Vũ Thành Vinh vốn là đạo diễn quen mặt trong các gameshow truyền hình. Thế nhưng ở sân chơi điện ảnh, ở độ tuổi ngoài 50, anh vẫn là một tân binh. Sau bộ phim đầu tay Hai Muối gây được chú ý, Vũ Thành Vinh nhanh chóng tái ngộ khán giả trong một tác phẩm mới về chủ đề gia đình, Chị ngã em nâng.
Thế nhưng khác biệt so với lần chào sân đầy bỡ ngỡ 2 năm về trước, lần trở lại này của đạo diễn thể hiện rõ sự dạn dĩ, tự tin. Nó thể hiện qua cách anh tiếp cận chủ đề quen thuộc bằng những chiêm nghiệm của riêng mình, cho tới cách nâng niu đứa con tinh thần bằng tất cả sự chân thành, nhiệt huyết.
Đạo diễn tâm sự làm điện ảnh, không “giàu” thì chẳng làm được. “Giàu” ở đây là giàu sự đầu tư, giàu cảm xúc và giàu khát khao kể câu chuyện của mình.
Và Chị ngã em nâng, dù đôi chỗ còn những xô lệch, đổ gãy ở kịch bản, thực sự đã cho thấy Vũ Thành Vinh đủ “giàu” theo cái cách như thế.
Bi kịch tình thân
Hành trình dài 122 phút của phim mở ra bằng khung cảnh thời thơ ấu, khi chị em Thương (Lê Khánh) và Lực (Thuận Nguyễn) còn là những đứa trẻ thơ ngây. Một ngày kia, tai nạn bất ngờ khiến cả hai bỗng trở thành mồ côi. Thương vừa làm chị, vừa phải gánh vác vai trò của cha mẹ khi bảo bọc và nuôi nấng cậu em.
Thoắt cái hơn hai mươi năm, hai người giờ đã trưởng thành. Thương nay là “phú bà”, giàu sang và thành công nức tiếng. Trong khi Lực dưới sự bảo bọc của chị vẫn là cậu trai lông bông, vừa không có sự nghiệp lại thường xuyên gây rắc rối. Thương càng gò ép em đi theo con đường cô chỉ định, Lực càng ra sức chống cự.
Sự áp đặt của người chị dưới danh nghĩa quan tâm đẩy mối quan hệ của cả hai vào những rạn nứt khó cứu chữa. Mâu thuẫn bùng nổ, cũng là khi họ phải đối mặt với những lựa chọn đau lòng, thậm chí là bi kịch sinh tử.
Chị ngã em nâng hướng tới chủ đề quen thuộc về tình cảm gia đình, món ăn tinh thần chẳng mấy khi vơi sức hấp dẫn trên màn ảnh nội địa. Thế nhưng, Vũ Thành Vinh lại đặt tiêu điểm ống kính vào tình cảm chị em, điều mà không nhiều nhà làm phim Việt trước đó lựa chọn.
Phim đánh dấu màn tái xuất của Vũ Thành Vinh sau Hai Muối.
Vấn đề đặt ra ở Chị ngã em nâng thực chất không mới, nhưng vẫn tạo được sức nặng cảm xúc qua câu chuyện tình thân, khi thể hiện sai cách, vô tình trở nên độc hại, tổn thương mối quan hệ ruột thịt mà người trong cuộc cứ ngỡ đang nâng niu.
Thương sau rất nhiều nỗ lực, cố gắng tưởng như nắm trong tay tất cả, từ tiền bạc, vị thế, nhưng cay đắng thay, lại chẳng hề an nhàn, vui vẻ. Cô trong vô thức tìm cách kiểm soát mọi khía cạnh cuộc sống của em trai, người đã 27 tuổi nhưng trong mắt Thương vẫn còn là cậu bé. Từ chuyện sinh hoạt, công việc, đến chuyện yêu đương của Lực đều không thoát khỏi con mắt kiểm soát của người chị hai độc đoán.
Thương gọi tên nó là tình thương, là điều tốt nhất một người chị có thể giúp em mình đi đúng con đường. Tính lo toan, bảo bọc của cô hình thành từ rất sớm. Khi thơ bé, hai chị em chơi đùa rồi bị thương, bị cha trách mắng nhưng điều Thương quan tâm hơn cả lại là tình trạng cậu em. Lớn lên cũng vậy, Lực gây họa ở đâu, Thương tìm cách xoay sở tại đó. Chạy theo giải quyết rắc rối cho em trai đã trở thành thói quen, là “nghĩa vụ” của người chị.
Về phía Lực, mọi chuyện đều phụ thuộc, thông qua sự kiểm soát của chị hai. Cảm thấy bí bách, ngột ngạt suốt từng ấy năm trời, Lực như chim muốn sổ lồng, như nhộng trực phá kén. Cậu thích làm họa sĩ chứ không thích làm quản lý, thích đi chơi đêm về không cần phải giải trình với chị…
Chỉ có điều Lực không đủ trưởng thành, càng chưa đủ mạnh dạn để phá kén. Thế nên khi gặp được Hải Âu, cô gái tự do, cá tính và “ngầu” chưa từng thấy, khao khát sống độc lập, làm chủ cuộc sống trong Lực mới bắt đầu kêu gào, khát khao trỗi dậy.
