Lên đỉnh Long Quy, ngắm nhìn về thành phố Lai Châu cảm xúc thật khó diễn tả, thành phố nhìn từ đây giống như một bức tranh giữa núi rừng. Trên đỉnh, không khí trong lành, có rừng cây bao quanh, tiếng chim ríu rít, chúng tôi dường như hòa mình vào thiên nhiên, tránh xa ồn ào nơi phố thị. Ở bản Can Tỷ 2 đúng là nơi đáng sống, vừa được khám phá bản sắc, lại đắm mình vào thiên nhiên hùng vĩ.
Đường lên đỉnh khác xưa nhiều, đã có cổng chào từ chân đỉnh, bãi để xe, rồi đường bê-tông, bậc thang lên xuống có lan can, ở lưng chừng đỉnh có biểu tượng cây khèn Mông, trên đỉnh có cột cờ, bức tượng logo của Hội Nông dân Việt Nam, nhà truyền thống dân tộc Mông. Được biết, kết quả này là sự phối hợp giữa Hội Nông dân tỉnh với Huyện ủy Sìn Hồ trong việc kêu gọi, vận động các tổ chức, cá nhân hỗ trợ vật liệu xây dựng cùng với nhân dân trong bản góp công sức để làm với tổng trị giá gần 1 tỷ đồng. Hạ tầng phục vụ du lịch được đầu tư, tiện lợi cho du khách khám phá, trải nghiệm.
Du khách tham quan biểu tượng cây khèn Mông.
Với mong muốn thu hút du khách, mỗi người dân trong bản đều có ý thức giữ gìn môi trường chung như: không xả rác bừa bãi, thả rông gia súc; thường xuyên quét dọn đường bản, góp kinh phí mua các thùng đựng rác để dọc các tuyến đường trồng hoa, cây xanh. Khu vực nuôi nhốt gia súc được quy hoạch riêng, xa khu dân cư. Nhiều hộ đã biết trang trí nhà, làm homestay để phục vụ khách lưu trú. Các bà, các mẹ đã trao truyền cho con em mình cách chế biến món ăn dân tộc, chọn nguyên liệu đảm bảo, chế biến, trang trí sao cho đẹp, hấp dẫn. Nhiều món ăn như: thắng cố, bánh giầy, rượu ngô, mèn mén, bánh ngô để lại ấn tượng với du khách. Bà con còn làm thịt trâu, lợn gác bếp, trồng các loại rau phù hợp với điều kiện thời tiết, thổ nhưỡng để bán…
Ở bản thành lập đã được 2 tổ hợp tác, đó là tổ hợp tác song mây, tổ hợp tác thêu dệt thổ cẩm với 19 thành viên. Cùng với đó, huyện phối hợp với các ban, ngành tỉnh hướng dẫn người dân cách làm du lịch, khôi phục, lưu giữ nét đẹp truyền thống. Không chỉ được học, truyền dạy tại bản mà người dân còn được tham quan, học hỏi kinh nghiệm ở các địa phương làm du lịch cộng đồng trong tỉnh. Dân bản cũng lựa chọn, thành lập tổ quản lý du lịch với 7 thành viên để làm hướng dẫn viên. Đặc biệt, những thời điểm đông khách, công việc nhiều, mỗi người dân đều trở thành hướng dẫn viên để giới thiệu, quảng bá về bản tới du khách.
Dân bản đã chung vốn xây dựng 10 cửa hàng chuyên bán bánh kẹo, nước uống, thổ cẩm, đồ ăn nhanh, rau rừng, thịt sấy, nhiều cửa hàng có dịch vụ cho thuê trang phục, nhạc cụ để du khách check-in. Khi thăm không gian văn hóa, du khách được giới thiệu về cuộc sống dân tộc Mông qua từng thời kỳ. Vào các ngày lễ, tết, đội văn nghệ của bản luôn thường trực, sẵn sàng phục khách tới thăm. Khách lưu trú được tham gia đốt lửa trại, ngắm thành phố, trung tâm xã Ma Quai trên đỉnh Long Quy… Được biết, năm 2024, bản thu hút 5.000 lượt khách trong và ngoài tỉnh tới tham quan. Riêng từ đầu năm 2025 đến nay, số lượng đã tăng lên hơn 2.000 lượt - đó là con số ấn tượng, tín hiệu vui với một bản bắt đầu làm du lịch.
Người dân bản Can Tỷ 2 giới thiệu với du khách về dụng cụ lao động truyền thống của dân tộc Mông.
Bên cạnh phát triển du lịch, người dân bản Can Tỷ 2 tăng gia sản xuất, đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật tăng năng suất cây trồng, vật nuôi. Với gần 200ha ruộng, nương, tổng sản lượng lương thực đạt gần 300 tấn/năm. Chăn nuôi phát triển với tổng đàn gia súc, gia cầm trên 1.400 con. Người dân đẩy mạnh bảo vệ, phát triển rừng, xây dựng đời sống văn hóa. Hiện bản có 56/63 hộ đạt gia đình văn hóa, bản nhiều năm liên tục được công nhận bản văn hóa.
Cùng với phát triển kinh tế, du lịch đã mang lại nguồn thu cho người dân, đến nay, thu nhập bình quân đầu người của bản đạt 35 triệu đồng/người/năm, hiện bản chỉ còn 40 hộ nghèo. Anh Cà Văn Úi - Chủ tịch UBND xã cho biết: Thời gian tới, xã triển khai thêm nhiều cách làm, tuyên truyền, vận động dân bản tham gia. Tổ chức nhiều lễ hội tại bản, tăng cường quảng bá, kêu gọi sự đầu tư… để lan tỏa hình ảnh du lịch của bản tới du khách thập phương.
“Vạn sự khởi đầu nan”, nhưng giờ đây du lịch ở bản Can Tỷ 2 đã bước đầu có tín hiệu vui, vượt kỳ vọng. Tin rằng với sự đầu tư đúng đắn và quyết tâm của người dân trong bản, du lịch nơi đây sẽ phát triển, trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách mỗi khi đến với Sìn Hồ.
Thái Hà