Hungary László Krasznahorkai - tác giả người Hungary đoạt giải Nobel Văn học 2025

7 giờ trướcBài gốc

Ngày 9/10 (giờ Việt Nam), Viện Hàn lâm Thụy Điển công bố trao giải Nobel Văn học 2025 cho tác giả người Hungary László Krasznahorkai.

Ông được vinh danh "vì những tác phẩm hấp dẫn và mang tính viễn kiến, khắc họa nỗi kinh hoàng tận thế, đồng thời tái khẳng định sức mạnh của nghệ thuật".

Nhà văn Hungary Laszlo Krasznahorkai.

Mats Malm - thư ký thường trực và người phát ngôn của Viện Hàn lâm Thụy Điển cho biết đã liên lạc được với tác giả László Krasznahorkai qua điện thoại, vị nhà văn này đang có chuyến thăm Frankfurt, Đức.

Theo NY Times, với giải thưởng này, László Krasznahorkai sẽ được trao bằng khen, huy chương vào tháng 12, tại Stockholm. Ông cũng sẽ được nhận số tiền thưởng 11 triệu krona Thụy Điển (tương đương khoảng 1 triệu USD).

Trong công bố chính thức, Viện Hàn lâm Thụy Điển giới thiệu László Krasznahorkai sinh năm 1954 tại thị trấn nhỏ Gyula, miền đông nam Hungary, gần biên giới Romania.

László Krasznahorkai lần đầu ghi dấu ấn với tiểu thuyết đầu tay "Sátántangó" (1985), bản tiếng Anh được ra mắt năm 2012. Tác phẩm tái hiện một bức tranh ảm đạm và mê hoặc về một cộng đồng nông thôn đang dần sụp đổ.

Tác phẩm sau đó được đạo diễn Béla Tarr chuyển thể thành bộ phim sử thi kéo dài 7 tiếng, mở đầu cho mối hợp tác nghệ thuật bền bỉ giữa hai tên tuổi lớn của Hungary.

Năm 1999, László Krasznahorkai tiếp tục gây chú ý với tiểu thuyết "Háború és háború" (bản tiếng Anh là War & War) xuất bản 2006.

Trong cuốn này, László Krasznahorkai mở rộng tầm nhìn ra ngoài biên giới Hungary, theo chân nhân viên lưu trữ Korin trên hành trình cuối đời từ ngoại ô Budapest đến New York - với mong muốn được, dù chỉ trong khoảnh khắc, đặt mình "ở trung tâm của thế giới".

Bìa cuốn sách của László Krasznahorkai được dịch sang tiếng Việt với tên gọi "Vũ điệu quỷ Satan" (trái).

Anders Olsson - Chủ tịch Ủy ban Nobel cho biết, László Krasznahorkai là bậc thầy sử thi Trung Âu, nối tiếp Kafka và Thomas Bernhard với phong cách văn chương phi lý, châm biếm, tràn ngập nỗi ám ảnh hiện sinh. Sau những tác phẩm u ám, ông hướng tầm nhìn sang phương Đông bằng giọng văn chiêm nghiệm.

Nhà phê bình Mỹ Susan Sontag từng sớm tôn vinh László Krasznahorkai là "bậc thầy tận thế" của văn học đương đại, sau khi đọc cuốn tiểu thuyết thứ hai của ông "Az ellenállás melankólíaja" xuất bản năm 1989 và bằng tiếng Anh với tên "The Melancholy of Resistance" xuất bản năm 1998.

Nhà phê bình George Szirtes - người dịch tác phẩm của Lázló sang tiếng Anh nhận xét văn chương của ông "chảy chậm như dòng dung nham đen, nặng nề, dồn nén và thôi thúc".

Một số tác phẩm của ông László Krasznahorkai từng được dịch sang tiếng Việt như: "Chiến tranh và Chiến tranh" (War and War), "Vũ điệu quỷ Satan" (Satantango), do Giáp Văn Chung chuyển ngữ, lần lượt xuất bản năm 2016 và 2022.

Trước khi nhận giải Nobel Văn học 2025, vào năm 2015, Krasznahorkai trở thành nhà văn Hungary đầu tiên giành giải thưởng Man Booker Quốc tế. Đây là giải thưởng văn học danh giá, hàng năm được trao cho một tác phẩm văn học dài viết bằng tiếng Anh.

Nobel Văn học là 1 trong 6 hạng mục của giải Nobel, được trao cho tác giả từ bất kỳ quốc gia nào, theo di chúc của nhà hóa học Alfred Nobel. Viện Hàn lâm Thụy Điển sẽ lựa chọn người thắng cuộc.

Giải lần đầu được trao cho nhà thơ Pháp - Sully Prudhomme vào năm 1901.

Huy chương Nobel văn chương được nhà điêu khắc người Thụy Điển Erik Lindberg thiết kế, với hình ảnh tượng trưng cho một chàng trai trẻ ngồi dưới gốc cây nguyệt quế.

Trong khi đó, giấy chứng nhận Nobel là những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, được tạo ra bởi các nghệ sĩ và nhà thư pháp Thụy Điển và Na Uy.

Các nhà văn nổi tiếng từng đoạt giải thưởng này bao gồm: nhà thơ và nhà văn tiểu luận người Pháp Sully Prudhomme (giải thưởng đầu tiên), tiểu thuyết gia người Mỹ William Faulkner (1949), Thủ tướng Anh Winston Churchill (1953), nhà văn Thổ Nhĩ Kỳ Orhan Pamuk (2006), và gần đây là Jon Fosse từ Na Uy (2023).

Năm ngoái, nhà văn người Hàn Quốc Han Kang đã ghi dấu mốc lịch sử khi trở thành phụ nữ châu Á đầu tiên giành Giải Nobel Văn học, nhờ loạt tác phẩm "chạm vào những vết thương lịch sử" và "phơi bày tận cùng sự mong manh của thân phận con người".

Chiến thắng của cô được xem là bất ngờ lớn trong mùa giải năm ngoái, bởi Han Kang gần như không nằm trong danh sách dự đoán trước thời điểm công bố giải.

Dung Nguyễn

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/hungary-laszlo-krasznahorkai-tac-gia-nguoi-hungary-doat-giai-nobel-van-hoc-2025-192251009195234967.htm