Không vào đại học top, học gì để vẫn có tương lai tốt?

5 giờ trướcBài gốc

Khi cánh cửa vào các trường đại học công lập top đầu ngày càng hẹp bởi tỷ lệ chọi cao và đề thi khó, nhiều học sinh và phụ huynh đang đứng trước bài toán lựa chọn mới sau tốt nghiệp THPT.

Trong bối cảnh đó, “du học tại chỗ” và học nghề chất lượng cao dần trở thành xu hướng rõ nét, được xem là lối đi thực tế và linh hoạt hơn so với con đường đại học truyền thống.

Ảnh minh họa

Đại học top khó vào, áp lực ngày càng lớn

Những năm gần đây, tuyển sinh đại học chứng kiến sự cạnh tranh khốc liệt chưa từng có. Số lượng thí sinh tăng trong khi chỉ tiêu các trường công lập top đầu không thay đổi đáng kể. Bên cạnh đó, đề thi ngày càng thiên về đánh giá tư duy và năng lực tổng hợp, khiến nhiều học sinh dù học lực khá giỏi vẫn khó đạt ngưỡng an toàn.

Thực tế này buộc không ít gia đình phải nhìn lại quan niệm “đại học là con đường duy nhất để thành công” và tìm kiếm những hướng đi phù hợp hơn với năng lực, điều kiện tài chính và mục tiêu nghề nghiệp lâu dài của con.

“Du học tại chỗ”: Học chuẩn quốc tế, không cần ra nước ngoài

“Du học tại chỗ” là mô hình đào tạo liên kết quốc tế, giảng dạy bằng tiếng Anh, sử dụng chương trình và giáo trình từ nước ngoài, cấp bằng hoặc chứng chỉ có giá trị quốc tế, nhưng học tập ngay tại Việt Nam.

Ưu điểm lớn nhất của mô hình này là tiết kiệm chi phí so với du học truyền thống, đồng thời giảm áp lực tâm lý cho học sinh chưa sẵn sàng sống xa gia đình. Học sinh vẫn được tiếp cận môi trường học tập hiện đại, phương pháp đào tạo tiên tiến và cơ hội liên thông, chuyển tiếp sang nước ngoài khi đủ điều kiện.

Cao đẳng nghề chất lượng cao: Lối đi ngắn vào thị trường lao động

Song song với “du học tại chỗ”, các trường cao đẳng nghề chất lượng cao và trung tâm đào tạo chuyên sâu đang thu hút sự quan tâm mạnh mẽ. Điểm chung của các chương trình này là đào tạo gắn chặt với nhu cầu doanh nghiệp, chú trọng thực hành và kỹ năng nghề thay vì lý thuyết hàn lâm.

Nhiều chương trình được thiết kế theo hướng “đào tạo đến đâu, doanh nghiệp sử dụng đến đó”, giúp học sinh sớm có việc làm và thu nhập ổn định ngay sau khi tốt nghiệp.

Những ngành “khát nhân lực” không cần bằng đại học truyền thống

Đáng chú ý, nhiều lĩnh vực đang thiếu hụt lao động nghiêm trọng nhưng không yêu cầu bằng đại học 4–5 năm, mà ưu tiên tay nghề và kỹ năng thực tế.

Công nghiệp bán dẫn: Nhu cầu lớn về kỹ thuật viên vận hành, kiểm tra và bảo trì dây chuyền sản xuất. Các vị trí này đề cao kỷ luật, kỹ năng và khả năng thích nghi hơn là bằng cấp hàn lâm.

AI Prompt Engineering: Nghề mới nổi trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo, tập trung vào kỹ năng làm việc với các mô hình AI, xây dựng và tối ưu prompt. Doanh nghiệp đánh giá năng lực thông qua sản phẩm thực tế.

Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi: Khi dân số già hóa nhanh, nhu cầu nhân lực được đào tạo bài bản về chăm sóc, phục hồi chức năng và hỗ trợ người cao tuổi ngày càng tăng, cả trong nước lẫn thị trường quốc tế.

Thay đổi tư duy lựa chọn sau THPT

Các chuyên gia giáo dục cho rằng, xu hướng dịch chuyển này không phải là sự phủ nhận vai trò của đại học, mà là đa dạng hóa con đường học tập và lập nghiệp.

Đại học vẫn phù hợp với những học sinh có định hướng nghiên cứu, học thuật hoặc các ngành nghề đặc thù. Ngược lại, học nghề và “du học tại chỗ” là lựa chọn phù hợp cho những em thiên về thực hành, mong muốn sớm tham gia thị trường lao động.

Cuối năm 2025, khi áp lực tuyển sinh đại học ngày càng lớn, xu hướng “du học tại chỗ” và học nghề chất lượng cao đang trở thành lựa chọn chủ động của nhiều gia đình. Thay vì chỉ quan tâm đến bằng cấp, ngày càng nhiều học sinh chú trọng đến kỹ năng, việc làm và khả năng phát triển lâu dài.

Trong bối cảnh thị trường lao động biến động nhanh, người có tay nghề và năng lực thực tế sẽ có lợi thế cạnh tranh lớn hơn. Và đó chính là lý do khiến những con đường học tập linh hoạt đang ngày càng được lựa chọn nhiều hơn sau năm 2025.

HÙNG NGUYỄN

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/doi-song/khong-vao-dai-hoc-top-hoc-gi-de-van-co-tuong-lai-tot-190102.html