Nửa đầu tác phẩm tiết tấu khá nhanh, khắc họa bức tranh bức bối nơi gia đình chị em Lực - Thương. Sau những khoảnh khắc ngột ngạt đó, Chị ngã em nâng chủ động kéo dãn nhịp phim khi Lực tìm được cô gái khiến anh thay đổi thái độ sống.
Những khoảnh khắc vui vẻ của cặp đôi giúp nhau đi tìm niềm vui, đam mê sau nhiều năm trời tưởng như tồn tại vô nghĩa, thổi vào phim một làn hơi ấm áp, tươi trẻ.
Dàn cast diễn xuất tròn trịa.
Để rồi, cú plot-twist ập đến khi bí mật về thân phận Hải Âu được hé lộ một lần nữa đẩy Lực vào những sa sút tinh thần trầm trọng, nơi anh tổn thương, nhưng đồng thời được trao cơ hội để nghiền ngẫm, tự vấn bản thân về giá trị sống. Vũ Thành Vinh có phát hiện thú vị khi để cuộc khủng hoảng hiện sinh trong nhân vật là chất xúc tác cho phản ứng tình thân bùng nổ.
Đau thương xảy ra là sự cố, nhưng tại đó, mỗi nhân vật đều nhận ra lỗi lầm và chấp nhận sửa sai. Đó là thông điệp chữa lành mà Chị ngã em nâng thành công vun trồng, gói ghém.
Diễn xuất tròn vai
Với Chị ngã em nâng, không khó nhận ra Vũ Thành Vinh tiến bộ trong cách tiếp cận chủ đề, với nhiều cài cắm ẩn ý biến một chủ đề cũ trở nên thú vị hơn. Phát hiện và nắm trong tay những ý tưởng giá trị, chỉ tiếc rằng cách anh truyền đạt lại chưa thực sự mượt mà như ý muốn.
Cách dẫn chuyện, sắp đặt tình huống đôi chỗ còn bị khiên cưỡng, rập khuôn. Đặc biệt ở nửa đầu, khi chuyện sống chết hay trưởng thành của nhân vật mới được kể sơ sài qua một vài tình huống còn lộ tính dàn xếp.
May mắn là biên kịch biết cách che đậy khoảng hở bằng màu sắc hài hước được tô vẽ đủ duyên dáng, đôi khi hơi làm lố nhưng nhìn chung vẫn tạo thiện cảm nơi người xem.
Thuận Nguyễn, Uyển Ân bắt cặp khá ăn ý.
Dàn cast nhìn chung có màn thể hiện tương đối tròn trịa. Lê Khánh chịu làm mới bản thân trong một vai diễn không còn thiên về hài hước, tưng tửng quen thuộc. Cô lột tả được hình ảnh người chị đầy tính kiểm soát ở đầu phim, mắc kẹt giữa những rối loạn tinh thần cùng bóng ma tâm lý khiến cô trao yêu thương sai cách. Nhân vật của Lê Khánh trải qua hành trình thay đổi đầy tích cực, từ cô chị gây ức chế cho tới những khoảnh khắc có thể làm người xem mủi lòng.
Thuận Nguyên, Quốc Trường hay Uyển Ân cũng có phần thể hiện khá cảm xúc. Cách xây dựng nhân vật chưa đặc biệt, nhưng biên kịch đã tìm được cho họ đúng điểm để tỏa sáng.
Một điều đáng tiếc là cảnh 18+ được đưa vào phim không thực sự hiệu quả. Màn ân ái giữa nhân vật của Uyển Ân và Thuận Nguyễn không phô, nhưng chưa đủ tinh tế. Một số lời thoại xuất hiện gây nổi da gà vì sến, thiếu tự nhiên.
Trong khi những drama tình, tiền ở nửa cuối bị cũ kỹ, lạc quẻ với màu sắc trẻ trung dày công thiết lập hồi giữa phim. Điều này khiến cho cao trào hồi cuối hơi nặng nề nhưng lại chưa tạo được “cú đấm cảm xúc” cần thiết, vì sự xuất hiện của những tình huống, bi kịch hơi gồng gượng, màu sắc có chút gì đó cải lương.
Nỗi niềm chất chứa, sự tuyệt vọng của nhân vật không cần thiết phải được kể ra ngoài miệng theo kiểu “Sao mà chị em mình xa cách quá út ơi. Hai thật sự mệt rồi” như vậy.
Có điểm gieo tốt, giá như Chị ngã em nâng tìm được điểm gặt hiệu quả hơn, thay vì ôm đồm kể lể, tác phẩm đã có thể khép lại gọn ghẽ mà vẫn đong đầy cảm xúc hơn thế.
Phim vừa ra mắt ở vị trí top 2 phòng vé.
Đúc kết từ hơn một thế kỷ sống và cống hiến cho y học, Sống một đời xứng đánglà sáu bí quyết đơn giản của vị bác sĩ 102 tuổi Gladys McGarey, giúp bạn đọc khơi dậy nguồn năng lượng sống, nắm rõ quy luật vận hành của sức khỏe và an vui, để tự chữa lành thể chất và tinh thần bằng tình yêu thương luôn hiện hữu quanh mình.
Tống Khang