Dự kiến trong thời gian tới sẽ bỏ cấp huyện với ngành giáo dục sẽ có rất nhiều thay đổi vì hiện nay mọi mặt quản lý, bổ nhiệm, tuyển dụng cấp học mầm non, tiểu học, trung học cơ sở đều do cấp huyện quản lý và thực hiện.
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của một số Thông tư của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về lĩnh vực giáo dục phổ thông khi tổ chức chính quyền địa phương hai cấp gồm cấp tỉnh/thành (gọi chung là cấp tỉnh) và cấp xã/phường/đặc khu (gọi chung là cấp xã hoặc cấp cơ sở).
Vấn đề mà nhiều người quan tâm là việc tổ chức kỳ thi giáo viên giỏi các cấp theo Thông tư 22/2019/TT-BGDĐT ban hành Quy định về Hội thi giáo viên dạy giỏi cơ sở giáo dục mầm non; giáo viên dạy giỏi, giáo viên chủ nhiệm lớp giỏi cơ sở giáo dục phổ thông sẽ ra sao khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.
Ảnh minh họa
Thi giáo viên giỏi bậc mầm non, phổ thông hiện nay ra sao?
Đối với bậc phổ thông (cấp mầm non, tiểu học, trung học cơ sở) kỳ thi giáo viên giỏi gồm 2 Hội thi: giáo viên giỏi các môn văn hóa và giáo viên chủ nhiệm giỏi).
Tại Điều 3. Các cấp tổ chức, chu kỳ và đối tượng tham dự Hội thi
1. Hội thi giáo viên dạy giỏi, giáo viên chủ nhiệm lớp giỏi cấp trường, cấp huyện, cấp tỉnh:
a) Hội thi giáo viên dạy giỏi, giáo viên chủ nhiệm lớp giỏi cấp trường được tổ chức theo chu kỳ 02 năm một lần, do nhà trường tổ chức. Tham dự Hội thi là giáo viên đang làm việc tại trường tổ chức Hội thi;
b) Hội thi giáo viên dạy giỏi, giáo viên chủ nhiệm lớp giỏi cấp huyện được tổ chức theo chu kỳ 02 năm một lần, do phòng giáo dục và đào tạo tổ chức. Tham dự Hội thi là giáo viên đang làm việc tại các cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, trung học cơ sở trên địa bàn huyện (quận, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh) tổ chức Hội thi;
c) Hội thi giáo viên dạy giỏi, giáo viên chủ nhiệm lớp giỏi cấp tỉnh được tổ chức theo chu kỳ 04 năm một lần, do sở giáo dục và đào tạo tổ chức. Tham dự Hội thi là giáo viên đang làm việc tại các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức Hội thi.
Như vậy, đối với cấp mầm non, tiểu học, trung học cơ sở sẽ diễn ra kỳ thi giáo viên dạy giỏi các môn văn hóa hoặc giáo viên chủ nhiệm giỏi gồm 3 cấp gồm: cấp trường, cấp huyện (2 năm một lần) và cấp tỉnh (4 năm một lần).
Đối với cấp trung học phổ thông sẽ diễn ra kỳ thi giáo viên giỏi các môn văn hóa hoặc giáo viên chủ nhiệm giỏi cấp trường (2 năm một lần) và cấp tỉnh (4 năm một lần).
Bỏ cấp huyện, kỳ thi giáo viên giỏi nên tổ chức ra sao?
Sắp tới khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, đối với cấp trung học phổ thông dự kiến không có nhiều thay đổi vì từ trước đến nay, cấp trung học phổ thông do Ủy ban nhân dân tỉnh giao Sở Giáo dục và Đào tạo quản lý toàn diện, kỳ thi giáo viên giỏi gồm 2 cấp trường và cấp tỉnh (Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức và công nhận).
Tuy vậy, đối với cấp mầm non, tiểu học, trung học cơ sở khi bỏ cấp huyện, việc quản lý sẽ do cấp cơ sở quản lý (cấp xã/ phường/ đặc khu).
Do đó, sắp tới kỳ thi giáo viên giỏi cấp mầm non, tiểu học, trung học cơ sở sẽ có nhiều thay đổi.
Người viết đề xuất 2 phương án về kỳ thi cấp mầm non, tiểu học, trung học cơ sở như sau:
Phương án 1: Giống như ở cấp trung học phổ thông, kỳ thi giáo viên giỏi gồm 2 cấp: cấp trường và cấp tỉnh.
Phương án này đơn giản không cần thay đổi nhiều, giáo viên đỡ áp lực, không phải trải qua thêm kỳ thi giáo viên giỏi cấp huyện.
Tuy vậy, giáo viên chỉ tham dự kỳ thi giáo viên giỏi cấp trường, do giáo viên trong cùng đơn vị chấm, công nhận nên gần như đa số giáo viên dự thi và đạt tất cả nên khó tìm được giáo viên giỏi thật sự để dự thi cấp tỉnh, bên cạnh đó nếu giáo cấp trường tổ chức xong sẽ dự thi cấp tỉnh (bỏ cấp huyện) thì số lượng giáo viên đạt tiêu chuẩn dự thi cấp tỉnh sẽ rất lớn, gây áp lực không nhỏ cho Sở Giáo dục và Đào tạo khi tổ chức kỳ thi giáo viên giỏi cấp tỉnh.
Kỳ thi giáo viên giỏi cấp trường thời gian qua cũng gây nhiều băn khoăn khi tốn nhiều kinh phí nhưng hiệu quả chưa cao, chất lượng giáo viên đạt chưa thuyết phục.
Phương án 2: Thi giáo viên giỏi cấp cơ sở và cấp tỉnh
Đối với cấp mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, sau khi sáp nhập mỗi đơn vị xã, phường, đặc khu sẽ có từ 2-4 trường mỗi cấp.
Do tổ chức thi giáo viên giỏi cấp trường còn nhiều băn khoăn, nên người viết đề xuất khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sẽ bỏ kỳ thi giáo viên giỏi cấp trường mà chuyển thành kỳ thi giáo viên giỏi cấp cơ sở và cấp tỉnh.
Kỳ thi giáo viên giỏi cấp cơ sở sẽ do cấp xã tổ chức, trên tinh thần tự nguyện của giáo viên trong địa bàn xã, phường, đặc khu.
Để kỳ thi được khách quan, công khai, minh bạch có thể phối hợp, lập ban giám khảo ở địa bàn xã khác chấm để kỳ thi công bằng hơn hoặc lựa chọn những giáo viên tiêu biểu, nổi bật, có uy tín trong địa bàn xã làm giám khảo.
Tổ chức kỳ thi giáo viên giỏi cấp cơ sở do cấp xã tổ chức sẽ thuyết phục nhiều hơn so với kỳ thi cấp trường, giáo viên dự thi cũng sẽ cố gắng hơn, chất lượng kỳ thi và tay nghề giáo viên nâng lên, kỳ thi cũng là cơ hội học tập, giao lưu kinh nghiệm của giáo viên trong địa bàn xã với nhau, nếu đạt thì được dự thi giáo viên giỏi cấp tỉnh.
Người viết nghiêng về phương án 2 nhiều hơn vì phương án này phù hợp với hình chính quyền địa phương 2 cấp và khi thực hiện chất lượng sẽ cao hơn so với chỉ thi cấp trường và cấp tỉnh.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
Minh Khôi