Ngày 22/6/2025, Đà Nẵng chính thức đón nhận quyết định quan trọng từ Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Khu Thương mại Tự do Đà Nẵng theo Quyết định số 1142/QĐ-TTg.
Với tầm nhìn đột phá và chiến lược dài hạn, khu thương mại này không chỉ mang lại cơ hội lớn cho Đà Nẵng mà còn giúp Việt Nam nâng cao vị thế trên bản đồ kinh tế Thế giới.
Khu Thương mại Tự do Đà Nẵng, với diện tích lên tới 1.881 ha, được phát triển tại 7 vị trí không liền kề, mỗi khu vực sẽ đảm nhận những chức năng khác nhau, từ sản xuất đến logistics, thương mại, dịch vụ, công nghiệp công nghệ cao, đổi mới sáng tạo và công nghệ thông tin.
Đây là mô hình hoàn toàn mới, với sự kết hợp giữa các ngành truyền thống và các ngành công nghệ cao, giúp thành phố trở thành một trung tâm phát triển kinh tế chiến lược của miền Trung và cả nước.
Để hiểu rõ hơn về kế hoạch và các bước triển khai khu thương mại này, phóng viên báo VietnamPlus đã có cuộc trò chuyện với ông Vũ Quang Hùng, Trưởng Ban Quản lý Khu Công nghệ cao và các Khu công nghiệp Đà Nẵng.
Tầm nhìn chiến lược vượt trội
Phóng viên: Thưa Ông, việc thành lập Khu Thương mại Tự do Đà Nẵng là một bước đi quan trọng đối với thành phố. Ông có thể chia sẻ rõ hơn về sự khác biệt cốt lõi của khu thương mại này so với các mô hình khu kinh tế, khu chế xuất hiện có tại Việt Nam?
Tòa nhà làm việc của Ban Quản lý Khu Công nghệ cao và các Khu Công nghiệp Đà Nẵng.
Ông Vũ Quang Hùng: Khu Thương mại Tự do Đà Nẵng không chỉ là một khu kinh tế đơn thuần, mà là một mô hình phát triển hoàn toàn mới. Điểm khác biệt đầu tiên là tầm nhìn chiến lược vượt trội.
Khác với các khu kinh tế truyền thống, khu thương mại tự do Đà Nẵng được định vị không chỉ là một trung tâm sản xuất và xuất khẩu, mà còn là một trung tâm kinh tế mang tầm khu vực, đóng vai trò là cực tăng trưởng chiến lược của miền Trung và cả nước.
Mục tiêu dài hạn là đưa Đà Nẵng trở thành mắt xích quan trọng trong mạng lưới chuỗi cung ứng toàn cầu, gắn kết chặt chẽ với Cảng Liên Chiểu và Sân bay quốc tế Đà Nẵng.
Cảng Liên Chiểu và Cảng hàng không Quốc tế Đà Nẵng.
Phóng viên: Vậy ngoài tầm nhìn chiến lược, khu thương mại này còn có những ưu điểm gì về mặt chính sách và cơ chế đặc thù?
Ông Vũ Quang Hùng: Khu thương mại tự do Đà Nẵng sẽ được xây dựng với các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư. Một trong những điểm nổi bật là khung pháp lý linh hoạt, cho phép chúng ta xây dựng và thử nghiệm các chính sách mới vượt trội so với các mô hình khu kinh tế hiện có.
Các chính sách về thuế, hải quan, đất đai và thủ tục hành chính sẽ được tối ưu để hỗ trợ các nhà đầu tư, giảm thiểu thủ tục rườm rà và tạo môi trường đầu tư thông thoáng.
Mô hình kinh tế đa chức năng
Phóng viên: Khu Thương mại Tự do Đà Nẵng tập trung vào phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao như AI, bán dẫn, blockchain, và dữ liệu lớn. Ông có thể chia sẻ thêm về cách khu này sẽ phát triển các ngành này?
Một điểm đặc biệt của khu thương mại tự do là mô hình phát triển đa chức năng, kết hợp sản xuất, logistics, thương mại và các lĩnh vực công nghệ số, giúp tạo ra một hệ sinh thái hoàn chỉnh cho các ngành công nghiệp hiện đại.
Ông Vũ Quang Hùng: Chính xác, khu thương mại tự do Đà Nẵng sẽ ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao và đổi mới sáng tạo. Những ngành như trí tuệ nhân tạo (AI), bán dẫn, dữ liệu lớn, và blockchain sẽ đóng vai trò trọng yếu trong việc tạo ra giá trị gia tăng cao.
Việc phát triển các lĩnh vực này không chỉ giúp khu thương mại tự do trở thành một trung tâm công nghệ mà còn thu hút các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, các trung tâm nghiên cứu phát triển (R&D) và star-tup sáng tạo từ khắp nơi trên thế giới.
Thu hút Đầu tư Đa Quốc gia
Phóng viên: Với những lợi thế về vị trí địa lý, ông có thể chia sẻ những cơ hội và thách thức mà Đà Nẵng sẽ đối mặt khi triển khai khu thương mại tự do?
Ông Vũ Quang Hùng: Vị trí chiến lược của Đà Nẵng, điểm cuối của tuyến hành lang kinh tế Đông – Tây, là một yếu tố quan trọng.
