Không để người lao động thiệt vì lương tối thiểu sau sáp nhập

5 giờ trướcBài gốc

Cách một cây cầu nhưng mức lương chênh lệch lại lớn

(?) Tại Hội nghị Ban chấp hành Tổng LĐLĐ Việt Nam mới đây, đại diện LĐLĐ TP.HCM chia sẻ câu chuyện phân chia vùng lương tối thiểu từ cấp huyện cũ sang cấp xã mới dẫn đến một số nơi sát nhau lại thuộc các vùng khác nhau. Cá biệt có nơi chỉ cách nhau một cây cầu, tuyến đường nhưng nơi vùng 1 (lương tối thiểu cao nhất), nơi vùng 3, chênh tới 1,17 triệu đồng (hơn 28%). Từ câu chuyện của TP.HCM, bà bình luận sao về việc này?

Tiền lương tối thiểu là mức lương hết sức quan trọng, bảo đảm mức sống tối thiểu phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội tại địa phương nơi họ sinh sống. Vì vậy, việc điều chỉnh tiền lương tối thiểu để người lao động bảo đảm được mức sống tối thiểu có ý nghĩa rất lớn.

Từ những phản ánh và phát hiện của Công đoàn TP.HCM cho thấy, khi thực hiện sáp nhập các địa phương, các xã và các địa bàn dân cư, việc phân vùng lương tối thiểu có sự thay đổi so với các quy định trước đây. Chỉ riêng so với năm ngoái, việc sắp xếp, sáp nhập đã làm thay đổi địa giới hành chính. Do đó, bên cạnh việc điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng, chúng ta cần tính đến việc phân vùng sao cho hợp lý, bảo đảm những khu vực lân cận, giáp ranh, có điều kiện lao động và mức giá sinh hoạt tương đồng thì không có sự chênh lệch quá lớn về mức lương tối thiểu.

Bà Hồ Thị Kim Ngân, Phó trưởng ban Quan hệ Lao động - Tổng LĐLĐ Việt Nam

Các địa phương, các cấp công đoàn cần tiếp tục rà soát lại việc phân vùng lương tối thiểu trên địa bàn tỉnh mình, xem còn khu vực nào có sự chênh lệch quá lớn hay không? Đặc biệt, công đoàn kiến nghị rằng đối với các xã giáp ranh, mức chênh lệch phân vùng không nên vượt quá một vùng; tức là nếu xã này thuộc vùng I thì xã liền kề chỉ nên thuộc vùng II, không thể cách nhau quá một phân vùng.

Từ phát hiện của LĐLĐ TP.HCM, chúng ta hoàn toàn có thể tiến hành rà soát trên phạm vi cả nước, đánh giá lại mức chi phí sinh hoạt và đặc điểm địa bàn hiện nay, nhằm bảo đảm nguyên tắc các vùng giáp ranh không có mức lương tối thiểu chênh lệch quá lớn. Bởi lương tối thiểu không chỉ là cơ sở chi trả tiền lương mà còn là căn cứ để tính toán nhiều khoản thu nhập khác của người lao động. Do đó, việc rà soát và kiến nghị của TP.HCM là rất cần thiết và cần được xem xét một cách nghiêm túc.

Rà soát việc phân vùng là cần thiết

(?) Từ thực tiễn TP.HCM, bà có kiến nghị gì để người lao động tại các địa bàn sáp nhập trên cả nước sớm được chuyển sang mức hưởng mới, bảo đảm quyền lợi kịp thời?

Tiền lương tối thiểu rất quan trọng đối với người lao động, nhưng đồng thời cũng là chi phí đầu vào đáng kể của doanh nghiệp. Vì vậy, trong bối cảnh phát triển kinh tế, việc điều chỉnh lương tối thiểu cần được tính toán hài hòa, bảo đảm không gây áp lực chi phí quá lớn cho doanh nghiệp. Tôi cho rằng Nghị định 293 đã cân nhắc các yếu tố này trong quá trình điều chỉnh phân vùng.

