Một quầy hàng bán đồ ăn đường phố ở Yangon chạy đèn chiếu sáng bằng ắc quy trong thời gian mất điện, ngày 14 tháng 1 năm 2025. Ảnh AFP
Khủng hoảng điện khiến cuộc sống người dân đảo lộn
Myanmar đang trải qua một cuộc khủng hoảng năng lượng trầm trọng, với các đợt cắt điện kéo dài làm gián đoạn sinh hoạt tại các thành phố lớn. Chính quyền đã áp dụng chế độ phân phối điện theo khung giờ cố định, nhưng những lịch trình này không phù hợp với nhu cầu thực tế, gây ảnh hưởng lớn đến công việc và đời sống của người dân.
Bối cảnh năng lượng và địa chính trị
Tại Yangon, trung tâm kinh tế của Myanmar, người dân phải tuân theo lịch cấp điện vô cùng khắt khe. Nhiều người cho biết họ chỉ có điện trong những khoảng thời gian hạn chế, buộc họ phải điều chỉnh thói quen nấu nướng, sinh hoạt và nghỉ ngơi một cách bị động.
Tình hình càng trở nên phức tạp do xung đột nội bộ kéo dài từ sau cuộc đảo chính tháng 2/2021, khi quân đội Myanmar đối đầu với các nhóm vũ trang dân tộc và lực lượng ủng hộ dân chủ. Cuộc chiến này đã khiến hơn 6.000 dân thường thiệt mạng và hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa, đồng thời cản trở công tác duy trì và phát triển hạ tầng điện quốc gia.
Hạ tầng cũ kỹ và giải pháp thay thế
Hệ thống điện của Myanmar chủ yếu dựa vào các đập thủy điện đã xuống cấp, không đáp ứng đủ nhu cầu ngày càng tăng cao. Theo báo cáo từ Bộ Năng lượng Điện Myanmar, công suất thực tế thấp hơn nhiều so với công suất thiết kế, khiến nguồn cung điện trở nên bấp bênh, thậm chí có nguy cơ gây mất an ninh năng lượng.
Trước tình trạng mất cân đối giữa cung và cầu, nhiều giải pháp thay thế đang được xem xét. Năng lượng mặt trời đang dần trở thành một lựa chọn khả thi, với sự hỗ trợ từ Trung Quốc – quốc gia đang đẩy mạnh đầu tư vào năng lượng tái tạo. Các doanh nghiệp địa phương như SunSolarMyanmar ghi nhận sự quan tâm ngày càng lớn từ các hộ gia đình đối với việc lắp đặt tấm pin năng lượng mặt trời, dù chi phí ban đầu vẫn còn khá cao.
Kỳ vọng phát triển năng lượng
Chính quyền Myanmar đang kêu gọi đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo, nhưng phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm bối cảnh chính trị bất ổn và hạ tầng thiếu nguồn vốn đầu tư. Việc nâng cấp các nhà máy thủy điện hiện có và tích hợp dần năng lượng mặt trời là những hướng đi quan trọng để cải thiện độ ổn định của lưới điện.
Những thách thức này mang tính kỹ thuật và kinh tế hơn là môi trường hay chính trị. Các số liệu chính thức cùng phản ánh từ thực tế cho thấy Myanmar đang đứng trước bài toán năng lượng nan giải, đòi hỏi sự đầu tư và hiện đại hóa hạ tầng để đảm bảo nguồn điện ổn định cho người dân và nền kinh tế.
Nh.Thạch
AFP