Kỳ vọng đặc khu Thổ Châu phát triển trù phú

3 giờ trướcBài gốc

Tàu đánh cá hoạt động ở đảo Thổ Chu. Ảnh: Hải Luận

Đảo tiền tiêu nằm sát đường hàng hải quốc tế

Ngày 26/11/2025, Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị triển khai đầu tư xây dựng các dự án, công trình trọng điểm phục vụ quốc phòng, an ninh, kinh tế - xã hội tại khu vực biển Tây Nam của đất nước, theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm. Quần đảo Thổ Chu có nhiều đảo lớn nhỏ, với các tên gọi khác nhau. Đảo lớn có dân sinh sống và mang tên đặc khu Thổ Châu, cách phường Rạch Giá (tỉnh An Giang) trên 100 hải lý, trở thành đảo tiền tiêu trấn giữ vùng biển Tây rộng lớn.

Chiến lược phát triển của Đảng, Nhà nước ta tạo nên thế trận liên hoàn với 3 điểm tựa quan trọng trên biển: Thổ Chu - Phú Quốc (An Giang) - Hòn Khoai (Cà Mau) để bảo đảm 3 vùng này có không gian phát triển, có thêm vùng ven bờ, vùng tam giác chuyển tiếp và vùng tiền tiêu. Đặc khu Phú Quốc là tâm điểm phát triển du lịch đẳng cấp quốc tế. Đảo Hòn Khoai đã đầu tư nguồn vốn lớn và đang triển khai xây dựng hệ thống cảng biển, tiếp nhận tàu cỡ lớn, xây dựng cầu vượt biển từ đất liền ra đảo dài 18km, trở thành cầu dài nhất Việt Nam, xếp thứ 3 Đông Nam Á.

Thổ Chu nằm sát với tuyến đường hàng hải quốc tế, nếu như thời gian tới, Thái Lan triển khai thực hiện kênh đào ở phía Nam nước này, sẽ là trục hàng hải “đi tắt” nhộn nhịp bậc nhất thế giới, nối thông Ấn Độ Dương với Thái Bình Dương. Trong tầm nhìn chiến lược của Đảng, Nhà nước ta về phát triển kinh tế biển, đảo và an ninh, quốc phòng, Thổ Chu được xếp vào đảo tiền tiêu ưu tiên đầu tư xây dựng. Những năm vừa qua, Chính phủ, Quân đội, chính quyền địa phương đã đầu tư nhiều công trình quan trọng, mở rộng cảng, đường giao thông quanh đảo, hồ chứa nước ngọt, trường học, nhà ở...

Xây dựng “căn cứ” hậu cần nghề cá

Xét về chiến lược lâu dài, cũng như tiềm lực đất nước đang phát triển, đặc khu Thổ Châu cần đầu tư lớn nhiều hạng mục công trình nơi “đầu sóng ngọn gió”. Chúng tôi xin đề xuất mấy nhóm giải pháp, kỳ vọng đặc khu Thổ Châu phát triển trù phú giữa vùng biển Tây:

Thứ nhất, xây dựng “căn cứ” hậu cần nghề cá hoàn chỉnh, cảng neo đậu tàu thuyền, trạm cấp dầu, sửa chữa, cấp nước ngọt... cho tàu đánh cá, vận tải. Cần lắm hỗ trợ cho doanh nghiệp đi tiên phong mở nhà máy chế biến hải sản tại đảo, nâng giá bán cá tại đảo lên cao hơn, đây là giải pháp hữu hiệu để “kéo” đội tàu đánh cá xa bờ từ các tỉnh ra ở lại dài ngày. Hằng năm, có hàng nghìn lượt tàu đánh cá từ các tỉnh Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Vĩnh Long, Cà Mau, An Giang, thành phố Hồ Chí Minh đến Thổ Chu đánh bắt. Từ hoạt động thực tiễn đã hình thành nên các dịch vụ sôi động, các tàu vận tải của An Giang, Cà Mau chở các loại hàng hóa từ đất liền ra đảo, chờ thu mua đủ số lượng hải sản chở vào đất liền tiêu thụ.

Thu mua hải sản ở Thổ Chu. Ảnh: Hải Luận

Thứ hai, phát triển nuôi trồng thủy sản quy mô lớn, người dân đặc khu Thổ Châu đã làm bè tạm nuôi cá, môi trường nước sạch cá phát triển rất nhanh. Cần có chính sách hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp nuôi cá bằng vật liệu HDPE (nhựa cứng) theo hướng quy mô lớn. Vùng biển này gần như không có bão, có thể đầu tư nuôi lồng vòng tròn cỡ lớn, sản lượng đạt 100 - 200 tấn/lồng, thu hoạch chế biến, làm thủ tục xuất khẩu ra thị trường thế giới tại Thổ Chu, sẽ giảm nhiều chi phí vận chuyển, đủ sức cạnh trạnh quốc tế.

