Khu vực Vũng Tàu, TP. Hồ Chí Minh: Trung tâm phát triển logistics mang tầm quốc tế

3 giờ trướcBài gốc

Tạo lập sức mạnh từ phát triển liên kết vùng

Theo các chuyên gia kinh tế, việc triển khai cấu trúc đô thị theo mô hình đa trung tâm được đánh giá giúp TP. Hồ Chí Minh phát triển cân bằng. Trong đó, Vũng Tàu trở thành cửa ngõ logistics và du lịch biển, Bình Dương là trung tâm công nghiệp, còn TP. Hồ Chí Minh hiện hữu là trung tâm tài chính và công nghệ.

Các chuyên gia hàng hải, kinh tế nhấn mạnh, khu vực Vũng Tàu, TP. Hồ Chí Minh có đủ điều kiện, tiềm năng để phát triển trung tâm logistics đẳng cấp quốc tế.

Đầu tư phát triển hệ thống logistics là chiến lược chủ đạo để TP. Hồ Chí Minh định hình vai trò là trung tâm logistics vùng và quốc tế. Ảnh tư liệu

Thời gian tới, trung tâm TP. Hồ Chí Minh và khu vực phía Đông (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ) sẽ kết nối thuận lợi hơn khi hai cao tốc Bến Lức - Long Thành và Biên Hòa - Vũng Tàu được đưa vào vận hành. Đặc biệt, tuyến Vành đai 3 TP. Hồ Chí Minh đang được đẩy nhanh tiến độ thi công với mục tiêu thông xe một số đoạn vào năm nay và hoàn thành toàn bộ dự án năm 2026.

Khi đó, hành trình từ khu vực trung tâm TP. Hồ Chí Minh đến Vũng Tàu sẽ thuận tiện hơn thông qua các tuyến cao tốc hiện đại. Ngoài ra, dự án tuyến Vành đai 4 TP. Hồ Chí Minh dài khoảng 207 km, đi qua 3 tỉnh, thành phố gồm TP.Hồ Chí Minh, Đồng Nai và Tây Ninh, cũng đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư. Theo đó, dự án được chuẩn bị đầu tư, thực hiện từ năm 2025; hoàn thành công trình đưa vào vận hành, khai thác trong năm 2029.

Các cụm cảng Cát Lái và Cái Mép - Thị Vải hiện nằm trong cùng một hành lang logistics biển. Trong đó, Cái Mép có thể tiếp nhận tàu trên 150.000 DWT, kết nối trực tiếp tuyến hàng hải xuyên Thái Bình Dương; còn Cát Lái và các cảng cạn (ICD) tại TP. Hồ Chí Minh giữ vai trò gom, trung chuyển, phân phối hàng vào nội vùng.

"Trái tim" logistics vùng Đông Nam Bộ

Cảng Cái Mép - Thị Vải đã được quy hoạch là cảng cửa ngõ, trung chuyển quốc tế. Cảng đủ khả năng tiếp nhận tàu container từ 6.000 đến 24.000 TEU, tàu tổng hợp, tàu chở hàng lỏng, khí tới 150.000 tấn. Đến năm 2030, khu vực này sẽ có 7 bến với 17 - 18 cầu cảng cho tàu container cỡ lớn, cùng 2 bến (4 cầu cảng) cho tàu tổng hợp, hàng rời. Riêng khu vực Cái Mép Hạ sẽ được phát triển theo nhu cầu trung chuyển quốc tế và đồng bộ hạ tầng logistics.

Với cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải được định hướng trở thành trung tâm trung chuyển quốc tế cùng mạng lưới cao tốc, sân bay, đường sắt kết nối, Vũng Tàu đủ tiềm năng trở thành một trong những cửa ngõ chiến lược của Đông Nam Á. Cảng Cái Mép - Thị Vải hiện là cảng nước sâu lớn nhất Việt Nam, nằm trong nhóm 50 cảng container hàng đầu thế giới và có thể tiếp nhận tàu đi thẳng tới châu Âu, châu Mỹ. Với mục tiêu lọt top 20 cảng trung chuyển quốc tế vào năm 2030, cảng này sẽ là đòn bẩy để đưa Vũng Tàu thành trung tâm logistics tầm khu vực.

Theo chiến lược phát triển vùng Đông Nam Bộ, Vũng Tàu được xác định là "cửa ngõ biển" của TP. Hồ Chí Minh, giữ vai trò trung chuyển hàng hóa quốc tế và đón tiếp du khách trong nước, quốc tế. Hiện Vũng Tàu kết nối với TP. Hồ Chí Minh qua Quốc lộ 51 và cao tốc Long Thành - Dầu Giây. Tuyến cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu dài gần 54 km, theo kế hoạch sẽ cơ bản hoàn thành trong năm 2025, đưa vào khai thác đồng bộ năm 2026, giúp rút ngắn thời gian di chuyển từ Vũng Tàu tới sân bay Long Thành còn khoảng 45 phút và tới TP. Hồ Chí Minh còn khoảng 70 phút.

