Khi người tốt không dám làm việc tốt, bộ máy sẽ hỏng

9 giờ trướcBài gốc

Cả hệ thống chính trị đang làm một cuộc đại cách mạng với chính mình. Thế nhưng có những trở ngại vô hình và hữu hình, những chuyện nhỏ xảy ra hàng ngày lại ẩn chứa những vấn đề lớn trong tư duy, phương thức hành động, là lực cản không nhỏ cho sự phát triển. Nhất là khi người tốt không dám làm việc tốt.

Những trở ngại vô hình và hữu hình

Làm người tốt, làm việc tốt là nhu cầu tự thân của mỗi người. Thế nhưng, điều tưởng như bình thường ấy, có khi lại “rất không bình thường”. Nhất là khi, có những người luôn lấy vật chất làm thước đo quan hệ; xem vật chất, tiền bạc là yếu tố đầu tiên trong việc xử lý công việc, giải quyết yêu cầu của công dân ở cơ quan công quyền.

Cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy đang đạt được những thành công bước đầu, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp sau 4 tháng vận hành đang phát huy tác dụng... nhưng bên cạnh đó cũng còn không ít băn khoăn.

Đại biểu Quốc hội Trần Hữu Hậu (Tây Ninh) phát biểu tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội chiều 29/10. Ảnh: Quốc hội

Trong phiên thảo luận về tình hình kinh tế xã hội hôm 29/10, đại biểu Quốc hội Trần Hữu Hậu (Tây Ninh) bày tỏ lo lắng về những lực cản từ ngóc ngách xã hội có thể làm chậm tiến độ của cuộc cách mạng này.

Ông Hậu cho rằng, vẫn còn những trở ngại vô hình và hữu hình, có những chuyện nhỏ, xảy ra hàng ngày nhưng ẩn chứa những vấn đề lớn trong tư duy, phương thức hành động, là lực cản không nhỏ cho sự phát triển.

Dẫn chứng từ thực tế, ông chia sẻ câu chuyện tại một trường tiểu học ở một thành phố lớn, cô giáo chủ nhiệm mới ra trường xin phép phụ huynh cho 3 bạn học yếu ở lại sau giờ học để kèm thêm, giúp các em theo kịp bạn bè, để tập thể lớp mạnh thêm và cô không thu phí. Tuy nhiên, cô buộc phải dừng lại sau đúng 1 tuần, vì bị hiệu trưởng nghi ngờ tính vô tư của việc dạy phụ đạo. “Cô càng bất ngờ hơn khi biết trong trường, không ai dám làm như mình"- vị đại biểu tỉnh Tây Ninh kể.

Một câu chuyện khác cũng được ông Trần Hữu Hậu chia sẻ. Đó là hồi còn làm Chủ tịch thị xã Tây Ninh (cũ), đến thăm một phòng quan trọng, nhạy cảm, thấy trên bàn của một cán bộ có nhiều hồ sơ đã xử lý xong nhưng chưa trình ký hoặc lãnh đạo đã ký nhưng chưa chuyển cho khâu sau để trả cho dân và doanh nghiệp.

Ông đã khá bất ngờ khi cô nhân viên ở đây cho biết là vì “chưa đến ngày chuyển”. Cô ấy kể lại: “Khi cháu mới về, xong hồ sơ là cháu gom, chuyển ngay, trả ngay. Nhưng nhiều đồng nghiệp nhìn cháu như ở trên trời rơi xuống với ánh mắt đầy ngờ vực. Khi tìm hiểu mới biết, họ cho rằng phải có gì phía sau nên cháu mới làm nhanh thế, nhiệt tình thế".

Có lòng tốt, thương học trò, nhưng vì thói quen nhìn nhận và đánh giá tiêu cực của những người xung quanh mà cô giáo trẻ phải chấm dứt việc phụ đạo cho học sinh yếu, một việc lẽ ra phải được khuyến khích, nhân rộng ra toàn trường.

Có tinh thần trách nhiệm với công việc, muốn công việc của dân và doanh nghiệp được giải quyết nhanh, nhưng cô nhân viên kia cũng buộc phải dừng lại, vì sự nhiệt tình của cô vô tình đã chạm đến lợi ích của người khác, mà nếu cứ theo lệ cũ, ngâm hồ sơ lại một thời gian, họ sẽ nhận được quà cảm ơn, hay khoản bồi dưỡng nào đó từ phía người dân.

Hai câu chuyện tưởng chừng nói cho vui này được đại biểu Trần Hữu Hậu đúc kết rất đáng suy ngẫm: "Khi người tốt không dám làm việc tốt, khi trong bộ máy không phân biệt được người làm tốt với người làm không tốt thì bộ máy ấy đã mắc lỗi nặng nề và chắc chắn đem đến sự trì trệ, tiêu cực".

Khi lòng tốt bị nghi ngờ, nếu không bản lĩnh, người tốt sẽ không dám hành động. Cứ thế, lâu dần, tinh thần đấu tranh vì cái tốt, cái đúng sẽ bị triệt tiêu. Cái xấu ngày càng lộng hành.

