Không để các địa phương gặp khó trong việc triển khai chính quyền hai cấp

8 giờ trướcBài gốc

Các chuyến làm việc này nhằm mục đích nắm bắt tình hình thực tế, đặc biệt là những kết quả đạt được, các khó khăn và vướng mắc trong việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực KH&CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Mục tiêu tổng thể là lắng nghe, ghi nhận các kiến nghị để từ đó tháo gỡ vướng mắc, hoàn thiện cơ chế, chính sách, đảm bảo hệ thống vận hành thông suốt, phục vụ tốt nhất người dân và doanh nghiệp.

Nhiều địa phương "than khó" về nguồn nhân lực và hạ tầng kỹ thuật

Ông Cao Huy Long, Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ - Trưởng đoàn khảo sát tại Quảng Ninh cho biết, qua quá trình trao đổi nhận thấy, tỉnh Quảng Ninh đã nỗ lực triển khai các nhiệm vụ trọng tâm và đạt nhiều kết quả tích cực, đặc biệt là trong cải cách thủ tục hành chính với 98,8% thủ tục hành chính cấp tỉnh thực hiện phi địa giới hành chính. Tuy nhiên, tỉnh vẫn đối mặt với nhiều thách thức.

Trung tâm hành chính công tại các tỉnh, thành đang hoạt động tích cực.

Cụ thể, về nguồn nhân lực, phía tỉnh cho hay, hiện đội ngũ cán bộ cấp tỉnh chưa được tập huấn đầy đủ, trong khi cấp xã thiếu cán bộ chuyên trách, dẫn đến hạn chế trong công tác tham mưu. Về hạ tầng, nhiều thiết bị đã cũ, xuống cấp, chưa đáp ứng yêu cầu ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số.

Bên cạnh đó, khi thực hiện chính quyền hai cấp, tỉnh cũng gặp khó khăn trong bố trí, giao dự toán kịp thời do quy định tại Nghị định số 98/2025/NĐ-CP; thiếu hướng dẫn lập dự toán ngân sách cấp xã năm 2026; thiếu hướng dẫn cụ thể cho hệ thống chỉ tiêu giám sát Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết số 71/NQ-CP; Quỹ phát triển KH&CN chưa có quy định hoạt động mới phù hợp. Một vướng mắc khác chính là về đồng bộ số liệu giữa Cổng Dịch vụ công quốc gia và địa phương; biểu mẫu điện tử chưa tự động hóa đầy đủ; tình trạng lỗi ký số vẫn diễn ra.

Những vướng mắc này cũng đang tồn tại ở tỉnh Đắk Lắk. Dù tỉnh đã có nhiều nỗ lực trong triển khai chương trình "Đắk Lắk Số" và đảm bảo giải quyết thủ tục hành chính đúng hạn, không có trường hợp quá hạn. Tuy nhiên, tất cả các thủ tục hành chính đều phân cấp về UBND cấp tỉnh, dẫn đến một số thủ tục có thời gian xử lý ngắn, khó khăn trong quá trình lấy ý kiến tập thể. Cơ sở dữ liệu về tổ chức, cá nhân được chỉ định hoặc cấp chứng nhận hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn đo lường chất lượng chưa được xây dựng.

Đặc biệt, tỉnh này cũng nêu rõ đang thiếu nhân lực chuyên trách công nghệ thông tin (CNTT) cho 102 xã/phường; hạ tầng công nghệ thông tin sau sáp nhập chưa đồng bộ; chưa có hướng dẫn lộ trình xây dựng hệ thống an toàn an ninh thông tin đối với chính quyền hai cấp mới thành lập.

Tại Bắc Ninh, đoàn công tác cũng nhận ra vấn đề thiếu nhân lực, đặc biệt nhân sự CNTT và chuyển đổi số; một số xã/phường bố trí cán bộ CNTT chưa đúng chuyên môn, còn lúng túng khi xử lý hồ sơ điện tử. Hệ thống kỹ thuật, đường truyền, phần mềm dịch vụ công quốc gia và phần mềm ngành dọc (hộ tịch, đăng ký kinh doanh…) còn lỗi, nghẽn, chưa đồng bộ. Các quy định mới về KH&CN, đổi mới sáng tạo, quỹ phát triển KH&CN, sở hữu trí tuệ, an toàn bức xạ… còn thiếu hướng dẫn chi tiết nên địa phương khó triển khai. Tỷ lệ số hóa hồ sơ và tỷ lệ hồ sơ trực tuyến cấp xã còn thấp.

Ngoài ra, tại Thanh Hóa, đoàn công tác Bộ KH&CN, do ông Nguyễn Thành Chung, Cục trưởng Cục Viễn thông làm Trưởng đoàn đã đánh giá cao, đây là một trong 9 địa phương sớm hoàn thành công tác chuẩn bị mọi điều kiện cho chính quyền hai cấp đi vào hoạt động, với tỷ lệ hồ sơ giải quyết đúng hạn đạt 99,99% tại trung tâm cấp tỉnh và 98,83% tại cấp xã. Tuy nhiên, vị này nhìn nhận vẫn còn những tồn tại.