Khu Thương mại Tự do Đà Nẵng sẽ trở thành “cú hích” phát triển cho không chỉ là trung chuyển hàng hàng hóa quốc tế.
Mà việc Đà Nẵng đầu tư quy mô lớn Cảng biển và Sân bay thời gian qua đã cho thấy được sự “sẵn sàng” và nghiêm túc của thành phố trong khai thác lợi thế này. Từ chính sách đến hạ tầng, đây là cơ hội lớn mà Trung ương dành cho thành phố.
Điều này cũng đúng dưới góc độ các Tập đoàn đa quốc gia khi có thể nói đây là “thời điểm vàng” để đầu tư vào Việt Nam mà cụ thể là Đà Nẵng.
Cơ hội đặc biệt này cũng đồng nghĩa với việc đặt ra cho cả hệ thống chính trị thành phố Đà Nẵng những khó khăn, thách thức và áp lực của người "tiên phong". Riêng với vai trò của Ban Quản lý, khó khăn trước mắt là công tác triển khai quy hoạch và giải phóng mặt bằng.
Với diện tích gần 1.900 ha, chúng tôi cần phải đảm bảo rằng quy hoạch được thực hiện một cách bài bản, khoa học và nhanh chóng.
Thứ hai là việc phát triển cơ sở hạ tầng đồng bộ, đặc biệt là các hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng số hóa để hỗ trợ các ngành công nghệ cao.
Đà Nẵng bước lên Bản đồ kinh tế Thế giới
Phóng viên: Thành phố Đà Nẵng đã chuẩn bị như thế nào để sẵn sàng triển khai của khu thương mại tự do này?
Ông Vũ Quang Hùng: Chúng ta không thể đón “đại bàng” nếu không sẵn sàng làm “tổ” đủ lớn, đủ cao và đủ các điều kiện.
Vì vậy, ngay từ đầu, thành phố Đà Nẵng không chỉ "tham vọng", mà còn luôn hành động mạnh mẽ. Cả bộ máy thành phố đã làm việc ngày/đêm; thường xuyên "đeo bám" các Bộ, Ban, Ngành Trung ương nhằm phối hợp lắng nghe, sửa đổi, tham mưu, góp ý hoàn thành Đề án Khu Thương mại Tư do Đà Nẵng.
Và kết quả mới đây, Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập Khu Thương mại Tự do Đà Nẵng là minh chứng cho sự quyết tâm của thành phố. Đây cũng là "điều kiện pháp lý" nền tảng cực kỳ quan trọng cho Khu Thương mại Tự do Đà Nẵng, là dấu mốc chiến lược thu hút đầu tư.
Đà Nẵng cũng đã có kinh nghiệm trong việc quản lý các khu công nghiệp, khu công nghệ cao và các khu công nghệ thông tin tập trung, nhờ vào sự quản lý của Ban Quản lý Khu Công nghệ cao và các Khu công nghiệp Đà Nẵng.
Chúng tôi cũng đang tích cực nghiên cứu và xây dựng các cơ chế, chính sách mới, đảm bảo rằng mọi thủ tục hành chính sẽ được rút gọn và tối ưu, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư.
Khu Thương mại tự do Đà Nẵng không chỉ là một bước đột phá trong chiến lược phát triển của thành phố, mà còn là cơ hội lớn để Đà Nẵng khẳng định vị thế trên Bản đồ kinh tế Thế giới.
Việc sáp nhập Đà Nẵng và Quảng Nam từ 30/8 và chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025 sẽ tiếp tục là "đòn bẩy" cho Khu Thương mại Tự do Đà Nẵng phát huy hết được tiềm năng của mô hình kinh tế đặc biệt này.
Đây cũng là tầm nhìn chiến lược của Đảng và Nhà nước chuẩn bị cho thành phố Đà Nẵng (mới) vươn mình ra biển lớn, trở thành một trong những trung tâm kinh tế lớn trên bản đồ kinh tế khu vực và Thế giới./.
7 vị trí quy hoạch Khu thương mại tự do Đà Nẵng:
- Vị trí 1 và 2 nằm tại phường Hòa Hiệp Bắc, diện tích khoảng 177ha, giáp chân đèo Hải Vân, sông Cu Đê và Khu công nghiệp Liên Chiểu.
- Vị trí 3 diện tích khoảng 500ha trải dài từ phường Hòa Hiệp Bắc đến xã Hòa Liên, giáp đường tránh Nam Hải Vân và sông Cu Đê.
- Vị trí 4 tại xã Hòa Ninh, khoảng 559ha, giáp tuyến đường vành đai phía Tây, đường ĐT602 và các thôn Đông Sơn, Sơn Phước.
- Vị trí 5 khoảng 90ha và vị trí 6 khoảng 154ha thuộc xã Hòa Ninh và Hòa Nhơn, giáp các khu đất rừng sản xuất, suối tự nhiên và khu dân cư.
- Vị trí 7 khoảng 401ha, tại xã Hòa Phú và Hòa Nhơn, giáp khu mở rộng sân golf Bà Nà và các thôn Diêu Phong, Đông Lâm, Hòa Hải và Phú Túc.
Bản đồ 7 vị trí không liền kề được quy hoạch Khu Thương mại Tự do Đà Nẵng.