Không nên quy định hợp đồng lao động có xác định thời hạn đối với viên chức

Không nên quy định hợp đồng lao động có xác định thời hạn đối với viên chức
10 giờ trướcBài gốc
Nên giữ quy định về đơn vị sự nghiệp công lập
Thảo luận tại tổ, các ĐBQH tỉnh Thanh Hóa tán thành việc sửa đổi toàn diện Luật Viên chức nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng trong việc cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức, hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập để đáp ứng yêu cầu thực tế; đồng thời, khắc phục hạn chế, bất cập của Luật hiện hành. Góp ý dự thảo luật, các đại biểu cho rằng, ban soạn thảo cần rà soát lại một số quy định trong dự thảo luật để bảo đảm phù hợp với thực tiễn.
Toàn cảnh thảo luận tại Tổ 3. Ảnh: Khánh Duy
Theo ĐBQH Lê Thanh Hoàn, dự thảo luật đã bổ sung các nguyên tắc về phân cấp, phân quyền, bảo đảm việc tự chủ toàn diện cho đơn vị sự nghiệp công lập gắn với trách nhiệm người đứng đầu. Bên cạnh đó, dự thảo luận cũng làm rõ nội dung về cơ chế bảo vệ viên chức, đây là điểm mới, đột phá. Đối với những sự vụ gây thiệt hại do yếu tố khách quan, viên chức sẽ được xem xét loại trừ và miễn trách nhiệm nếu đã thực hiện đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục và không vụ lợi; đồng thời, cũng được miễn trách nhiệm khi đề xuất những đổi mới sáng tạo và được cấp thẩm quyền cho phép vì lợi ích chung.
ĐBQH Lê Thanh Hoàn phát biểu. Ảnh: Khánh Duy
Về phạm vi điều chỉnh, đại biểu Lê Thanh Hoàn cho rằng cần giữ quy định về đơn vị sự nghiệp công lập, bởi Điều 9 của Luật hiện hành cũng đang quy định về đơn vị sự nghiệp công lập và cơ cấu tổ chức quản lý hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập. Đây là cơ sở để Chính phủ ban hành nghị định về tổ chức và hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập.
Hiện nay, các cơ quan đang tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập. Đây là cơ sở chính trị quan trọng để nghiên cứu, xây dựng luật chung điều chỉnh về đơn vị sự nghiệp công lập.
Do đó, trong khi chưa xây dựng được luật này, nếu không quy định về đơn vị sự nghiệp công lập tại dự thảo luật thì sẽ không có cơ sở để Chính phủ quy định cụ thể về tổ chức và hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập, có thể dẫn đến khoảng trống pháp lý.
Đại biểu Lê Thanh Hoàn cũng đánh giá cao dự thảo luật lần này đã cho phép viên chức có quyền được góp vốn, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp, HTX, bệnh viện, cơ sở giáo dục, tổ chức nghiên cứu khoa học, trừ trường hợp pháp luật về phòng chống tham nhũng và pháp luật chuyên ngành có quy định khác.
Đây là quy định thực sự đột phá để viên chức có quyền tham gia các hoạt động khởi nghiệp cụ thể và có thể tham gia hoạt động kinh doanh. Đây cũng là cơ sở để thực hiện mô hình luật sư công, viên chức của các trường đại học, đặc biệt là các trường luật có thể tham gia hoạt động nghề nghiệp với tư cách là luật sư.
Dự thảo luật cũng cho phép viên chức được ký hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác nếu không trái với thỏa thuận tại hợp đồng làm việc và pháp luật không cấm. Trường hợp chưa có thỏa thuận trong hợp đồng làm việc thì phải được sự đồng ý của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập; đối với viên chức quản lý phải được sự đồng ý của cấp có thẩm quyền bổ nhiệm.
Tuy nhiên, theo các đại biểu, quy định này cần phải xem xét lại bởi sẽ có sự phụ thuộc rất lớn vào ý kiến chủ quan của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập và ảnh hưởng đến quyền của viên chức khi được nhận các hoạt động khác.
Chỉ nên quy định hợp đồng không xác định thời hạn
Về phương thức tuyển dụng viên chức, theo các ĐBQH tỉnh Thanh Hóa, hiện tại có 2 phương thức là thi tuyển và xét tuyển. Dự thảo luật lần này tiếp tục duy trì 2 phương thức này, xét tuyển lần này chỉ hướng đến một số nhóm đối tượng đó là sinh viên xuất sắc, người dân tộc thiểu số, người học theo chế độ cử tuyển. Tuy nhiên, tại khoản 2, Điều 7 lại quy định tiếp nhận ngay viên chức đối với người đã ký hợp đồng làm việc chuyên môn, nghiệp vụ tại đơn vị sự nghiệp công lập và những hợp đồng này mang tính chất hợp đồng lao động, hợp đồng dịch vụ, được quyền thỏa thuận và do người đứng đầu quyết định.
