Khu công nghiệp Du Long, xã Thuận Bắc, tỉnh Khánh Hòa thu hút nhiều nhà đầu tư thứ cấp, giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương.
Trước thực trạng này, tỉnh Khánh Hòa đã rà soát toàn diện, đưa ra những giải pháp, quyết tâm tháo gỡ dứt điểm các vướng mắc, tạo đột phá cho phát triển công nghiệp.
Những "nút thắt" kéo dài nhiều năm
Thực tế cho thấy, những khó khăn tồn tại trong nhiều năm tại các khu công nghiệp phía nam tỉnh Khánh Hòa vẫn chưa được giải quyết triệt để. Hạ tầng xuống cấp, quá tải; vướng mắc về đất đai, tài chính, nguồn lực đầu tư… đang là lực cản lớn đối với tiến độ thu hút đầu tư.
Những bất cập này thể hiện rõ tại bốn khu công nghiệp trọng điểm gồm: Thành Hải (phường Bảo An), Du Long (xã Thuận Bắc), Phước Nam (xã Phước Nam) và Cà Ná (xã Cà Ná).
Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư khu công nghiệp Hoàng Thành Du Long Hà Thị Hòa cho biết, doanh nghiệp đã nhiều lần kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa và các cơ quan chức năng sớm đầu tư nhà máy nước, cải tạo tuyến đường dây 110 kV, song đến nay chưa có chuyển biến.
Hiện, nguồn nước cấp cho khu công nghiệp Du Long do Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn cung cấp với công suất tối đa chỉ khoảng 2.000 m³/ngày, đêm, trong khi nhu cầu sử dụng nước dự kiến đến năm 2026 đã lên 3.000 m³/ngày, đêm. Đến đầu năm 2027, khi tỷ lệ lấp đầy đạt hơn 70%, nhu cầu nước sẽ tăng lên khoảng 7.500 m³/ngày, đêm và khi lấp đầy hoàn toàn, con số này có thể lên tới 15.000 m³/ngày, đêm. Đến nay, Dự án Nhà máy cấp nước Lợi Hải (giai đoạn 1), công suất 14.500 m³/ngày, đêm, vẫn chưa hoàn tất giải phóng mặt bằng để khởi công, khiến khu công nghiệp thiếu nước nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Bà Hà Thị Hòa chia sẻ thêm: “Không chỉ thiếu nước, chi phí cấp nước hiện ở mức 13.100 đồng/m³ cũng đang làm gia tăng chi phí vận hành, giảm sức cạnh tranh của khu công nghiệp. Trong khi đó, công ty đã ký hợp đồng cho thuê đất và cam kết bảo đảm cung ứng đủ nước khi các dự án thứ cấp đi vào hoạt động từ năm 2026 thì nguy cơ phát sinh thiệt hại kinh tế và ảnh hưởng uy tín của khu công nghiệp rất lớn”.
Bên cạnh đó, tuyến đường dây 110 kV do Điện lực Khánh Hòa quản lý, chạy dọc dải phân cách tuyến đường số 2 trong khu công nghiệp Du Long, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Khoảng cách tối thiểu an toàn từ dây dẫn điện có điện áp đến mặt đất nơi nhỏ nhất chỉ 7m, không bảo đảm hành lang an toàn lưới điện đối với phương tiện có chiều cao lớn chạy vào KCN. Thực tế, ngày 26/9/2022 từng xảy ra sự cố xe vận tải bị vướng vào đường dây, gây phóng điện. Công ty đã khắc phục tạm thời bằng cách dựng khung giới hạn chiều cao, khiến cho việc lưu thông gặp nhiều khó khăn.
Tại khu công nghiệp Thành Hải, dù đã lấp đầy 100% với 25 dự án đang hoạt động, song hệ thống hạ tầng được đầu tư từ nhiều năm trước đã xuống cấp. Trạm xử lý nước thải tập trung, cải tạo giai đoạn 2000-2005, không đáp ứng được yêu cầu về công suất và công nghệ. Chủ đầu tư đề xuất sớm nâng cấp, mở rộng công suất lên 7.000 m³/ngày, đêm, đồng thời đầu tư đồng bộ hệ thống giao thông, cổng, tường rào và chiếu sáng.
Việc triển khai các giải pháp đồng bộ, quyết liệt là yêu cầu cấp thiết, không chỉ nhằm cải thiện môi trường đầu tư mà còn tạo nền tảng cho Khánh Hòa tăng tốc phát triển công nghiệp.
Trong khi đó, “nút thắt” lớn nhất tại khu công nghiệp Phước Nam lại nằm ở vấn đề tài chính. Khoản nợ thuế khoảng 80 tỷ đồng của chủ đầu tư cũ chưa được xử lý dứt điểm đã kìm hãm sự phát triển của khu công nghiệp, khiến tỷ lệ lấp đầy mới đạt hơn 50%.