Thứ ba, phát triển du lịch xanh. Các hòn đảo thuộc quần đảo Thổ Chu đều nằm gần nhau, không có người sinh sống, còn nguyên sơ, nước biển trong xanh... Thời gian vừa qua, các dịch vụ du lịch đã bắt đầu phát triển ở đặc khu Thổ Châu, nhưng chỉ mang tính nhỏ lẻ. Cần có chiến lược bài bản để phát triển du lịch mang tính chuyên nghiệp, thu hút nhiều khách, đầu tư tàu cao tốc chạy tuyến Phú Quốc - Thổ Chu, làm sân bay lưỡng dụng, đón máy bay cỡ nhỏ, trực thăng, vừa phục vụ người dân, vừa phục vụ khách du lịch. Bài toán đơn giản, một khách du lịch ra đảo tham quan, gần như phát triển toàn diện: Ngư dân bán được hải sản, nông dân bán được các loại nông sản, thu từ các dịch vụ khác.

Thứ tư, bảo vệ nghiêm ngặt môi trường, đảo Thổ Chu có diện tích vừa phải, mật độ dân cư bắt đầu đông dần. Khẩn trương xây dựng nhà máy xử lý rác thải với công nghệ hiện đại, nếu không làm triệt để, rác thải xuống biển chẳng khác nào “gậy ông đập lưng ông”, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường biển, đe dọa nghề nuôi trồng thủy sản. Bảo vệ hệ sinh thái đáy biển, chẳng hạn ở đảo Hòn Nhạn có cột mốc chủ quyền, điểm tính đường cơ sở trên biển, là nơi cư ngụ lượng lớn chim biển, xung quanh đảo có san hô cành tuyệt đẹp. Đây là “nguồn vốn tự nhiên” khổng lồ, cần được bảo vệ tuyệt đối. Vừa bảo vệ môi trường, vừa phát triển du lịch, vừa phát triển nuôi trồng thủy sản là những giải pháp khôn ngoan và hiệu quả. Rừng ở đảo Thổ Chu chiếm khoảng 80% diện tích, suốt nhiều năm qua, dân và quân ở đây đã tích cực bảo vệ rừng. Cần có chính sách tiếp tục bảo vệ và trồng thêm rừng, nhân giống thêm một số động vật bản địa, tạo nên đa dạng sinh học, đồng thời phục vụ du lịch.

Thứ năm, đảm bảo nước ngọt phục vụ quanh năm. Đầu tư xây dựng kiên cố hồ chứa nước cỡ lớn, kết hợp lắp đặt hệ thống lọc nước ngọt từ biển. Đảm bảo được nguồn nước ngọt ổn định, được ví như “xương sống” cho mọi phát triển ở đặc khu Thổ Châu.

Thứ sáu, nguồn điện năng, đặc khu này đang sử dụng máy phát điện chạy dầu. Cần tính toán và xây dựng điện gió ở núi cao, trở thành nguồn điện chủ lực phục vụ sản xuất và sinh hoạt, nhà máy điện chạy dầu chuyển sang dự bị lúc không có gió. Hoặc có thể kéo đường điện ngầm dưới đáy biển từ đặc khu Phú Quốc ra, giống như ngành điện lực đã làm ở đặc khu Côn Đảo (thành phố Hồ Chí Minh).

Mỗi đứa trẻ nơi đảo xa không còn thiệt thòi

"Chúng ta phải chăm lo cho Thổ Châu từ những điều căn bản, thiết yếu nhất: Y tế đủ đầy, giáo dục vững vàng, văn hóa phong phú, để mỗi người dân, mỗi cán bộ, chiến sĩ, mỗi đứa trẻ nơi đảo xa không còn thiệt thòi, mà được hưởng trọn vẹn quyền phát triển như bất kỳ người Việt Nam nào trên đất liền. Có được những thế hệ nơi tiền tiêu, nơi rẽ sóng vươn khơi của Tổ quốc" - Tổng Bí thư Tô Lâm đặt ra kỳ vọng.

Hải Luận

Nguồn Biên Phòng : https://bienphong.com.vn/ky-vong-dac-khu-tho-chau-phat-trien-tru-phu-post498683.html