Quy định như vậy sẽ dễ dẫn đến tâm lý tăng cường ký hợp đồng nhiều hơn để có cơ hội vào viên chức dễ hơn. có nguy cơ loại bỏ những người có tài năng thông qua thi tuyển.
Liên quan đến quy định về hợp đồng làm việc đối với viên chức, dự thảo luật đang quy định 2 hình thức: hợp đồng không xác định thời hạn và hợp đồng xác định thời hạn. Theo ĐBQH Lê Thanh Hoàn, nên bỏ quy định về hợp đồng có xác định thời hạn và chỉ nên quy định hợp đồng lao động không xác định thời hạn.
Bởi, khi đã thi tuyển, xét tuyển vào làm việc và có cơ chế “trong trường hợp không hoàn thành nhiệm vụ thì có thể chấm dứt hợp đồng làm việc” thì không cần thiết ký hợp đồng ngắn hạn. Nếu cần thì có thể quy định thời gian tập sự đối với viên chức.
Đồng tình với quan điểm này, ĐBQH Mai Văn Hải cho rằng: “Chỉ nên quy định một loại hợp đồng không xác định thời hạn để viên chức yên tâm công tác và cũng thuận lợi cho việc tuyển dụng, cho thôi nếu viên chức không hoàn thành nhiệm vụ”.
ĐBQH Mai Văn Hải phát biểu. Ảnh: Khánh Duy
Bên cạnh đó, Điều 21 quy định về hợp đồng lao động, hợp đồng dịch vụ, tại Khoản 2 “Ưu tiên thu hút, ký hợp đồng đối với người công tác trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, nông nghiệp, y tế, giáo dục và đào tạo”, đại biểu Mai Văn Hải cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, nhất là khi đang thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, ở một số lĩnh vực rất quan trọng như: đất đai, xây dựng, kế toán, chuyển đổi số… cũng đang rất thiếu.
“Nếu những đơn vị dịch vụ công tới đây được chỉ đạo thành lập ở các xã thì rất cần lực lượng này, do đó cần ưu tiên ký hợp đồng làm việc tại Trung tâm cung ứng dịch vụ công tại các xã để bảo đảm yêu cầu nhiệm vụ hiện nay” - đại biểu Hải đề nghị.
Thảo luận về dự thảo luật này, ĐBQH Cao Thị Xuân cho rằng, Luật Viên chức (sửa đổi) lần này có nhiều điểm mới quan trọng so với luật hiện nay. Tuy nhiên, vị trí việc làm quy định tại Điều 22 vẫn còn chung chung, rất khó thực hiện trong thực tiễn, khó trong việc xếp bảng lương và trả lương theo vị trí việc làm. Trong khi đó, điều khoản chuyển tiếp quy định tại Điều 43 “Chậm nhất đến ngày 1/7/2027 phải hoàn thành việc bố trí và xếp bảng lương theo vị trí việc làm trong cả nước”.
ĐBQH Cao Thị Xuân phát biểu. Ảnh: Khánh Duy
Như vậy, khi xây dựng vị trí việc làm, người phê duyệt có vai trò rất quan trọng, nhưng nếu không làm đúng thì có ràng buộc trách nhiệm gì không? Đại biểu Cao Thị Xuân băn khoăn và đề nghị phải có quy định về xử lý trách nhiệm của cơ quan, đơn vị có thẩm quyền phê duyệt vị trí việc làm.
Bên cạnh đó, đại biểu Cao Thị Xuân cũng đề nghị ban soạn thảo cần rà soát kỹ lưỡng các quy định hiện hành cũng như các dự thảo luật được trình Quốc hội lần này để tránh chồng chéo. Để bảo đảm tính khả thi khi ngày 1/7/2027 luật có hiệu lực, các văn bản hướng dẫn thi hành chi tiết phải được ban hành đồng thời. Đây cũng chính là những hạn chế, tồn tại trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật hiện này đang cần phải khắc phục.
Tại thảo luận tổ, các ĐBQH tỉnh Thanh Hóa cũng đánh giá cao các chính sách xây dựng và phát triển viên chức mà dự thảo luật đã đưa ra. Tuy nhiên, các đại biểu cho rằng cần bổ sung thêm chính sách về nhà ở đối với viên chức, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn để tạo động lực và bảo đảm ổn định cuộc sống cho viên chức yên tâm công tác.
Đào Cảnh
Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/khong-nen-quy-dinh-hop-dong-lao-dong-co-xac-dinh-thoi-han-doi-voi-vien-chuc-10392397.html