Khi chất liệu dân tộc 'bỏ bùa' nhạc Việt: Học văn hóa theo cách đầy cảm hứng

2 giờ trướcBài gốc

Chất liệu truyền thống đang trở thành nguồn cảm hứng cho các nghệ sĩ trẻ, tạo nên những bản hit được đông đảo khán giả yêu thích. Không còn nằm trên trang sách, những bộ môn nghệ thuật như xẩm, cải lương, hát bộ hay âm hưởng dân gian đang trở lại trong những bản phối hiện đại, tạo ra sắc màu mới cho V-Pop.

Khi "di sản" được giải mã bằng ngôn ngữ Gen Z

Sự kết hợp đặc biệt giữa NSND Bạch Tuyết và Hoàng Dũng trong Về Nghe Mẹ Ru từng khiến khán giả bất ngờ vì độ hòa hợp giữa giọng ca trẻ và nghệ thuật cải lương.

NSND Bạch Tuyết góp giọng trong ca khúc Về Nghe Mẹ Ru của Hoàng Dũng.

Ở hướng khác, Pháo mang chất rap hiện đại vào Nam Quốc Sơn Hà, kết hợp cùng nhóm DTAP trong album Made in Vietnam, tạo nên ca khúc khiến người nghe "nổi da gà" nhờ sự dồn dập, hùng hồn của cải lương hòa cùng rap. Chính trong dự án này, khoảnh khắc NSND Bạch Tuyết cất tiếng, và sau đó nhẹ nhàng thừa nhận mình "còn trẻ lắm, mới 81 tuổi thôi", đồng thời cảm ơn khán giả vì đã cho phép góp mặt vào sân chơi của lớp trẻ - đó là minh chứng cho tinh thần mở và truyền lửa rất đáng ngưỡng mộ.

Những cú bắt tay này giúp khán giả trẻ tiếp cận văn hóa dân tộc theo một cách gần gũi hơn, không gò bó, không nặng tính "di sản học", mà đầy năng lượng và cập nhật.

SOOBIN kết hợp cùng Binz trong dự án âm nhạc mới ra mắt.

Thế hệ nghệ sĩ trẻ đang chứng minh tài năng và tâm huyết của mình trong việc làm mới chất liệu văn hóa dân tộc. Mục Hạ Vô Nhân của (kết hợp Binz và NSND Huỳnh Tú) là một minh chứng hùng hồn. Sau thành công của dự án, NSND Huỳnh Tú, cha của SOOBIN, đã bày tỏ sự ngạc nhiên lớn với lớp nghệ sĩ trẻ, khẳng định rằng những định kiến về việc giới trẻ "sính ngoại, mất gốc" giờ đây đã hoàn toàn sai lầm.

Trong dòng chảy này, Hoàng Thùy Linh nổi bật với chuỗi hit lấy cảm hứng từ văn học và văn hóa dân gian Tây Bắc, hay xuất sắc đưa hát bộ và dân ca Nam bộ vào album Vũ Trụ Cò Bay. với Bắc Bling, cũng đã khẳng định tình yêu và sự am hiểu dân gian là "tấm khiên" vững chắc giúp nghệ sĩ bứt phá trong thị trường giải trí cạnh tranh.

Bắc Bling tạo hiệu ứng tốt, trở thành tiết mục trong nhiều buổi văn nghệ học đường.

Âm nhạc dân gian hòa cùng tinh thần của Rock, tại sao không?

Sự dịch chuyển của văn hóa Việt trong âm nhạc không chỉ đến từ lớp nghệ sĩ trẻ mà còn được cổ vũ và lan tỏa từ những "đàn anh" đã có vị trí trong làng nhạc.

Sau thời gian dài vắng bóng, rocker Phạm Anh Khoa trở lại bằng EP gồm 4 ca khúc, tái hiện tinh thần khởi nguyên - quật cường - nhân ái của người Việt. Khi cả một rocker cũng chọn văn hóa Việt để kể câu chuyện của mình, đó cũng là lời nhắn rằng nguồn cội không hề xa xôi. Nó chỉ đang chờ được "gọi tên" bằng những ngôn ngữ mới.

Theo Phạm Anh Khoa, cảm hứng lớn nhất đến từ những câu chuyện dân gian nghe từ bé. Anh chia sẻ những câu chuyện này đã tạo ra một điểm tựa tinh thần mạnh mẽ trong những lúc chông chênh, mệt mỏi. Với Dân Tôi Ca, anh kể bằng tiếng trống, tiếng chiêng, bằng những cú quăng quật của rock nhưng vẫn giữ được tinh thần Việt ở bên trong.

Phạm Anh Khoa chia sẻ về cảm hứng trong EP Dân Tôi Ca.

Nam nghệ sĩ chia sẻ, EP này là cột mốc quan trọng nơi anh chuyển mình từ một rocker thuần chất thành người có thể góp phần đưa câu chuyện nguồn cội đến gần hơn với khán giả trẻ. Trong EP, cách Phạm Anh Khoa đặt Rock cạnh văn hóa Việt mà không để hai yếu tố "đấu nhau" là điểm nhấn. Rock có sự mạnh mẽ tự nhiên, nhưng trong Dân Tôi Ca nó trở thành công cụ để nâng những giá trị văn hóa truyền thống lên một hướng mới - vừa hiện đại, vừa có chiều sâu cảm xúc. Các ca khúc thuộc EP Dân Tôi Ca sẽ được trình diễn trong Lễ Bế mạc Năm Du lịch Quốc gia 2025 tại Huế - một trong những sự kiện văn hóa nổi bật trong năm.

Không phải một màn "chơi lớn" để gây chú ý, các sản phẩm kể trên giống một hành trình nghệ thuật tự nhiên, nơi âm nhạc Việt trở thành chất liệu để anh kể lại những điều mình tin. Từ SOOBIN, Hoàng Dũng, Pháo, DTAP đến Phạm Anh Khoa, mỗi nghệ sĩ một cách kể khác nhau. Tuyên ngôn chung của họ là: Đưa văn hóa Việt vào đời sống âm nhạc mà không làm khán giả trẻ cảm thấy nặng nề. Họ để văn hóa Việt trở thành cảm hứng, sống động, chân thật và gần gũi.