Bởi ở đó, lòng tốt bị nghi ngờ, việc tốt không được đánh giá đúng tầm mức, không được nhân lên, người tốt bị xem là dở hơi, là lập dị khi làm khác với số đông, là "tự lấy đá ghè chân mình". Một khi người tốt bị nghi ngờ, bị số đông gán cho động cơ không trong sáng, tất yếu sẽ giật mình, cảnh giác.

Một lần, hai lần thì chưa có gì. Nhưng ba lần, bốn lần cảnh giác, làm việc tốt mà phải nhìn trước ngó sau, con người ta sẽ dần trở nên nhút nhát, mất tinh thần, thấy cái đúng, cái tốt không dám cổ vũ, thấy người tốt bị oan khuất không dám lên tiếng bảo vệ, làm việc không cứ đúng sai, tốt xấu, miễn là vui lòng sếp.

Khi cái tốt bị vùi lấp, cái xấu ắt sẽ lộng hành. Nếu không đủ bản lĩnh, người tốt sẽ không dám hành động. Lâu dần, tinh thần đấu tranh vì chân lý, lẽ phải sẽ triệt tiêu. Với bộ máy công quyền, đó là lúc người tốt, người giỏi, một là rời đi để giữ trọn tiết tháo, hai là khuất phục. Mà cả hai điều ấy đều là biểu hiện của một bộ máy hư hỏng, đi ngược lại mục tiêu xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân mà Đảng và Bác Hồ đã dày công gây dựng.

Câu chuyện làm tôi nhớ lại bị cáo Diệp Thị Hồng Liên (cựu Trưởng Phòng Khảo thí, Sở GD-ĐT Hòa Bình cũ) tại phiên tòa xét xử sơ thẩm 15 bị cáo trong vụ án gian lận điểm thi tốt nghiệp THPT năm học 2018-2019 đã nói: "Xã hội ai cũng gù, mình thẳng lưng thành khuyết tật”.

Với cách nói này, “thẳng lưng” được hiểu là những điều đúng, người tốt.

Nhưng khi điều đúng, người tốt bị coi là dị biệt, là khuyết tật, thì góc nhìn về những giá trị tốt đẹp đã bị lệch lạc. Chính lối tư duy nguy hiểm này đã tạo ra môi trường dung dưỡng cho tham nhũng, tiêu cực và phạm pháp.

Không thể coi “ai cũng gù”

Nhìn lại những vụ tham nhũng lớn xảy ra mấy năm gần đây, thấy rõ điều này, như vụ Việt Á, vụ Chuyến bay giải cứu… với quá nhiều cán bộ từ địa phương đến bộ ngành có cùng hành vi thông đồng, trục lợi từ hoạt động chống dịch.

Hay những vụ tham nhũng xảy ra ở tập đoàn Phúc Sơn, Thuận An, dự án Sài Gòn Đại Ninh… đều cùng một kiểu bắt tay chia chác, nhận hối lộ của những “thằng gù”!

Có thể ai đó cho rằng những câu chuyện này là vụn vặt, là chưa xứng để mất thời gian của Quốc hội. Nhưng không. Những hành vi tưởng chừng vặt vãnh ấy nếu không bị loại bỏ, sẽ là những viên gạch, những viên đá cản đường, đi ngược lại chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước khi đẩy mạnh cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy. Đặc biệt là với phương châm hành động "3 công khai" mà Tổng Bí thư Tô Lâm đã yêu cầu đối với bộ máy công quyền sau khi sắp xếp: “Phải công khai tiến độ, công khai trách nhiệm và công khai kết quả để nhân dân, xã hội cùng giám sát, cùng đồng hành”.

Cùng với việc vận hành Cổng dịch vụ công quốc gia, triển khai các phần mềm giao việc và đánh giá cán bộ, việc thực hiện triệt để phương châm 3 công khai như Tổng Bí thư yêu cầu, chúng ta sẽ có cơ chế để khuyến khích "người tốt nỗ lực làm tốt hơn công việc của mình, người yếu nỗ lực phấn đấu để ngày một khá hơn". Cán bộ sẽ dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới sáng tạo vì dân, vì nước hơn.

Không thể coi “ai cũng gù” như là một hiển nhiên của xã hội hay thứ bệnh không thể chữa trị. Phải chủ động đấu tranh chống lại cái xấu, để điều tốt, người tốt không bị coi là dị biệt, khuyết tật, để đất nước có nhiều người tốt dám sống “thẳng lưng”.

Cần nhận diện chính xác và có giải pháp toàn diện, đồng bộ để loại bỏ những lực cản trong ngóc ngách của xã hội, của hệ thống và trong mỗi con người, để giải phóng mọi nguồn lực dù nhỏ nhất, góp gió thành bão vì sự vươn lên của đất nước.

Vân Thiêng

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/khi-nguoi-tot-khong-dam-lam-viec-tot-bo-may-se-hong-2457685.html