Việc đưa sản phẩm lên các kênh mạng xã hội, thương mại điện tử đã mở ra hướng đi mới trong công tác giảm nghèo. Nhiều gian hàng trực tuyến giúp các thành viên HTX tiếp cận khách hàng toàn quốc, duy trì doanh thu ổn định và tạo việc làm cho người dân địa phương.
TMĐT mở lối tiêu thụ cho người dân
Trong thời gian qua, Viện Phát triển kinh tế hợp tác (nay là Viện Khoa học Kinh tế hợp tác, thuộc Liên minh HTX Việt Nam) phối hợp với Liên minh HTX tỉnh Tuyên Quang và chính quyền các xã thuộc hai huyện Yên Minh, Xín Mần (của tỉnh Hà Giang cũ) tổ chức các đợt tập huấn về TMĐT.
Nội dung đào tạo được thiết kế phù hợp với trình độ của bà con, tập trung vào kỹ năng thực tiễn nhằm giúp HTX không chỉ bán được hàng mà còn nâng cao khả năng quản lý sản xuất.
Liên minh HTX Tuyên Quang và bưu điện tỉnh cũng triển khai nhiều chương trình hỗ trợ xây dựng gian hàng trực tuyến, kết nối các sàn TMĐT lớn như Voso.vn, dacsanhagiang.net, giúp sản phẩm địa phương có thêm kênh tiêu thụ mới.
Các HTX lấy chuyển đổi số là kênh tiêu thụ mới giúp mở rộng thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh, giá trị sản phẩm.
Hàng trăm thành viên HTX và hộ sản xuất vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang được hướng dẫn cách bán hàng trực tuyến, quản lý gian hàng, tạo đơn hàng, thanh toán và vận chuyển trên các nền tảng như Shopee, TikTok, Lazada.
Từ đây, nhiều người dân đã bắt đầu biết liên kết, chia sẻ công nghệ, từ đó từng bước cải thiện thu nhập. Các sản phẩm như mật ong bạc hà, sâm khoai, thịt lợn treo… của các thành viên HTX đã được đưa lên các sàn TMĐT Postmart, Sendo, Shopee.
Đơn cử, HTX Cộng đồng Nặm Đăm bán dược liệu online qua các sàn và fanpage, với khoảng 200 đơn hàng/tháng, đạt doanh thu 500 triệu đồng/năm.
Thành viên HTX Thổ cẩm Pà Thẻn còn thử nghiệm livestream để bán thổ cẩm, giúp tăng gấp đôi lợi nhuận; HTX Tây Côn Lĩnh thì in mã QR lên bao bì chè Shan tuyết để truy xuất nguồn gốc, nâng cao uy tín sản phẩm.
Nâng cao hình ảnh và giá trị sản phẩm
Lãnh đạo Viện Khoa học Kinh tế hợp tác cho biết, các chương trình tập huấn có đầy đủ đại diện chính quyền địa phương, các chuyên gia, giảng viên và đông đảo cán bộ, thành viên HTX và hộ sản xuất kinh doanh, người lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, người khuyết tật (không có sinh kế ổn định).
Việc ứng dụng công nghệ số và mạng xã hội trong quảng bá và tiêu thụ sản phẩm đang mở ra cơ hội phát triển cho các HTX.
Các chương trình tập huấn tập trung vào các nội dung sâu rộng như: Tạo lập, biên tập thông tin, nội dung số, phương pháp truyền thông quảng bá hình ảnh và sản phẩm công nghệ số trong phát triển sản phẩm theo chuỗi giá trị; Ứng dụng chuyển đổi số trong quy trình sản xuất, kinh doanh tại HTX (truy xuất nguồn gốc, chỉ dẫn địa lý, bán hàng trên các sàn thương mại điện tử: tiktok, shopee, lazada, tiki…).
Bên cạnh đó, tập huấn các kỹ năng quản lý, phục vụ cho việc bán hàng trên mạng (quản trị gian hàng, quảng cáo sản phẩm, tạo lập và quản lý đơn hàng, thanh toán và vận chuyển đơn hàng); Hướng dẫn một số kỹ thuật canh tác bền vững trong nông nghiệp (sản xuất theo hướng hữu cơ, tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP….); Tập huấn một số kỹ năng nâng cao giá trị nông sản thông qua xây dựng thương hiệu sản phẩm (cải tiến bao bì, nhãn mác, đăng ký sở hữu công nghiệp…).
Hướng dẫn một số biện pháp liên kết trong sản xuất và tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị; Hướng dẫn về giải pháp ứng dụng công nghệ số trong giới thiệu sản phẩm nông sản, bán hàng và kết nối nông sản; Xây dựng ấn phẩm tuyên truyền, quảng bá, kết nối và xúc tiến thương mại cho sản phẩm nông sản (tờ rơi, video, sổ tay hướng dẫn kỹ thuật…) liên quan đến nội dung tập huấn...