Đáng chú ý, tuyến đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu trị giá 6,1 tỷ USD đang được đề xuất đầu tư, với tốc độ thiết kế 160 km/giờ, kết nối trực tiếp cảng Cái Mép - Thị Vải. Hệ thống này được kỳ vọng hình thành mạng lưới vận tải đa phương thức, nâng cao năng lực logistics cho toàn vùng.

Đột phá logistics từ “siêu cảng số”

TP. Hồ Chí Minh đặt mục tiêu phát triển cụm cảng, logistics thông minh tại Cái Mép - Thị Vải - Cần Giờ theo mô hình "siêu cảng số" và hệ thống logistics tích hợp, vận hành bằng dữ liệu lớn. Đây là định hướng chiến lược quan trọng được nêu trong dự thảo Báo cáo chính trị tại Đại hội Đảng bộ TP. Hồ Chí Minh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Theo đó, TP. Hồ Chí Minh định hướng phát triển kinh tế nhanh, bền vững trên nền tảng đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại kinh tế theo hướng lấy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo làm động lực chủ yếu; đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số, chuyển đổi xanh toàn diện; phát triển kinh tế tri thức, sáng tạo, có khả năng tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

Thành phố sẽ tái cấu trúc chuỗi cung ứng hàng hóa - dịch vụ đồng bộ và hiện đại, tận dụng thị trường tiêu thụ nội địa, gắn phát triển thương mại trong nước với xuất nhập khẩu và tham gia mạng lưới phân phối, chuỗi giá trị toàn cầu.

Vũng Tàu có tiềm năng để đột phá logistics từ “siêu cảng số”. Ảnh tư liệu

Đồng thời, quy hoạch phát triển các khu mậu dịch thương mại tự do thế hệ mới, gắn với phát triển các trung tâm logistics thông minh, các cụm cảng trung chuyển quốc tế và sân bay hàng hóa. Đầu tư nâng cấp, phân công chức năng, chuyển đổi mô hình hệ thống cảng vệ tinh, các cảng dọc sông Sài Gòn và cụm ICD tạo thành chuỗi logistics hiệu quả có tính liên vùng...

Phát triển các tổ hợp giao thương tích hợp quy mô lớn (megatrade) kết nối với các khu thương mại tự do, nhằm thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu, logistics, dịch vụ kho bãi hiện đại gắn với tổ chức triển lãm, hội chợ và hội nghị quốc tế.

Ngoài ra, TP. Hồ Chí Minh sẽ triển khai đề án chuyển đổi, chuyển dịch các khu công nghiệp, khu chế xuất và tái cấu trúc các ngành công nghiệp chủ lực. Đầu tư phát triển một số ngành công nghiệp chiến lược, nhất là công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp xây dựng hiện đại, vật liệu mới, công nghệ sinh học, sản xuất thiết bị và linh kiện năng lượng tái tạo đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Cùng với đó, nghiên cứu phát triển các ngành, lĩnh vực tiềm năng như: trí tuệ nhân tạo, công nghệ lượng tử, rô-bốt, không gian vũ trụ, hydrogen xanh, công nghệ gen, sinh học và dược phẩm cao cấp... thân thiện với môi trường.

Chiến lược xây dựng Cái Mép - Thị Vải - Cần Giờ thành "siêu cảng số" không chỉ là nâng cấp cảng truyền thống, mà còn tập trung vào chuyển đổi số, khai thác dữ liệu lớn để tối ưu hóa chuỗi vận hành, từ bốc dỡ, lưu kho đến phân phối. Việc đầu tư phát triển Cái Mép - Thị Vải thành cảng trung chuyển quốc tế, đồng thời hoàn thiện hạ tầng kết nối như cầu Cần Giờ - Vũng Tàu nhằm phát huy tiềm năng giao thương, đáp ứng mong muốn của người dân thành phố. Hệ thống cảng này không chỉ phục vụ nhu cầu xuất nhập khẩu ngày càng tăng cao, mà còn là "xương sống" trong định hướng phát triển công nghiệp xanh, logistics sạch và chuỗi giá trị sản xuất bền vững.

Song Linh

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/khu-vuc-vung-tau-tp-ho-chi-minh-trung-tam-phat-trien-logistics-mang-tam-quoc-te-184440-184440.html