Mới đây, theo Conversation, Phó giáo sư Dịch tễ học Karin Modig, Viện Karolinska (Thụy Điển) đã chia sẻ kết quả nghiên cứu về những người sống thọ trăm tuổi.
Theo bà Modig, nghiên cứu mới cho thấy những người sống đến 100 tuổi dường như sở hữu khả năng đặc biệt trong việc tránh mắc bệnh. Đây chính là yếu tố khiến họ trở thành đối tượng quan tâm lớn của giới khoa học.
Các câu hỏi lớn được đặt ra: Họ sống lâu nhờ trì hoãn các bệnh nghiêm trọng, khả năng sống sót tốt hơn khi mắc bệnh hay nhờ tránh được bệnh ngay từ đầu? Để tìm câu trả lời, nhóm nghiên cứu đã tiến hành hai nghiên cứu quy mô lớn, so sánh những người cùng năm sinh nhưng có tuổi thọ khác nhau.
Có nhiều yếu tố tác động tới khả năng sống thọ. Ảnh minh họa: Shutterstock
Kết quả cho thấy, nhóm sống trăm tuổi không chỉ mắc ít bệnh hơn mà còn tiến triển bệnh chậm hơn, ít gặp các bệnh nguy hiểm chết người như bệnh tim mạch so với những người khác.
Nghiên cứu đầu tiên theo dõi hơn 170.000 người sinh tại Stockholm (Thụy Điển) trong giai đoạn 1912-1922, suốt 40 năm, từ tuổi 60 cho đến khi qua đời hoặc đạt 100 tuổi. Các bệnh được đánh giá bao gồm đột quỵ, nhồi máu cơ tim, gãy xương hông và nhiều loại ung thư.
Kết quả cho thấy ở tuổi 85, chỉ 4% người sống trăm tuổi từng bị đột quỵ, trong khi nhóm sống 90-99 tuổi là 10%. Ở tuổi 100, 12,5% người sống trăm tuổi từng bị nhồi máu cơ tim, so với hơn 24% ở nhóm sống 80-89 tuổi. Điều này cho thấy họ không chỉ mắc bệnh muộn hơn mà còn có khả năng tránh được nhiều bệnh nghiêm trọng liên quan đến tuổi tác.
Nghiên cứu thứ hai mở rộng phạm vi phân tích sang 40 loại bệnh, từ nhẹ đến nặng, như tăng huyết áp, suy tim, tiểu đường. Nhóm nghiên cứu theo dõi hơn 274.000 người sinh từ 1920-1922 tại Thụy Điển, trong khoảng 30 năm, từ tuổi 70 cho đến khi qua đời hoặc đạt 100 tuổi. Trong số này, chỉ 4.330 người (1,5%) sống thọ trăm tuổi.
Kết quả vẫn trùng khớp với nghiên cứu đầu tiên: Người sống trăm tuổi mắc ít bệnh hơn, tốc độ tích lũy bệnh chậm hơn và thường chỉ giới hạn ở một hệ cơ quan - yếu tố giúp việc điều trị và quản lý bệnh hiệu quả hơn.
Ví dụ, ở tuổi 80, khoảng 8% người sống trăm tuổi bị chẩn đoán bệnh tim mạch, so với hơn 15% ở nhóm qua đời ở tuổi 85. Ngoài ra, họ cũng chống chịu tốt hơn trước các bệnh thần kinh - tâm thần như trầm cảm và sa sút trí tuệ.
Phần lớn người sống trăm tuổi cuối cùng cũng mắc nhiều bệnh, nhưng thời điểm xuất hiện bệnh thường muộn hơn - khoảng tuổi 89. Đáng chú ý, họ không trải qua sự suy giảm sức khỏe đột ngột trong những năm cuối đời như những người khác, vốn thường chứng kiến số bệnh tăng nhanh ngay trước khi mất.
Theo nhóm tác giả, phát hiện này thách thức quan niệm rằng sống lâu đồng nghĩa với mắc nhiều bệnh hơn. Nó cũng cho thấy con người hoàn toàn có thể lão hóa chậm hơn mức bình thường. Tuổi thọ phi thường của những người sống trăm tuổi phản ánh một kiểu lão hóa khác biệt, nhưng yếu tố quyết định - di truyền, lối sống, môi trường hay sự kết hợp - vẫn chưa được xác định.
An Yên