Iran trước vòng xoáy trừng phạt: Ngoại giao liệu còn lối thoát?

2 giờ trướcBài gốc

Chiều 26/9 (theo giờ địa phương), Hội đồng Bảo an bỏ phiếu về dự thảo nghị quyết do Nga và Trung Quốc đề xuất nhằm gia hạn thêm 6 tháng cơ chế miễn trừng phạt cho Iran theo Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) và Nghị quyết 2231. Tuy nhiên, văn bản này chỉ nhận được 4 phiếu thuận, 9 phiếu chống và 2 phiếu trắng, không đạt đủ số phiếu thông qua.

Hội đồng Bảo an bỏ phiếu về dự thảo nghị quyết do Nga và Trung Quốc đề xuất nhằm gia hạn thêm 6 tháng cơ chế miễn trừng phạt cho Iran. Ảnh: Reuters

Nga và Trung Quốc bày tỏ lấy làm tiếc, cho rằng việc bác bỏ nghị quyết có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng tại Trung Đông. Đại diện Nga tại Liên hợp quốc (Dmitry Polyanskiy) nhấn mạnh

“Thật khó mà tưởng tượng được làn sóng leo thang nào ở Trung Đông có thể xảy ra do những nỗ lực của một số quốc gia lợi dụng Hội đồng Bảo an để thúc đẩy lợi ích cục bộ của họ”.

Trong khi đó, các nước E3 gồm Pháp, Đức, Anh nhấn mạnh việc áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt không đồng nghĩa với chấm dứt con đường ngoại giao.

Về phía Iran, Ngoại trưởng Abbas Araghchi cáo buộc Mỹ và nhóm E3 phá hoại tiến trình ngoại giao, đồng thời khẳng định Iran vẫn ưu tiên đối thoại nhưng cảnh báo hậu quả nghiêm trọng từ quyết định này.

“Chúng ta phải nghĩ đến ngoại giao thay vì đối đầu và leo thang. Ngoại giao sẽ không bao giờ chết. Nhưng chắc chắn sẽ khó khăn và phức tạp hơn trước”.

Theo cơ chế “snapback” do E3 kích hoạt, toàn bộ các lệnh trừng phạt từng được dỡ bỏ trước đây sẽ tự động có hiệu lực trở lại, bao gồm cấm vận vũ khí, cấm làm giàu và tái chế urani, cấm các hoạt động liên quan đến tên lửa đạn đạo có khả năng mang đầu đạn hạt nhân, đóng băng tài sản toàn cầu và hạn chế đi lại đối với các cá nhân, tổ chức Iran. Các biện pháp này cũng được dự báo sẽ ảnh hưởng mạnh tới lĩnh vực năng lượng của Iran.

Việc Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc không thông qua dự thảo gia hạn miễn trừng phạt cho Iran, qua đó mở đường cho cơ chế “snapback” được kích hoạt, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong hồ sơ hạt nhân Iran vốn đã kéo dài nhiều năm qua.

Theo đánh giá của giới phân tích, trước hết, diễn biến này phản ánh sự chia rẽ sâu sắc trong nội bộ Hội đồng Bảo an. Thứ hai, tái áp đặt trừng phạt đồng nghĩa với việc Iran một lần nữa bị siết chặt về kinh tế, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng, huyết mạch của quốc gia này.

Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu sức ép có buộc Iran trở lại bàn đàm phán, hay chỉ càng khoét sâu tâm lý đối đầu? Phản ứng cứng rắn từ giới lãnh đạo Iran cho thấy nguy cơ thứ hai là rất đáng lo ngại. Cuối cùng, việc trừng phạt trở lại có thể làm gia tăng bất ổn tại Trung Đông - khu vực vốn đang nóng bỏng bởi nhiều cuộc xung đột. Bất kỳ sự leo thang nào từ phía Iran hay các lực lượng ủy nhiệm của nước này đều có thể châm ngòi cho một vòng xoáy căng thẳng mới, vượt ra ngoài phạm vi hạt nhân.

Hồng Nhung/VOV1 Tổng hợp

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/iran-truoc-vong-xoay-trung-phat-ngoai-giao-lieu-con-loi-thoat-post1233232.vov