Tuy nhiên, qua kiến nghị của LĐLĐ TP.HCM, chúng ta cần nỗ lực hơn nữa trong việc đánh giá điều kiện sống, thu thập số liệu về mức sống tối thiểu của người lao động, tình hình phát triển kinh tế, chỉ số lạm phát… để làm cơ sở đề xuất điều chỉnh lương. Bên cạnh đó, hoàn toàn có thể tiếp tục đánh giá, sắp xếp lại mặt bằng chi phí sinh hoạt giữa các khu vực, các vùng trên phạm vi cả nước.

Trong ngắn hạn, việc điều chỉnh ngay trong năm 2026 là khó, bởi nghị định đã được ban hành. Tuy nhiên, từ thực tế phát sinh, các địa phương cần coi việc rà soát, đánh giá lại hiệu quả của việc sắp xếp, điều chỉnh phân vùng lương là hết sức cần thiết, nhằm bảo đảm đời sống người lao động sau sáp nhập không bị xáo trộn quá lớn. Bởi sự chênh lệch về lương tối thiểu giữa các khu vực giáp ranh cũng có thể tác động đến dịch chuyển lao động.

Do đó, việc rà soát lại mức lương tối thiểu và chi phí sinh hoạt giữa các vùng để điều chỉnh phân vùng lương là nội dung mà Hội đồng Tiền lương quốc gia cũng như các địa phương cần tập trung nghiên cứu trong thời gian tới, nhằm bảo đảm quá trình xây dựng, điều chỉnh lương tối thiểu tiếp theo đã tiếp thu đầy đủ những vấn đề thực tiễn đặt ra từ việc triển khai Nghị định 293.

(?) Bà có đề xuất những giải pháp gì trong việc xây dựng chính sách tiền lương để bảo đảm sự phù hợp?

Trong quá trình xây dựng chính sách tiền lương, điều quan trọng là phải lắng nghe ý kiến của người dân và người lao động sau sắp xếp, bởi việc sáp nhập tác động đến rất nhiều mặt của đời sống.

Do đó, chính sách tiền lương tối thiểu cần được xem xét trong tổng thể các chính sách an sinh xã hội khác, bảo đảm sự đồng bộ giữa các địa phương có điều kiện kinh tế xã hội khác nhau. Giải pháp quan trọng nhất là kịp thời phát hiện vấn đề và lắng nghe ý kiến từ cơ sở để điều chỉnh cho phù hợp.

Những nội dung cần thời gian để đánh giá có thể phân loại, trong đó ưu tiên xử lý trước những vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người lao động, nhằm bảo đảm mục tiêu cuối cùng là ổn định cuộc sống, tạo động lực làm việc và phát triển bền vững.

Xin cảm ơn bà!

Trước đó, tại Hội nghị Ban chấp hành Tổng LĐLĐ Việt Nam lần thứ 8 (khóa XIII), ông Lê Văn Hòa, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động TP.HCM cho biết, TP.HCM hiện có 168 đơn vị hành chính cấp xã. Việc giữ nguyên phân vùng lương tối thiểu từ địa giới cũ dẫn đến tình trạng một số xã, phường, đặc khu nằm cùng một không gian lao động nhưng lại thuộc hai phân vùng lương khác nhau, chênh lệch tới hai bậc vùng.

Cụ thể, tiền lương giữa vùng I và vùng III chênh lệch lên đến 1,17 triệu đồng/tháng, tương đương hơn 28%, dù ranh giới thực tế chỉ cách nhau một cây cầu hoặc một tuyến đường; trong khi người lao động làm cùng ngành nghề, cùng loại công việc và cường độ lao động tương đương.

Ông Hòa cho biết, trên cơ sở kiến nghị của LĐLĐ TP.HCM, Sở Nội vụ đã tham mưu để TP.HCM báo cáo Bộ Nội vụ trình Chính phủ ban hành Nghị định 293, áp dụng từ 1/1/2026. Nghị định đã điều chỉnh phân vùng lương tối thiểu từ vùng III lên vùng II đối với các xã thuộc địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây, giúp hàng chục nghìn lao động được hưởng mức lương tối thiểu mới.

Văn Kiên

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/khong-de-nguoi-lao-dong-thiet-vi-luong-toi-thieu-sau-sap-nhap-post1804751.tpo