Cụ thể như chất lượng cán bộ cấp xã không đồng đều về năng lực, kinh nghiệm; thiếu nhân sự chuyên môn một số lĩnh vực; nhân lực phụ trách chuyển đổi số còn thiếu, yếu hoặc chưa có kinh nghiệm. Hạ tầng công nghệ thông tin đã đầu tư lâu nên giảm hiệu quả, tăng thời gian xử lý công việc, đặc biệt trong thực hiện dịch vụ công. Việc tiếp nhận hồ sơ thủ tục hành chính vẫn giới hạn trong đơn vị hành chính xã, phường, gây quá tải ở một số đơn vị có quy mô dân số lớn. Các phần mềm chuyên ngành của các bộ, ngành triển khai chậm; hệ thống số hóa cơ sở dữ liệu về sáng chế, kiểu dáng, nhãn hiệu còn phân tán, khó truy cập.

Những kiến nghị đi thẳng vào thực tế

Ngay sau khi chỉ ra các tồn tại, các đoàn công tác cũng đã lắng nghe ý kiến đề xuất từ phía các địa phương. Cụ thể, tỉnh Quảng Ninh đã đưa ra 11 kiến nghị, trong đó đáng chú ý là: Ban hành quy định thống nhất cơ cấu Sở KH&CN trên cả nước. Bổ sung vị trí chuyên trách về KH&CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ở địa phương. Hướng dẫn lập dự toán ngân sách năm 2026.

Ban hành Nghị định mới về hoạt động Quỹ phát triển KH&CN. Cho phép địa phương công bố danh mục thủ tục hành chính trực tuyến toàn trình trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Xây dựng phần mềm thống kê tự động theo dõi, đánh giá chỉ tiêu.

Tại Gia Lai, tỉnh đề nghị tiếp tục rà soát, báo cáo cụ thể theo từng lĩnh vực; chủ động tham mưu cho UBND tỉnh những giải pháp tháo gỡ khó khăn; tăng cường đào tạo nhân lực số và phát huy hiệu quả của Tổ công nghệ số cộng đồng.

Với tỉnh Đắk Lắk thì đề nghị Bộ quan tâm hỗ trợ tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực công nghệ thông tin; đồng thời với công tác đánh giá các hạng mục đầu tư trang thiết bị cần xem xét, đánh giá dựa trên tình hình thực tế tại từng địa phương.

Sở KH&CN Hải Phòng kiến nghị Bộ KH&CN: Nghiên cứu, thống nhất quy định thời gian giải quyết tính theo "ngày làm việc". Ban hành hướng dẫn cụ thể về mức tiền phạt tối đa trong lĩnh vực tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng để có cơ sở xử phạt. Tổ chức các hội nghị tập huấn trực tuyến, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ cấp xã, kết hợp đào tạo chuyên sâu cho cán bộ thành phố. Đồng thời, cử chuyên gia hỗ trợ địa phương trong công tác thẩm định và giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính.

Với Thanh Hóa, tỉnh đề nghị Bộ Nội vụ, Bộ KH&CN quy định về biên chế, vị trí việc làm đối với cán bộ quản lý, vận hành các hệ thống thông tin, chuyển đổi số cấp xã. Hướng dẫn đối với UBND xã, phường, đặc khu sau sắp xếp thuộc đối tượng bắt buộc hay khuyến khích áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng theo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001…

Cuối cùng, Sở KH&CN Bắc Ninh kiến nghị Bộ KH&CN: Tham mưu Chính phủ sớm ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết các luật, nghị định mới về KH&CN, đổi mới sáng tạo, quỹ phát triển KH&CN, quỹ đầu tư mạo hiểm, sở hữu trí tuệ, an toàn bức xạ. Hỗ trợ tỉnh đào tạo, tập huấn cán bộ cấp tỉnh, xã.

Sau các buổi làm việc, các Đoàn công tác đã ghi nhận toàn bộ khó khăn, vướng mắc và trực tiếp giải đáp nhiều kiến nghị của địa phương. Những vấn đề vượt thẩm quyền sẽ được các đoàn tổng hợp, báo cáo Lãnh đạo Bộ để xem xét, tháo gỡ trong thời gian tới.

Qua các chuyến công tác tại một số tỉnh, Bộ KH&CN đã thể hiện sự chủ động và đồng hành cùng các địa phương trong việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực KH&CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Những kiến nghị từ các địa phương đã được ghi nhận và giải đáp trực tiếp hoặc tổng hợp để báo cáo lãnh đạo Bộ xem xét, xử lý. Điều này góp phần quan trọng thúc đẩy các tỉnh triển khai thông suốt chủ trương của Trung ương Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước trong giai đoạn hiện nay.

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/doi-song/khong-de-cac-dia-phuong-gap-kho-trong-viec-trien-khai-chinh-quyen-hai-cap-i779009/