Với số đàn ông nhiều hơn phụ nữ lên tới 30 triệu người, Trung Quốc - một trong những quốc gia đông dân nhất thế giới - đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng độc thân trầm trọng của nam giới. Họ gần như không thể tìm được đối tượng hẹn hò, chứ chưa nói đến chuyện cưới được vợ.
Hao, chuyên gia tư vấn hẹn hò từng hỗ trợ 3.000 khách hàng, nói rằng tình huống còn tệ hơn khi người đàn ông xuất thân từ tầng lớp thấp của xã hội. Họ là những người ít có khả năng tìm được vợ nhất, theo BBC.
Thực tế này được khắc họa rõ nét trong bộ phim tài liệu The Dating Game của đạo diễn Violet Du Feng, trong đó khán giả được theo dõi Hao và 3 khách hàng của anh trong "trại hẹn hò" kéo dài một tuần. Tất cả đều xuất thân từ vùng nông thôn nghèo khó, thuộc thế hệ lớn lên sau những năm 1990 ở Trung Quốc.
Huấn luyện hẹn hò
Đạo diễn Du Feng, hiện sống tại Mỹ, muốn bộ phim của mình nêu bật cuộc sống của thế hệ trẻ ở quê nhà. "Khi sự chênh lệch giới tính trở nên quá nghiêm trọng, đặc biệt là ở Trung Quốc, điều quan trọng là làm thế nào chúng ta có thể thu hẹp khoảng cách và tạo ra sự đối thoại", bà nói.
3 khách hàng của Hao gồm Li (24 tuổi), Wu (27 tuổi) và Zhou (36 tuổi) đang phải vật lộn với "trái đắng" của chính sách một con kéo dài ở Trung Quốc suốt nhiều thập kỷ.
Li được Hao dạy cách hấp dẫn phụ nữ.
Chính sách khắc nghiệt này được chính phủ ban hành vào năm 1980, khi dân số đạt gần một tỷ người, vì lo ngại rằng dân số quá đông sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế của đất nước.
Nhưng truyền thống "trọng nam khinh nữ" khiến nhiều bé gái bị bỏ rơi, đưa vào trại trẻ mồ côi, bị phá thai chọn lọc giới tính. Hậu quả là tình trạng mất cân bằng giới tính nghiêm trọng đã xảy ra.
Lo ngại về tỷ lệ sinh giảm mạnh và dân số già hóa, Trung Quốc đã chấm dứt chính sách một con vào năm 2016 và tổ chức các sự kiện mai mối thường xuyên.
Wu, Li và Zhou muốn Hao giúp họ tìm một người bạn gái. Vừa trang điểm và cắt tóc cho họ, Hao chia sẻ những "kỹ thuật" của mình để thu hút phụ nữ. Mặc dù mọi người đều cố gắng, không phải mọi việc đều diễn ra theo đúng kế hoạch.
Hao xây dựng hình ảnh trên mạng cho mỗi khách hàng, nhưng có phần quá đà khiến mọi thứ trở nên "giả tạo". Du Feng cho rằng đây là một vấn đề rộng hơn.
"Tất cả chúng ta đều đang phải đấu tranh và vật lộn với sự giả tạo trong thế giới ảo, sau đó là cái giá phải trả để trở nên chân thực", bà nói.
Nhóm 4 người trong bộ phim tài liệu về hẹn hò.
Hao có thể là một trong những "chuyên gia tư vấn hẹn hò" nổi tiếng nhất Trung Quốc, nhưng chính vợ anh cũng bày tỏ nghi ngờ về các chiêu thức mà chồng áp dụng. Không nản lòng, anh yêu cầu học trò của mình đi gặp gỡ phụ nữ, nói rằng: "Đến giờ thể hiện rồi!".
Những người đàn ông phải tiếp cận các đối tượng hẹn hò tiềm năng tại một trung tâm mua sắm đông đúc vào ban đêm ở Trùng Khánh, một trong những thành phố lớn nhất thế giới.
