Trình bày trong phiên chất vấn tại Kỳ họp thứ 35 HĐND tỉnh Nghệ An, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An Hoàng Quốc Việt thông tin, bão lũ trong năm 2025 khiến Nghệ An thiệt hại nặng nề. Toàn tỉnh có 43 người thương vong (12 người chết, 31 người bị thương). Về tài sản, hơn 106.000 ngôi nhà bị ảnh hưởng, trong đó 269 nhà bị phá hủy hoàn toàn và gần 900 nhà hư hỏng rất nặng.
Các địa phương đã phải sơ tán hơn 13.000 hộ dân với hơn 41.000 nhân khẩu khỏi vùng có nguy cơ sạt lở, lũ quét. Hệ thống giáo dục, y tế chịu tổn thất lớn với 1.154 trường học và 250 cơ sở y tế bị hư hỏng. Sản xuất nông nghiệp bị tàn phá, hạ tầng thiết yếu như đường giao thông, điện... bị hư hại, ảnh hưởng nghiêm trọng. Tổng thiệt hại do mưa bão gây nên ước tính khoảng 8.980 tỷ đồng.
Trước những hậu quả do bão lũ gây ra, nhằm kịp thời khắc phục, với quyết tâm nhanh chóng ổn định lại đời sống cho bà con sau bão lũ, Nghệ An đã được Trung ương hỗ trợ 800 tỷ đồng, cùng với đó Nghệ An cũng đã chủ động bố trí ngân sách khắc phục hậu quả với tổng số tiền từ Trung ương và tỉnh lên hơn 1.400 tỷ đồng.
Đại biểu quan tâm về việc khắc phục hậu quả bão lũ, sớm ổn định cuộc sống cho người dân, nhất là về nhà cửa, sinh kế bền vững cho người dân.
Nêu thêm về những hạn chế trong lĩnh vực ứng phó phòng, chống bão lũ, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An cho rằng, do tính chất thiên tai đa dạng, phức tạp, địa bàn rộng, nhiều vùng giao thông khó khăn, một số xã thiếu chuyên trách về công tác, một số vừa nhận nhiệm vụ sau khi sắp xếp chính quyền địa phương 2 cấp còn lúng túng trong quá trình tham mưu chỉ đạo.
Cơ sở hạ tầng phòng, chống thiên tai xuống cấp, nguồn lực đầu tư hạn chế... Năng lực cán bộ cơ sở chưa đồng đều, trang thiết bị thiếu, dự báo còn hạn chế...
Một số đại biểu đề nghị tập trung làm rõ mối quan hệ nhân quả, tác động cộng hưởng của việc điều tiết xả lũ của các hồ đập thủy điện làm gia tăng mức độ nghiêm trọng của lũ lụt. Cũng như việc cần chủ động hơn trong vấn đề thông báo xả lũ, không xả lũ vào đêm, khiến người dân trở tay không kịp...
Về nội dung này, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Mội trường cho rằng: “Chúng ta không thể nói rằng thủy điện không thể đứng ngoài cuộc trong các thiệt hại phòng, chống thiên tai. Thủy điện có mặt tích cực về nguồn năng lượng, đảm bảo cắt lũ, điều tiết lũ... nếu thực hiện tốt.
Nhưng ngược lại, nếu thực hiện không tốt sẽ dẫn tới cộng hưởng vào vấn đề thiên tai kết hợp với xả lũ của thủy điện. Trách nhiệm của tỉnh, của Ban chỉ huy phòng, chống thiên tai, của Sở Công thương phải luôn kiểm tra giám sát để điều hành, để xả nước các hồ đập thủy điện, đảm bảo, hạn chế tối đa thiệt hại".
Về việc không xả lũ vào ban đêm thì cố gắng điều tiết, nhưng xả lũ vào giờ nào thì quan trọng vẫn là việc thông báo kịp thời cho người dân. Sắp tới, quy trình vận hành của các thủy điện, hồ đập thủy điện, thủy lợi sẽ được kiểm soát và tham mưu cho cấp có thẩm quyền phê duyệt chặt chẽ hơn, bảo đảm quy trình vận hành hơn.
Để làm làm tốt công tác phòng, chống thiên tai và phục hồi sinh kế cho người dân, trong thời gian tới, thay mặt HĐND tỉnh, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Nguyễn Nam Đình đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các ngành, địa phương triển khai các nhiệm vụ giải pháp trọng tâm.
Cụ thể như, tăng cường quán triệt chủ trương phát triển kinh tế - xã hội bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan; đổi mới, đa dạng nội dung, hình thức tuyên truyền, vận động, hướng dẫn, tổ chức phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai cho cán bộ, đảng viên... Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số để thích ứng với việc phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai phù hợp với đặc điểm của từng vùng, địa phương trong dự báo, cảnh báo, theo dõi, giám sát, quản lý rủi ro thiên tai.
UBND tỉnh cần phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã, các cơ quan liên ngành phù hợp với năng lực triển khai của mỗi cấp; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát trong phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai theo phương châm 4 tại chỗ...
Nghệ An định vị rõ các trụ cột tăng trưởng cho 5 năm tới với 4 trụ cột.
Cùng với đó rà soát, cập nhật và xây dựng, phê duyệt phương án ứng phó thiên tai trên địa bàn trong tình hình mới, trong đó tập trung triển khai quyết liệt các biện pháp để bảo đảm an toàn tính mạng cho Nhân dân trước hết và trên hết, kéo giảm thiệt hại về người khi xảy ra sạt lở đất, lũ quét, bão lớn...
Kỳ họp thứ 35, HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVIII đã thông qua Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2026 - 2030 tỉnh Nghệ An. Nghệ An đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, Nghệ An trở thành tỉnh khá của cả nước, cực tăng trưởng tầm quốc gia; là trung tâm của khu vực Bắc Trung Bộ về công nghiệp và nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, y tế, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, thương mại, logistics, du lịch.
Tỉnh Nghệ An đặt ra 35 chỉ tiêu chủ yếu trong giai đoạn 5 năm tiếp theo, trong đó tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trong tỉnh (GRDP) bình quân giai đoạn 2026 - 2030 đạt 12% trở lên. GRDP bình quân đầu người đạt khoảng 165 - 190 triệu đồng. Kim ngạch xuất khẩu đạt 9 tỷ USD. Thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh tăng bình quân 12%/năm. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội giai đoạn 2026 - 2030 đạt khoảng 1.150 nghìn tỷ đồng…
Nghệ An định vị rõ các trụ cột tăng trưởng cho 5 năm tới: lấy công nghiệp là động lực đột phá, trọng tâm là công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp chế biến, chế tạo và công nghiệp hỗ trợ.
Hoàng Phạm