Nếu điều này là sự thật, nó có thể đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cục diện an ninh khu vực.
Tuy nhiên, cho đến nay, chưa có bất kỳ xác nhận chính thức nào từ phía Nga, Iran hay Iraq, cũng như chưa xuất hiện trong các bản tin từ những hãng truyền thông quốc tế lớn.
Iran và Nga vốn là 2 quốc gia cùng chịu sức ép nặng nề từ các lệnh trừng phạt của phương Tây. Việc tìm kiếm điểm tựa lẫn nhau trong lĩnh vực quân sự, đặc biệt là phòng không, có thể được coi là bước đi tự nhiên.
Nga sở hữu nhiều công nghệ phòng không tiên tiến như các hệ thống S-300, S-400, còn Iran những năm gần đây cũng đã nỗ lực phát triển các hệ thống nội địa như Bavar-373, Khordad-15.
Một sự hợp tác nếu có sẽ giúp Iran tiếp cận thêm công nghệ và chiến thuật hiện đại từ Nga, trong khi Moscow có thể mở rộng ảnh hưởng quân sự tại Trung Đông – khu vực vốn được xem là “nút giao” chiến lược của thế giới.
Chi tiết khiến dư luận đặc biệt chú ý là khả năng Iraq tham gia dự án này. Iraq từ lâu vẫn nằm giữa nhiều luồng ảnh hưởng: một mặt duy trì quan hệ an ninh với Mỹ, mặt khác vẫn hợp tác với Nga và chịu ảnh hưởng sâu rộng từ Iran.
Trong quá khứ, Baghdad từng cân nhắc mua các hệ thống phòng không Nga như S-300 hay S-400, nhưng chưa dám quyết định vì lo ngại phản ứng từ Washington.
Nếu Iraq thực sự tham gia vào một “liên minh phòng không” do Nga và Iran khởi xướng, điều đó sẽ đồng nghĩa với một sự dịch chuyển lớn trong cân bằng chiến lược của khu vực.
Tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận rằng khả năng này còn xa vời, bởi Iraq khó có thể công khai đứng về một phía khi phải duy trì thế cân bằng mong manh giữa các đối tác quốc tế.
Nếu kịch bản hợp tác phòng không Iran – Nga trở thành hiện thực, tác động của nó sẽ không chỉ dừng lại ở phạm vi khu vực.
Đối với Israel, đây có thể là một thách thức lớn, bởi ưu thế tấn công đường không của nước này sẽ bị suy giảm đáng kể nếu gặp phải một mạng lưới phòng không dày đặc, có sự phối hợp công nghệ Nga – Iran.
Các căn cứ Mỹ tại Iraq và vùng Vịnh cũng sẽ phải đối mặt với nguy cơ lớn hơn.
Về mặt toàn cầu, một dự án chung như vậy còn mang ý nghĩa biểu tượng: nó cho thấy sự hình thành những khối hợp tác quân sự “phi phương Tây”, góp phần định hình lại trật tự an ninh thế giới.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cảnh báo không nên quá vội tin tưởng vào những tin tức như vậy. Việc chưa có bất kỳ xác nhận nào từ các cơ quan chính thức khiến thông tin này có thể chỉ là tin đồn hoặc thậm chí là sản phẩm của “chiến tranh thông tin”.
Trong bối cảnh căng thẳng Nga – Ukraine vẫn đang tiếp diễn và Trung Đông liên tục nóng lên với nhiều điểm xung đột, việc tung tin về một “liên minh phòng không mới” hoàn toàn có thể được sử dụng như một đòn tâm lý, nhằm gây nhiễu dư luận hoặc gửi đi những tín hiệu mang tính cảnh báo.
Dù thế nào, ý tưởng về một mạng lưới phòng không chung giữa Nga và Iran, với khả năng có thêm sự tham gia của Iraq, vẫn là kịch bản đáng chú ý.
Nó không chỉ liên quan đến vấn đề kỹ thuật quân sự, mà còn gắn liền với cán cân quyền lực trong khu vực và thế giới.
Song, cho đến khi có thông báo chính thức từ các chính phủ liên quan, thông tin này vẫn nên được nhìn nhận với sự thận trọng, vừa như một khả năng có thể xảy ra, vừa như một ví dụ tiêu biểu về cách mà tin tức và dư luận trở thành một phần của cuộc cạnh tranh địa chính trị khốc liệt.
Việt Hùng
Theo Avia