Sau lời tuyên bố của Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng Mỹ đã hoàn thành các cuộc tấn công vào ba địa điểm hạt nhân ở Iran, các chuyên gia bày tỏ quan ngại về sự đáp trả của phía Iran.
Theo ông Aaron David Miller - chuyên gia phân tích tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế, Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei “đang đứng trước một quyết định” và rất có thể sẽ đáp trả.
Sẽ tung toàn lực?
Ông Miller cho rằng “gần như không thể tưởng tượng được rằng vị lãnh tụ 86 tuổi này — người có mục tiêu chủ yếu là bảo vệ cuộc cách mạng và truyền lại cho một trong những người kế nhiệm — lại có thể không làm gì trước những gì đã xảy ra trong 10 ngày qua”.
“Ông ấy có thể sẽ phải cân nhắc kỹ lưỡng phản ứng của mình, nhưng tôi nghi ngờ rằng mọi chuyện vẫn chưa kết thúc” - vị chuyên gia nói với đài CNN.
“Họ [Iran] có tên lửa tầm ngắn nhắm vào các mục tiêu của Mỹ ở Vùng Vịnh. Họ có năng lực chiến tranh phi đối xứng ở nước ngoài, có thể tung toàn bộ lực lượng nhắm vào các lợi ích của Israel, Mỹ, có lẽ cả người Do Thái. Và tất nhiên, còn có lính Mỹ đang đồn trú tại Iraq và Syria — những nơi rất dễ bị tổn thương” - ông Miller nói thêm.
Một căn cứ quân sự của Mỹ ở Iraq. Ảnh: AFP
Trước đòn tấn công của Mỹ, hãng thông tấn Tehran Times đã cảnh báo hậu quả nếu Mỹ tham gia vào xung đột giữa Israel và Iran trong một bài viết với tiêu đề “Ông Trump sẽ gửi bao nhiêu chiếc quan tài về nước vì lợi ích của Israel?”.
Bài viết chỉ ra rằng 40.000 người Mỹ trong tầm bắn trực tiếp của Iran. Theo Tehran Times, việc bố trí nhân sự và khí tài của Mỹ tại khu vực Tây Á khiến Washington đặc biệt dễ bị tổn thương trước khả năng Iran trả đũa, do đây là khu vực hoàn toàn nằm trong tầm bắn của tên lửa và máy bay không người lái (UAV) Iran.
Ước tính có khoảng 50.000 binh sĩ Mỹ được triển khai tại khu vực này dưới sự chỉ huy của Lầu Năm Góc. Mỹ đã đầu tư hàng tỉ USD vào 19 căn cứ quân sự trải dài khắp Tây Á, bao gồm Iraq, Bahrain, Kuwait, Qatar và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE).
Eo biển Hormuz được gọi tên
Iran cũng có khả năng sẽ đóng cửa Eo biển Hormuz - nơi mà Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ gọi là “nút thắt vận chuyển dầu quan trọng nhất thế giới” với khoảng 1/4 lượng tiêu thụ dầu mỏ lỏng toàn cầu đi qua đây.
Ông Esmail Kowsari, thành viên quốc hội Iran và cựu chỉ huy Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), mới đây cho biết việc đóng cửa Eo biển Hormuz “đang được xem xét” và Iran sẽ “đưa ra quyết định tốt nhất với sự quyết đoán”.
Mỹ đã chuẩn bị
Cũng cần lưu ý rằng Mỹ đã có sự chuẩn bị trước khi phát động đòn đánh vào Iran. CNN ngày 21-6 dẫn hai nguồn tin rằng Mỹ đang rút thêm nhân sự khỏi phái bộ ngoại giao tại Iraq.
Ít nhất một chuyến bay đã cất cánh trong vài giờ qua. Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Trump công bố các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào Iran, hoạt động bay bị tạm dừng do Jordan đóng cửa không phận. Mục tiêu của Mỹ là để lại một bộ khung nhân sự ngoại giao tối thiểu, nguồn tin cho biết.
Vào ngày 11-6, Bộ Ngoại giao Mỹ đã ra lệnh cho các nhân viên không thiết yếu rời khỏi đại sứ quán ở thủ đô Baghdad và lãnh sự quán tại Erbil, trong bối cảnh xung đột leo thang.
Trong một cảnh báo an ninh phát đi sáng 21-6, đại sứ quán Mỹ tại Iraq thông báo: “Cả đại sứ quán và lãnh sự quán hiện tạm ngưng các dịch vụ cấp thị thực thông thường, nhưng vẫn tiếp tục cung cấp dịch vụ lãnh sự cho công dân Mỹ”.
Sau vụ tấn công của Mỹ vào Iran, CNN dẫn hai nguồn tin rằng Mỹ đã truyền đạt với Iran thông qua các kênh liên lạc hậu trường rằng các cuộc không kích của Washington nhằm vào các cơ sở hạt nhân của nước này sẽ được giới hạn, không có kế hoạch tiến hành thêm bất kỳ cuộc tấn công nào tiếp theo.
THẢO VY