Israel - Iran: Leo thang để xuống thang?

10 giờ trướcBài gốc

Máy bay chiến đấu Israel đã không kích vào nhiều mục tiêu quân sự trên khắp Iran rạng sáng 26-10 (giờ địa phương) nhằm trả đũa vụ tấn công tên lửa 3 tuần trước đó của Iran vào Israel.

Theo hãng tin Bloomberg, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết "đã hoàn thành các cuộc tấn công chính xác và có mục tiêu" nhằm vào các cơ sở sản xuất tên lửa được sử dụng trong năm qua nhằm chống lại Israel, cũng như các hệ thống tên lửa đất đối không.

Theo đài KAN11 (Israel), cuộc tấn công được tuyên bố kết thúc vào lúc 5 giờ 45 phút cùng ngày. Tờ Jerusalem Post dẫn lời IDF xác nhận tất cả mục tiêu của nhiệm vụ đều đã đạt được và toàn bộ máy bay trở về an toàn. "Nhà nước Israel có quyền bảo vệ công dân của mình nếu chính quyền Iran tiếp tục tấn công Israel và thường dân" - IDF cảnh báo.

Các khu vực ở Iran là mục tiêu bị Israel tấn công rạng sáng 26-10. Ảnh: Al Jazeera

Trong khi đó, Iran cho biết hệ thống phòng không nước này đã ngăn chặn hiệu quả các vụ tấn công nhằm vào cơ sở quân sự ở các tỉnh Tehran, Khuzestan và Ilam. Đài truyền hình nhà nước Iran trích dẫn một tuyên bố từ Bộ Tư lệnh Phòng không Iran lên án các cuộc tấn công là "hành động khiêu khích".

Hãng tin nhà nước IRNA cũng dẫn lời cơ quan này cho biết các vụ không kích chỉ gây ra "thiệt hại hạn chế" và kêu gọi mọi người bình tĩnh. Tuy nhiên, quân đội Iran sau đó xác nhận có 2 binh sĩ thiệt mạng trong vụ tấn công của Israel.

Toàn cảnh vụ Israel tấn công đáp trả Iran

Ngay sau vụ việc, người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Nhà Trắng Sean Savett cho biết mục tiêu của Mỹ là đẩy nhanh ngoại giao và giảm căng thẳng ở khu vực Trung Đông, đồng thời kêu gọi Iran ngừng các cuộc tấn công vào Israel để chu kỳ đối đầu này có thể kết thúc mà không leo thang thêm nữa.

Ông Savett cũng lưu ý cuộc tấn công của Israel hôm 26-10 tránh các khu vực đông dân cư và chỉ tập trung vào các mục tiêu quân sự, trái ngược với cuộc tấn công của Iran nhắm thành phố đông dân nhất của Israel. Ông cũng nhấn mạnh Mỹ không tham gia vào hành động trả đũa này.

Vụ việc trên xảy ra một ngày sau khi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken rời Trung Đông, nơi ông thúc đẩy lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza và tìm cách tác động để Israel trả đũa Iran một cách vừa phải.

Người dân tại thủ đô Tehran - Iran sinh hoạt hầu như bình thường trong ngày 26-10, sau các cuộc tấn công của Israel Ảnh: REUTERS

Các mục tiêu tấn công lần này cho thấy Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã kiềm chế, không nhằm vào cơ sở hạt nhân và hạ tầng năng lượng của Iran.

Trước đó, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden lo ngại một cuộc tấn công vào cơ sở hạt nhân Iran sẽ là diễn biến leo thang không thể chấp nhận được.

Ngoài ra, tấn công cơ sở hạ tầng dầu mỏ của Tehran lại đe dọa làm xáo trộn thị trường năng lượng toàn cầu.

"Giai đoạn mới" nguy hiểm

Ông Abas Aslani, chuyên gia cấp cao của Trung tâm Nghiên cứu chiến lược Trung Đông, nhận định với kênh Al Jazeera rằng cuộc tấn công đáp trả của Israel vào Iran rạng sáng 26-10 đánh dấu "một giai đoạn mới", bởi đây là lần đầu tiên Israel công khai xác nhận đã không kích trực tiếp vào Iran.

"Xét về quy mô cuộc tấn công, Israel có thể đã nghe theo khuyến cáo của Mỹ để tránh một cuộc xung đột quy mô toàn khu vực. Do đó, Iran nhiều khả năng sẽ phản ứng nhưng mức độ không đáng kể hay nghiêm trọng" - ông Aslani nói.

Tương tự, ông Ali Vaez, Giám đốc Dự án về Iran của nhóm nghiên cứu khủng hoảng quốc tế, cho rằng cuộc tấn công của Israel có vẻ chỉ ở mức "trung bình". Ông lập luận: "Các đòn không kích rõ ràng là mạnh mẽ hơn khi Israel đáp trả cuộc tấn công trước đó của Iran vào tháng 4 năm nay nhưng cũng không nhắm tới các hạ tầng quan trọng hay cơ sở dầu khí, hạt nhân của Iran".

Trong khi đó, chuyên gia Foad Izadi của Trường ĐH Tehran (Iran), bình luận: "Israel có thể đang lên kế hoạch xung đột lớn với Iran nhưng không tiến hành vào lúc này".

Dù vậy, cuộc tấn công mới nhất vẫn là bước leo thang đáng lo ngại, khi mà Israel và Iran đã đối đầu trực diện sau nhiều năm giao đấu âm thầm hoặc thông qua các lực lượng ủy nhiệm.

Điều này càng làm trầm trọng hơn lo ngại xung đột sẽ lan ra toàn Trung Đông. Theo các chuyên gia, vấn đề lúc này là Iran sẽ đáp trả ra sao. Chuyên gia Vaez cho rằng Tehran có nhiều phương án nhưng phương án nào cũng đi kèm rủi ro lớn.

Một trong số đó là không kích lại Israel và chứng kiến vòng xoáy trả đũa không dứt - cuộc sau lớn hơn cuộc trước. Iran cũng có thể ra tay thông qua các nhóm ủy nhiệm, song những lực lượng này - như Hamas ở Gaza và Hezbollah ở Lebanon - đã suy yếu đáng kể gần đây dưới sự tấn công dồn dập của Israel.

Phương án khác, theo ông Vaez, là nhắm vào các mục tiêu lợi ích của Mỹ trong khu vực, song làm như vậy thì không chỉ đối đầu với Israel mà cả Washington.

Hải Ngọc

ANH THƯ

Nguồn NLĐ : https://nld.com.vn/israel-iran-leo-thang-de-xuong-thang-196241026202042573.htm