Trên cơ sở nghiên cứu mục tiêu và đối tượng, các chương trình, nội dung tập huấn được xây dựng bám sát theo thực tế nhu cầu đào tạo của địa phương, phù hợp với khả năng nhận thức của bà con.
Qua các bài thu hoạch và thực hành đảm bảo 100% học viên nắm vững kiến thức, áp dụng có hiệu quả trong công tác triển khai sản xuất kinh doanh, góp phần nâng cao kiến thức, kỹ năng ứng dụng công nghệ số trong xây dựng thương hiệu và thương mại hóa sản phẩm cho các HTX vùng DTTS & MN; qua đó, các HTX tiếp cận được nhiều khách hàng, đối tác.
Các HTX, cán bộ phụ trách tham mưu hoạt động quản lý Nhà nước về HTX nâng cao nhận thức trong lĩnh vực kinh tế tập thể, từ đó có kế hoạch phát triển HTX nâng cao chuỗi giá trị nông sản và sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị.
Ngoài ra, các lớp tập huấn còn là dịp để các HTX, các học viên giao lưu, học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm, cách làm hay từ các mô hình phát triển kinh tế tập thể, trao đổi những thuận lợi, khó khăn để cùng nhau thoát nghèo, vươn lên làm giàu. Đồng thời xây dựng mối liên kết giữa các HTX, áp dụng kinh tế chia sẻ bằng cách chia sẻ tài nguyên, tài sản và dịch vụ giữa cá nhân, HTX, tận dụng các nền tảng công nghệ để tạo điều kiện cho các giao dịch, từ đó giúp việc sử dụng tài nguyên hiệu quả và phát triển cộng đồng.
Tạo điều kiện cho người tiêu dùng tiếp cận sản phẩm của HTX
Sau khi tham gia tập huấn, chị Lưu Thị Hòa, Giám đốc HTX Po Mỷ, xã Đồng Văn đã nhìn được tiềm năng của việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong việc phát triển, mở rộng thị trường cho sản phẩm. Là HTX sản xuất mật ong bạc hà, sâm khoai, lạp sườn, chị đã biết sử dụng những hình ảnh bắt mắt về sản phẩm, video về vùng nguyên liệu, cùng với nguồn gốc chất lượng tốt, mẫu mã bao bì đẹp, xuất xứ rõ ràng đã được chị đưa lên mạng xã hội để quảng bá đăng lên facebook, đăng lên zalo quảng cáo đến người tiêu dùng trong cả nước, và mạnh dạn đưa lên sàn giao dịch thương mại điện tử, như Sendo, Lazada.
Nhờ đó rút ngắn được thông tin đơn hàng đến khi phân phối sản phẩm, từ đó doanh thu của HTX năm 2024 đạt 600 triệu đồng, tăng so với năm 2020, tăng thêm thu nhập cho các thành viên HTX, nhiều hộ thành viên đã có thu nhập ổn định.
Tương tự, HTX Cộng đồng Nặm Đăm đã đưa các sản phẩm dược liệu của mình lên các sàn TMĐT như Shopee, Lazada, Tiki và bán hàng qua fanpage của HTX. Theo thống kê của các thành viên, HTX đạt được khoảng 200 đơn hàng trực tuyến mỗi tháng, với doanh thu từ bán dược liệu online đạt khoảng 500 triệu đồng/năm giúp nâng cao thu nhập cho thành viên và người dân.
Trong khi đó, thành viên HTX Thổ cẩm Pà Thẻn đã sử dụng hình thức livestream bán hàng trên mạng xã hội để giới thiệu và tiêu thụ các sản phẩm thổ cẩm truyền thống của dân tộc Pà Thẻn. Việc bán hàng online đã giúp sản phẩm của HTX được nhiều người biết đến hơn, đặc biệt là các đối tác mua hàng số lượng lớn, giúp tăng gấp đôi lợi nhuận so với cách bán hàng truyền thống.
Nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền và vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh Tuyên Quang liên tục giảm, riêng tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh Hà Giang (cũ) đã giảm từ 42,85% (năm 2021) xuống còn 25,93% (cuối năm 2024), tương đương bình quân giảm 5,38% mỗi năm. Đặc biệt, các xã nghèo và xã đặc biệt khó khăn đã đạt mức giảm trên 6%/năm, thể hiện rõ sự chuyển biến tích cực trong công tác xóa đói, giảm nghèo và thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng.
Minh Thành