Sau khi Mỹ tiến hành không kích một số cơ sở hạt nhân của Iran, thị trường năng lượng phản ứng nhanh chóng với giá dầu bật tăng rõ rệt. Đối với Nga – một trong những nước xuất khẩu dầu mỏ lớn nhất thế giới, nơi dầu khí là nguồn thu ngân sách quan trọng – diễn biến này có thể mang lại lợi ích nhất định. Hình minh họa
Giá dầu tăng – cú hích cho Nga
Sau khi Mỹ không kích các cơ sở hạt nhân của Iran, giá dầu Brent – chuẩn dầu quốc tế – đã tăng lên khoảng 76 USD/thùng trong ngày thứ Hai 23/6, tức cao hơn 14% so với ngày 12/6 (thời điểm Israel bắt đầu tấn công các mục tiêu quân sự và hạt nhân của Iran). Tính từ đầu tháng 5 đến nay, giá dầu Brent đã tăng tổng cộng 26%.
Dầu WTI – chuẩn dầu của Mỹ – cũng ghi nhận mức tăng lên khoảng 74 USD/thùng, cao hơn 9% so với ngày đầu tiên Israel nổ súng. Nếu tính từ mức đáy trong tháng 5, giá dầu WTI đã tăng tới 30%.
Cùng lúc đó, giá dầu Urals – loại dầu xuất khẩu chính của Nga – cũng nhích lên khoảng 63 USD/thùng vào ngày 13/6, tăng 8% so với ngày 1/5, theo số liệu của Argus Media, được Bloomberg dẫn lại.
Nền kinh tế của Nga đang được “tiếp máu”
Theo một báo cáo từ Viện Nghiên cứu Xung đột (Institute for the Study of War), giá dầu tăng có thể giúp ích đáng kể cho nền kinh tế Nga – nơi dầu khí là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất.
Kể từ khi phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine, Nga đã chuyển nền kinh tế sang trạng thái thời chiến. Tổng thống Putin đã tung ra nhiều biện pháp để đẩy mạnh khai thác quốc phòng.
Từ đầu cuộc chiến, Nga đã tăng mạnh sản lượng các loại vũ khí chủ lực như bom lượn, máy bay không người lái và tên lửa. Chính phủ Nga cũng nâng tiền thưởng và lương cho binh sĩ, góp phần tăng quân số lên hơn 600.000 người.
Viện Nghiên cứu Xung đột nhận định: “Nếu giá dầu tiếp tục tăng sau các đợt không kích của Israel vào Iran, Nga có thể thu thêm nguồn tài chính từ xuất khẩu dầu. Tuy nhiên, điều này chỉ xảy ra nếu giá dầu giữ được ở mức cao, và Nga không bị áp thêm các lệnh trừng phạt mới về dầu mỏ”.
Eo biển Hormuz – điểm nóng mới
Cuối tuần qua, Mỹ chính thức tham chiến cùng Israel, khiến căng thẳng với Iran càng leo thang. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng hoạt động vận chuyển dầu qua eo biển Hormuz – tuyến vận tải huyết mạch của thế giới – có thể bị gián đoạn. Nếu Iran thực sự hành động, thị trường dầu toàn cầu sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề.
Nga ít phụ thuộc hơn vào tuyến vận chuyển dầu chiến lược
Sau khi bị áp đặt hàng loạt lệnh trừng phạt, Nga đã chuyển hướng xuất khẩu dầu sang các khách hàng ở châu Á, và đẩy mạnh vận chuyển qua kênh đào Suez và eo biển Malacca – theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA).
Viện Nghiên cứu Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI), một tổ chức nghiên cứu độc lập, nhận định: “Chừng nào tình hình ở eo biển Hormuz còn bất ổn, thì khả năng các nước muốn áp thêm lệnh trừng phạt lên dầu Nga vẫn sẽ rất thấp”.
Giá dầu tăng đúng lúc kinh tế Nga đang gặp khó
Việc giá dầu bật tăng diễn ra đúng thời điểm nền kinh tế Nga đang chịu nhiều sức ép sau hơn 3 năm xung đột ở Ukraine diễn ra.
Hồi tháng 5, Chính phủ Nga cho biết sẽ rút thêm 5,5 tỷ USD từ quỹ dự trữ để bù đắp thâm hụt ngân sách – mức thâm hụt đã tăng gấp 3 lần trong năm 2025.
Cũng trong tháng này, doanh thu từ dầu khí của Nga giảm tới 35% so với cùng kỳ năm ngoái.
Bộ Tài chính Nga cho biết, tài sản có thể dùng ngay trong Quỹ Tài sản Quốc gia chỉ còn khoảng 2.800 tỷ rúp (tương đương 35,7 tỷ USD) tính đến tháng 5. Theo ước tính của Bloomberg, con số này đã giảm tới 68%, kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraine.
Đàm phán hòa bình rơi vào bế tắc
Trong khi đó, các nỗ lực của chính quyền Trump nhằm thúc đẩy tiến trình đàm phán giữa Nga và Ukraine trong nhiều tháng qua vẫn chưa đạt được kết quả rõ rệt. Phía Ukraine đã từ chối các điều kiện do Tổng thống Putin đưa ra, cho rằng những đề xuất này không phù hợp với lập trường và lợi ích của họ.
Nh.Thạch
AFP