Hướng mở cho nông nghiệp hàng hóa ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long

2 giờ trướcBài gốc

Gà Mông nổi bật bởi sắc đen gần như toàn diện: từ lông, da, thịt, xương đến cả nội tạng. Ảnh: Thanh Tùng

Giá trị đặc sắc từ “sứ giả đen” của núi rừng

Gà Mông từ lâu đã được đồng bào vùng cao Tây Bắc nâng niu như báu vật. Khác hẳn các giống gia cầm bản địa khác, chúng sở hữu sắc đen gần như toàn diện: từ lông, da, thịt, xương đến cả nội tạng. Chính màu sắc đặc biệt này không chỉ mang lại nét độc lạ, mà còn gắn liền với giá trị dinh dưỡng cao và dược tính quý. Nhiều nghiên cứu cho thấy, thịt gà Mông giàu đạm, ít mỡ, chứa hàm lượng axit amin và khoáng chất vi lượng vượt trội. Đông y xếp loại thịt gà đen vào nhóm thực phẩm bổ dưỡng, giúp tăng cường sức khỏe, hồi phục thể lực, được ưa chuộng trong các dịp lễ tết, cưới hỏi hay làm quà biếu sang trọng.

Ngoài giá trị ẩm thực, gà Mông còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Trong các lễ hội, nghi thức truyền thống của đồng bào Mông, Dao, Thái..., hình ảnh con gà đen luôn hiện diện như một biểu tượng thiêng liêng. Có thể coi đây là “quà tặng đen” của thiên nhiên, kết tinh bản sắc văn hóa miền sơn cước. Bởi vậy, việc bảo tồn và nhân rộng giống gà này không chỉ vì lợi ích kinh tế, mà còn là cách gìn giữ giá trị văn hóa dân tộc.

Những năm gần đây, khi xu hướng tiêu dùng chú trọng thực phẩm an toàn, đặc sản và giàu dinh dưỡng, gà Mông đã trở thành đối tượng được nhiều địa phương cả nước quan tâm nghiên cứu, nhân giống. Đưa gà Mông về miền Tây vì thế không chỉ là chuyện đổi mới vật nuôi, mà còn là bước đi bắt kịp xu thế nông nghiệp hàng hóa bền vững.

Thử thách khi “đưa núi xuống đồng bằng”

Nếu Tây Bắc là cái nôi của gà Mông, thì ĐBSCL lại mang khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm quanh năm-điều kiện hoàn toàn khác biệt. Chính sự chênh lệch môi trường này đặt ra không ít thách thức cho người nuôi. Thế nhưng, khó khăn không dừng lại ở khâu vận chuyển. Gà Mông vốn quen khí hậu mát lạnh của vùng cao, khi xuống miền Tây phải thích nghi với nhiệt độ cao và độ ẩm lớn. Nhiều hộ chăn nuôi ban đầu thất bại, tỷ lệ hao hụt cao do dịch bệnh đường hô hấp, tiêu hóa. Thêm vào đó, thị trường con giống chưa ổn định, tình trạng gà lai hoặc gà giả danh Mông gây rối loạn, khiến nông dân khó tiếp cận giống chuẩn.

Giống gà Mông đã có mặt tại nhiều trang trại của nông dân miền Tây. Ảnh: Thanh Tùng

Đặc tính nuôi thả bán tự nhiên của gà Mông cũng đặt ra yêu cầu về diện tích chuồng trại, bãi chăn, nguồn thức ăn sạch-điều không quen thuộc với nhiều hộ vốn gắn bó với tập quán nuôi vịt, heo hay gà ta thả vườn đơn giản. Việc chuyển từ thói quen “cha truyền, con nối” sang áp dụng quy trình kỹ thuật, tiêm phòng, quản lý đàn khoa học không hề dễ.

Đầu ra sản phẩm cũng là vấn đề. Dù thịt gà Mông thơm ngon, giàu dinh dưỡng, song người tiêu dùng miền Tây vốn quen với gà ta vàng óng. Chi phí đầu tư ban đầu cao cũng là rào cản. Thời gian nuôi gà Mông kéo dài 5-6 tháng, chi phí thức ăn và con giống đều cao hơn gà công nghiệp. Không ít hộ e ngại trước khi mở rộng quy mô. Vì thế, hành trình đưa gà Mông từ núi rừng về miền Tây là phép thử lớn về ý chí, sự kiên trì và khả năng thích ứng của người nông dân.

Tiềm năng kinh tế và triển vọng dài hạn

Dẫu nhiều thách thức, tiềm năng của gà Mông ở ĐBSCL vẫn rất hứa hẹn. Trước hết, nhu cầu tiêu dùng thực phẩm đặc sản, bổ dưỡng, rõ nguồn gốc đang gia tăng nhanh cùng mức sống của người dân. Gà Mông với hương vị đặc trưng, hàm lượng dinh dưỡng cao đáp ứng đúng thị hiếu đó.

Kết quả từ các mô hình thí điểm ở Vĩnh Long, An Giang, Đồng Tháp, Cần Thơ cho thấy, khi được chăm sóc đúng kỹ thuật, gà Mông thích nghi tốt, tỷ lệ sống trên 90%. Sau khoảng nửa năm, mỗi con đạt trọng lượng 1,2–1,5 kg, giá bán cao gấp 2–3 lần gà ta thường. Đây là nguồn thu đáng kể, đặc biệt nếu phát triển theo quy mô hợp tác xã hoặc trang trại. Sự hiện diện của gà Mông cũng góp phần đa dạng hóa ngành chăn nuôi, giảm phụ thuộc vào gia cầm và thủy sản truyền thống. Trong bối cảnh dịch bệnh, biến đổi khí hậu khó lường, đa dạng sinh kế giúp nông dân giảm rủi ro, ổn định thu nhập. Nhiều chuyên gia nhận định, nếu gắn sản xuất gà Mông với du lịch sinh thái miệt vườn, với chuỗi nhà hàng đặc sản, sản phẩm OCOP, giá trị kinh tế sẽ tăng gấp bội. Gà Mông hoàn toàn có thể trở thành thương hiệu đặc sản mới của miền Tây, sánh ngang xoài cát Hòa Lộc hay cá tra.

Hành trình của gà Mông từ núi rừng Tây Bắc về đồng bằng sông nước miền Tây là minh chứng cho sự năng động, sáng tạo của nông dân và ngành nông nghiệp Việt Nam. Việc nhân rộng thành công giống gà đặc sản này không chỉ nâng cao thu nhập cho người dân, mà còn góp phần xây dựng nền nông nghiệp đa dạng, bền vững, gắn kết vùng miền trong dòng chảy hội nhập, góp phần khẳng định vị thế của nông nghiệp ĐBSCL trên bản đồ nông sản đặc sản Việt Nam và thế giới.

Thanh Tùng

Nguồn Biên Phòng : https://bienphong.com.vn/huong-mo-cho-nong-nghiep-hang-hoa-o-vung-dong-bang-song-cuu-long-post495140.html