố Phan Bôi (phường Dị Sử, thị xã Mỹ Hào) và làng nghề Cẩm Xá (phường Cẩm Xá, thị xã Mỹ Hào), làng Khoai (xã Như Quỳnh, huyện Văn Lâm). Sau hàng chục năm hoạt động, lượng lớn chất thải rắn, chất thải nguy hại từ làng nghề không được xử lý, thu gom và tái chế một cách hiệu quả đã gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe cộng đồng.
Thực trạng tại làng nghề sản xuất, tái chế chì, kim loại Đông Mai là một thí dụ. Trước đây, người dân thôn Đông Mai có nghề thu mua các sản phẩm công nghiệp thải loại để tháo dỡ và tái chế chì thô. Thời kỳ cao điểm những năm 1990, cả thôn có hơn
100 hộ làm nghề thu gom, phá dỡ bình ắc-quy và tái chế chì. Công việc tái chế chì được tiến hành ngay trong khu dân cư và xả thải ra môi trường một lượng lớn acid. “Sau khi di dời cơ sở sản xuất xa khu dân cư, tình trạng ô nhiễm giảm đáng kể”, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hưng Yên Trần Đăng Anh cho biết. Tuy nhiên, việc xử lý triệt để những hệ lụy hậu làng nghề tại thôn Đông Mai vẫn còn gian nan, do lượng chì đã thẩm thấu sâu vào đất, nguồn nước ngầm và nước mặt.
Tại làng nghề sản xuất, tái chế nhựa Minh Khai, một bãi tập kết rác thải rắn khổng lồ đã hình thành từ hoạt động của khoảng 470 hộ tái chế nhựa, với khối lượng ước tính lên tới 150 nghìn tấn. Mỗi ngày, khu vực này tiếp nhận thêm từ 50 - 70 tấn rác, khiến bãi phế thải ngày càng phình to, gây áp lực lớn lên môi trường sống. Tuy nhiên, biện pháp xử lý duy nhất hiện nay chỉ là... đốt. Việc này tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm nghiêm trọng hơn đối với không khí và sức khỏe cộng đồng.
Để giải quyết vấn đề ô nhiễm làng nghề, cần có những biện pháp quyết liệt và đồng bộ hơn từ kiểm tra, xử phạt cho đến xây dựng các khu sản xuất tập trung, áp dụng công nghệ xử lý chất thải tiên tiến. Việc này cần sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, các tổ chức và người dân để bảo đảm môi trường sống trong lành và phát triển bền vững.
Đình chỉ hoạt động
Theo Kế hoạch số 100/KH-UBND do UBND tỉnh Hưng Yên ban hành ngày 16/5/2025, chính quyền sẽ tập trung kiểm tra, xử lý vấn đề ô nhiễm môi trường tại các làng nghề vốn là điểm nóng trên địa bàn tỉnh gồm: làng nghề tái chế nhựa thôn Minh Khai (Như Quỳnh, Văn Lâm); làng nghề tái chế chì thôn Đông Mai (xã Chỉ Đạo, Văn Lâm); tổ dân phố Phan Bôi (phường Dị Sử, thị xã Mỹ Hào); làng nghề tái chế phế liệu tại thôn Bùi (xã Cẩm Xá, thị xã Mỹ Hào).
Theo kế hoạch, giai đoạn 1 của đợt kiểm tra được triển khai từ ngày 20/5 đến 20/6, tập trung vào công tác tuyên truyền, vận động người dân chấp hành nghiêm các quy định pháp luật. Trong thời gian này, Công an tỉnh Hưng Yên sẽ chủ trì, phối hợp cùng các sở, ngành và cơ quan liên quan tiến hành kiểm tra, lập biên bản và niêm phong nhà xưởng, máy móc, trang thiết bị của các cá nhân, doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh, hộ gia đình vi phạm.
Chính quyền tỉnh Hưng Yên thể hiện rõ quan điểm “không khoan nhượng” trong việc giải quyết ô nhiễm tại các làng nghề. Trước đó, ngày 3/5, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hưng Yên đã ban hành Thông báo số 2125-TB/TU yêu cầu kiên quyết xử lý dứt điểm ô nhiễm môi trường tại 4 làng nghề trước 30/9/2025. Ngày 15/4, UBND tỉnh Hưng Yên đã ban hành Văn bản số 1038/UBND-KT2 gửi các sở, ban, ngành và các địa phương về việc rà soát, xử lý vi phạm các cơ sở gây ô nhiễm, khu vực, địa điểm ô nhiễm môi trường trên địa bàn.
Ban Thường vụ tỉnh Hưng Yên nhấn mạnh: Tăng cường thanh tra, kiểm tra, thậm chí lập chốt giám sát 24/24 giờ đối với các phương tiện vận chuyển phế liệu ra vào làng nghề. Các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai, môi trường, xây dựng, phòng cháy chữa cháy sẽ bị xử lý nghiêm khắc. Đặc biệt, các làng nghề, cụm công nghiệp, cơ sở, hộ gia đình tái chế không đủ điều kiện hoạt động, không có giải pháp xử lý ô nhiễm môi trường sẽ bị đình chỉ hoạt động và cưỡng chế khắc phục hậu quả.
Cũng trong tháng 4, Công an tỉnh Hưng Yên đã công bố số điện thoại đường dây nóng tiếp nhận thông tin, phản ánh về tình hình ô nhiễm môi trường trên địa bàn.
ĐẮC VÂN