Họ bối rối khi yêu cầu phụ nữ kết nối thông qua ứng dụng nhắn tin WeChat. Nhưng điều đó dạy họ cách đào sâu vào sự tự tin bên trong mình, thứ cho đến nay vẫn bị che giấu.
Đàn ông "dư thừa" là kẻ thất bại
Tiến sĩ Zheng Mu, thuộc khoa xã hội học của Đại học Quốc gia Singapore, chia sẻ với BBC về việc áp lực kết hôn có thể tác động đến những người đàn ông độc thân như thế nào. Ở Trung Quốc, nam giới được kỳ vọng phải có tài chính, là trụ cột gia đình khi kết hôn.
"Kết quả là không đủ điều kiện kết hôn có thể trở thành sự kỳ thị xã hội, cho thấy những nam giới đó không có khả năng và không xứng đáng, khiến họ áp lực lớn và căng thẳng về mặt tinh thần", Zheng nói.
Zhou cảm thấy chán nản khi phải tốn rất nhiều tiền cho việc hẹn hò, bao gồm cả tiền thuê người mai mối, tiền ăn tối và quần áo mới. "Tôi chỉ kiếm được 600 USD một tháng", anh nói, lưu ý rằng một buổi hẹn hò tốn khoảng 300 USD.
"Cuối cùng, số phận của chúng ta được quyết định bởi xã hội", Zhou nói thêm, quyết định rằng anh cần "xây dựng địa vị của mình".
Đàn ông không đủ điều kiện để cưới vợ bị coi là nằm ở tầng lớp thấp trong xã hội Trung Quốc. Ảnh: VCG.
Du Feng giải thích: "Đây là thế hệ mà rất nhiều đàn ông 'dư thừa' bị coi là kẻ thất bại vì địa vị kinh tế. Họ bị coi là tầng lớp dưới cùng của xã hội. Bởi vậy, việc kết hôn bằng cách nào đó cũng là một dấu hiệu cho thấy họ có thể thành công".
Một cách để đàn ông Trung Quốc "phá vỡ giai cấp xã hội" là tham gia quân đội. Công nghệ cũng được đề cập trong bộ phim tài liệu, khám phá sự gia tăng mức độ phổ biến của những người bạn trai ảo.
Những nhân vật ảo lý tưởng, không đòi hỏi, biết lắng nghe và luôn đẹp trai. Một người phụ nữ chia sẻ: "Hẹn hò ngoài đời tốn thời gian, tiền bạc, cảm xúc, mệt mỏi lắm. Nhưng bạn trai ảo thì khác, họ luôn hoàn hảo".
Tiến sĩ Mu nhận định xu hướng này phản ánh những vấn đề xã hội sâu xa như giờ làm việc dài, văn hóa công sở khắc nghiệt, môi trường cạnh tranh và định kiến giới.
Năm ngoái, Reuters đưa tin rằng "lối sống độc thân lâu dài đang dần trở nên phổ biến hơn ở Trung Quốc".
"Tôi lo lắng về cách chúng ta kết nối với nhau ngày nay, đặc biệt là thế hệ trẻ. Bộ phim của tôi nói về cách chúng ta sống trong đại dịch cô đơn này, khi tất cả chúng ta đều cố gắng tìm kiếm sự kết nối với nhau", Du Feng nói.
Vì vậy, đến cuối bộ phim tài liệu với nhiều khoảnh khắc hài hước, khán giả thấy rằng đó là một hành trình khám phá bản thân thực tế của tất cả những người đàn ông, bao gồm cả Hao.
"Tôi nghĩ thật ấm áp khi họ tìm thấy nhau, biết rằng đây là cuộc khủng hoảng chung mà tất cả họ đang phải đối mặt, và họ vẫn tìm thấy hy vọng", nữ đạo diễn bày tỏ.
Đinh Phạm
Ảnh: Fish+Bear Pictures