Đáng lo ngại, dù đã được cấp phép xả thải, nhưng hệ thống kênh thoát lũ bên ngoài hàng rào khu công nghiệp vẫn chưa được đầu tư, tiềm ẩn nguy cơ ngập úng trong mùa mưa lũ.
Ông Vũ Văn Xuyên, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư Phước Nam-Ninh Thuận, cho biết: “Hệ thống thoát nước ngoài khu công nghiệp chưa được đầu tư đồng bộ, đặc biệt là tuyến thoát nước thải đấu nối ra kênh Đồng Muối-Quán Thẻ, đã ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thoát nước tổng thể, tiềm ẩn nguy cơ ngập úng...”.
Đối với Dự án khu công nghiệp Cà Ná (giai đoạn 1), dù tổng vốn đầu tư gần 3.876 tỷ đồng, song đến nay chủ đầu tư chưa hoàn thành nghĩa vụ góp vốn tối thiểu 15% theo quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư. Cùng với đó, các vướng mắc liên quan đất đai khiến tiến độ dự án chậm so với kế hoạch đề ra.
Công nhân nhà máy may của Công ty cổ phần Sản xuất và Đầu tư Hoàng Thành Đô Lương tại Khu công nghiệp Du Long trong giờ sản xuất.
Quyết liệt tháo gỡ
Theo Ban Quản lý Khu kinh tế và Khu công nghiệp tỉnh Khánh Hòa, việc triển khai các giải pháp đồng bộ, quyết liệt là yêu cầu cấp thiết, không chỉ nhằm cải thiện môi trường đầu tư mà còn tạo nền tảng cho Khánh Hòa tăng tốc phát triển công nghiệp.
Do đó, Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức các đoàn kiểm tra thực tế và ban hành nhiều chỉ đạo cụ thể nhằm tháo gỡ khó khăn cho từng khu công nghiệp. Đối với khu công nghiệp Thành Hải, tỉnh yêu cầu Sở Tài chính phối hợp Ban Quản lý Khu kinh tế và Khu công nghiệp tỉnh rà soát tính khả thi của việc huy động nguồn lực tư nhân đầu tư nhà máy xử lý nước thải mới, quy mô 7.000 m³/ngày, đêm; làm rõ nguồn thu hiện có để đề xuất phương án đầu tư công phù hợp hoặc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.
Các khu công nghiệp phía nam giữ vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. Do đó, cả hệ thống chính trị phải vào cuộc, tháo gỡ khó khăn theo đúng phương châm “rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền”, bảo đảm các khu công nghiệp được khai thác hiệu quả, góp phần giữ vững mục tiêu tăng trưởng công nghiệp bình quân từ 15 đến 20%/năm.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa Trịnh Minh Hoàng
Tại khu công nghiệp Phước Nam, Ban Quản lý Khu kinh tế và Khu công nghiệp tỉnh được giao chủ trì, phối hợp các đơn vị liên quan hỗ trợ nhà đầu tư triển khai giai đoạn tiếp theo. Sở Tài chính khẩn trương đề xuất bố trí kinh phí xây dựng hệ thống kênh thoát lũ bên ngoài khu công nghiệp, đưa dự án vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030.
Đối với khu công nghiệp Du Long, Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các đơn vị liên quan khẩn trương triển khai phương án bảo đảm an toàn tuyến đường dây 110 kV và nguồn cấp nước. Trường hợp Dự án Nhà máy cấp nước Lợi Hải không bảo đảm tiến độ, chủ đầu tư hạ tầng phải đề xuất phương án xây dựng nhà máy nước ngay trong khu công nghiệp để chủ động nguồn nước cho các nhà đầu tư thứ cấp.
Riêng Dự án khu công nghiệp Cà Ná, Sở Tài chính được giao chủ trì, phối hợp Sở Nông nghiệp và Môi trường nghiên cứu, cho ý kiến về đề xuất đầu tư khu tái định cư bằng nguồn ngân sách nhà nước. Sở Nông nghiệp và Môi trường làm việc định kỳ với nhà đầu tư để đẩy nhanh các thủ tục thu hồi, cho thuê đất, tạo điều kiện khởi công dự án trong tháng 12/2025.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa Trịnh Minh Hoàng khẳng định: “Các khu công nghiệp phía nam giữ vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. Do đó, cả hệ thống chính trị phải vào cuộc, tháo gỡ khó khăn theo đúng phương châm “rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền”, bảo đảm các khu công nghiệp được khai thác hiệu quả, góp phần giữ vững mục tiêu tăng trưởng công nghiệp bình quân từ 15 đến 20%/năm”.
NGUYỄN TRUNG