Khi bị basedow có phải kiêng iod không?

3 giờ trướcBài gốc

1. Tác hại khi bổ sung thừa iod trong bệnh basedow

Nội dung

1. Tác hại khi bổ sung thừa iod trong bệnh basedow

2. Các thực phẩm, thuốc có chứa iod

3. Cần kiêng iod như thế nào?

Iod là thành phần thiết yếu và duy nhất để tuyến giáp sản xuất ra hormone T3 và T4. Trong bệnh basedow, tuyến giáp đã bị kích thích quá mức và đang sản xuất hormone thừa thãi. Khi đang bị cường giáp giai đoạn cấp tính, nếu bổ sung iod có thể gây ra những nguy cơ:

- Cung cấp thêm "nguyên liệu" cho tuyến giáp đang bị kích thích, làm tăng cường sản xuất hormone hơn nữa, dẫn đến tình trạng cường giáp trở nên trầm trọng và khó kiểm soát hơn. Tiêu thụ lượng lớn iod có thể làm tăng nhanh chóng nồng độ hormone T3 và T4 trong máu, khiến các triệu chứng cường giáp như hồi hộp, tim đập nhanh, sụt cân, run tay, mất ngủ và đổ mồ hôi trở nên nghiêm trọng hơn.

- Một số thuốc kháng giáp hoạt động bằng cách ngăn chặn sự hấp thu iod của tuyến giáp. Khi iod được đưa vào quá nhiều, thuốc sẽ khó phát huy tác dụng đầy đủ, buộc bác sĩ phải tăng liều điều trị.

Kiêng iod là một biện pháp hỗ trợ để cắt giảm nguồn nguyên liệu sản xuất hormone, giúp việc điều trị bằng thuốc kháng giáp (như thiamazole, propylthiouracil) đạt hiệu quả cao hơn.

Bướu cổ, lồi mắt... là các triệu chứng của bệnh Basedow.

2. Các thực phẩm, thuốc có chứa iod

- Muối iod.

- Hải sản: Các loại hải sản như rong biển, tảo biển (rất giàu iod), tôm, cua, cá biển có hàm lượng iod cao hơn hẳn so với thịt, trứng.

- Thực phẩm chế biến sẵn: Một số sản phẩm bánh mì, bánh ngọt, hoặc thực phẩm chế biến có thể dùng các chất phụ gia chứa iod (ví dụ như một số loại phẩm màu).

- Thuốc và sản phẩm chăm sóc:

+ Thuốc cản quang chứa iod: Dùng trong một số xét nghiệm hình ảnh (CT scan), cần thông báo ngay cho bác sĩ nếu đang điều trị cường giáp khi sắp phải chụp chiếu.

+ Thuốc amiodarone: Một loại thuốc tim mạch chứa iod rất cao, có thể gây ra rối loạn chức năng tuyến giáp.

+ Thực phẩm chức năng: Một số loại vitamin tổng hợp, tảo spirulina hoặc các sản phẩm hỗ trợ tuyến giáp có thể chứa iod.

3. Cần kiêng iod như thế nào?

Thời điểm kiêng iod phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe cụ thể và phác đồ điều trị đang áp dụng.

- Trong giai đoạn đang dùng thuốc kháng giáp: Cần hạn chế iod để để tối đa hóa hiệu quả của thuốc kháng giáp, nhằm đưa hormone tuyến giáp về mức bình thường.

Tuy nhiên, giai đoạn này cũng không cần kiêng hoàn toàn tuyệt đối. Các thực phẩm như rong biển, tảo bẹ cần kiêng vì có hàm lượng iod cao, nhưng một số thực phẩm có chứa iod như hải sản vẫn có thể thỉnh thoảng ăn với lượng nhỏ để tránh sự thiếu hụt iod quá mức cho cơ thể sau này.

- Giai đoạn điều trị bằng iod phóng xạ:

+ Trước khi điều trị bằng iod phóng xạ, bệnh nhân sẽ được yêu cầu kiêng iod rất nghiêm ngặt trong khoảng 1-2 tuần. Mục đích là để làm cho tuyến giáp "đói" iod, khi đó, nó sẽ hấp thụ tối đa iod phóng xạ để tiêu diệt tế bào tuyến giáp.

+ Sau khi điều trị bằng iod phóng xạ và khi tuyến giáp đã bị phá hủy, bệnh nhân thường chuyển sang trạng thái suy giáp và cần phải uống hormone tuyến giáp thay thế (levothyroxine). Hormone được cung cấp từ thuốc levothyroxine, giai đoạn này không cần kiêng tuyệt đối các thực phẩm chứa iod.

Rong biển là thực phẩm rất giàu iod.

+ Sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp sẽ không cần kiêng iod nữa, bởi bệnh nhân cần uống hormone thay thế. Tuyến giáp không còn hoạt động nên việc bổ sung iod không gây hại.

+ Giai đoạn suy giáp: Nếu việc điều trị basedow (bằng thuốc kháng giáp, iod phóng xạ hoặc phẫu thuật) khiến chuyển sang trạng thái suy giáp và phải dùng thuốc levothyroxine để hỗ trợ quá trình tổng hợp hormone, bệnh nhân cũng không cần kiêng iod.

Như vậy, người bị basedow cần hạn chế iod trong giai đoạn bệnh đang hoạt động và đang được điều trị bằng thuốc kháng giáp hoặc chuẩn bị điều trị bằng iod phóng xạ. Sau khi tuyến giáp bị vô hiệu hóa thì việc kiêng iod không còn cần thiết nữa. Người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nội tiết về mức độ hạn chế iod phù hợp nhất với giai đoạn bệnh và phác đồ điều trị hiện tại.

ThS.BS.Nguyễn Giang Nam

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/khi-bi-basedow-co-phai-kieng-iod-khong-169251219130843529.htm