Không thể để tội phạm là 'nhà tuyển dụng hấp dẫn'

Không thể để tội phạm là 'nhà tuyển dụng hấp dẫn'
2 giờ trướcBài gốc
Công an tỉnh Lai Châu bắt giữ các đối tượng lừa đảo. Ảnh: Công an tỉnh Lai Châu
Theo chia sẻ, những đường dây tội phạm này đều có bộ phận chuyên viết phần mềm, thiết kế giao diện giống hệt trang web, app ngân hàng. Và với những phi vụ mà các lực lượng chức năng đã triệt phá thu giữ hàng trăm, hàng nghìn tỷ đồng thì việc bỏ ra vài trăm triệu, thậm chí cả tỷ đồng để thuê một lập trình viên giỏi là một chi phí quá nhỏ.
Trong khi đó, một kỹ sư công nghệ thông tin nếu vào làm ở một cơ quan nhà nước, thậm chí cả nhiều doanh nghiệp, mức lương khởi điểm phổ biến chỉ hơn 10 triệu đồng, cho thấy thua xa con số mà các đường dây lừa đảo có thể sẵn sàng chi trả. Khi “giá” một dòng code trong thế giới tội phạm cao hơn hẳn so với khu vực hợp pháp, một chiến dịch lừa đảo trót lọt, chiếm đoạt được hàng chục, hàng trăm tỷ đồng thì những khoản tiền cho đội kỹ thuật với tội phạm chỉ là “chi phí đầu tư”.
Các điều tra viên cho biết, có những đường dây sẵn sàng chi khoản rất lớn để mua code, thuê người viết phần mềm hoặc “đặt hàng” những người từng làm trong hệ thống tài chính - ngân hàng, viễn thông để hiểu rõ kẽ hở, quy trình, từ đó tối ưu hóa đường đi của dòng tiền bất hợp pháp. Một lập trình viên giỏi, bước chân vào “ đường dây” có thể kiếm được số tiền mà phải mất rất nhiều năm đi làm mới tích lũy được ở những khu vực khác.
Ngược lại, lực lượng chuyên trách phòng, chống tội phạm công nghệ cao lại thường rơi vào cảnh lương không đủ hấp dẫn để giữ chân nhân lực giỏi, cơ chế chi trả hoặc hợp đồng chuyên gia bên ngoài cũng rất khó khăn. Nhiều cán bộ điều tra phải tự mày mò đọc tài liệu, tự học công nghệ mới, trong khi tội phạm chỉ cần bỏ tiền ra thuê nguyên đội ngũ chuyên gia ngồi viết code và không phải quan tâm tới ngạch bậc, phụ cấp, hệ số…
Tất nhiên, không thể biện minh việc tham gia viết phần mềm phục vụ lừa đảo chỉ vì lý do thu nhập. Mọi sự lựa chọn đều gắn với trách nhiệm pháp lý và đạo đức cá nhân. Nhưng nếu chỉ dừng ở việc trách móc “ý thức” cá nhân mà bỏ qua bối cảnh chính sách, chúng ta sẽ rất khó chặn được gốc rễ vấn đề.
Do đó, dù bất kỳ ngành nghề nào và ở lĩnh vực an ninh mạng cũng vậy, nếu chính sách đãi ngộ không thay đổi, nguy cơ một bộ phận nhỏ nhân lực giỏi bị lôi kéo, mua chuộc bởi các tổ chức tội phạm là điều không thể xem nhẹ.
Chính vì vậy, cần nhìn nhận lại vai trò của những người làm trong lĩnh vực an ninh mạng, phòng, chống tội phạm công nghệ cao. Cần có cơ chế tiền lương, phụ cấp đặc thù cho các vị trí trọng yếu, tương xứng với trình độ và mức độ rủi ro công việc. Một kỹ sư giỏi về bảo mật, điều tra số, phân tích dữ liệu lớn nếu vào cơ quan nhà nước mà thu nhập chỉ nhỉnh hơn mặt bằng chung đôi chút thì rất khó cạnh tranh với các công ty công nghệ, chứ chưa nói đến sức hút vật chất từ tội phạm.
Song song với nâng đãi ngộ, cần tăng cường giáo dục đạo đức nghề nghiệp, xây dựng văn hóa liêm chính trong cộng đồng công nghệ, nhất là với sinh viên các ngành công nghệ thông tin, an ninh mạng để thấy rõ rằng tham gia đường dây lừa đảo là đưa mình vào vòng lao lý, chứ không phải nghĩ rằng “làm thuê kỹ thuật cho ai cũng được”.
Thực tế, không phải ai có kỹ năng công nghệ cũng chọn con đường kiếm tiền bất chấp pháp luật. Câu chuyện của chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu (thường được biết đến với tên Hiếu PC) là điều rất đáng suy ngẫm. Trước khi bị bắt tại Mỹ, Hiếu từng tham gia các đường dây buôn bán dữ liệu cá nhân trên mạng ngầm và có thời gian kiếm được rất nhiều tiền. Sau khi đi tù về, trở về Việt Nam, anh làm chuyên gia kỹ thuật cho Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC) rồi cùng cộng sự sáng lập dự án phi lợi nhuận “Chống Lừa Đảo” và các sản phẩm, công cụ nhận diện website độc hại để bảo vệ người dùng mạng. Do đó bên cạnh cảnh báo, kêu gọi người dân nâng cao cảnh giác, những người có khả năng viết ra phần mềm, thay vì đi làm thuê cho tội phạm, hãy tìm thấy ở các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp chân chính một con đường nghề nghiệp tử tế và có ích cho cộng đồng.
Đức Hiếu-Ngọc Long
Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/khong-the-de-toi-pham-la-nha-tuyen-dung-hap-dan-post928657.html