Kỳ vọng kỳ tích mới trên hành trình tới tương lai

3 giờ trướcBài gốc

Chia sẻ với Báo Xây dựng nhân 80 năm ngày Truyền thống ngành GTVT, nhiều đồng chí nguyên là lãnh đạo Bộ GTVT cho biết, chặng đường đã qua rất đáng tự hào và kỳ vọng vào ngày mai cũng rất lớn. Sứ mệnh "Đi trước mở đường" sẽ được ngành Xây dựng tiếp nối, tạo nên những kỳ tích mới.

Ông Lê Ngọc Hoàn, nguyên Bộ trưởng Bộ GTVT:

Từ những tuyến đường lạc hậu đến những công trình kỳ vĩ

Ông Lê Ngọc Hoàn.

Từ kháng chiến chống Pháp đến thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, theo lời kêu gọi của Trung ương, lãnh đạo, cán bộ, công nhân ngành GTVT đã vượt qua "mưa bom bão đạn", góp phần làm nên những tuyến chi viện chiến lược.

Đặc biệt, trên tuyến đường Trường Sơn, cán bộ, công nhân ngành GTVT đã anh dũng cùng bộ đội chủ lực "sống bám đường, chết kiên cường dũng cảm", tạo nên một "trận đồ bát quái" với các tuyến trục dọc, trục ngang, ứng phó linh hoạt với sự tấn công ác liệt của địch, kịp thời tiếp viện vũ khí đạn dược, lương thực cho chiến trường miền Nam.

Chiến tranh qua đi, đất nước thống nhất, từng có thời điểm hạ tầng giao thông của Việt Nam rơi vào lạc hậu.

Những năm đầu, Chính phủ xác định nhiệm vụ hàng đầu là khôi phục các tuyến giao thông. Trong bối cảnh nguồn lực Nhà nước rất hạn chế, chúng ta phải bàn cách đi vay vốn một số nước.

Nguồn vốn vay nước ngoài được sử dụng ưu tiên đầu tư mở rộng QL1 để "đường ra đường", ô tô có thể lưu thông hai chiều, tạo thuận lợi cho việc đi lại, vận chuyển hàng hóa.

Trải qua thời kỳ phát triển, ngành GTVT đã có sự đột phá lớn, truyền thống của ngành đã "tiếp lửa" cho các cán bộ, kỹ sư của chúng ta từng bước làm chủ công nghệ tiên tiến, tiệm cận với trình độ quốc tế, làm nên những công trình phức tạp hơn, kỳ vĩ hơn.

Ông Hồ Nghĩa Dũng, nguyên Bộ trưởng Bộ GTVT:

Tạo đột phá từ những bước ngoặt lớn

80 năm lịch sử là một hành trình những người làm công tác giao thông vận tải đã vượt khó khăn, gian khổ, hy sinh thầm lặng, phát huy vai trò "đi trước mở đường", khơi thông điểm nghẽn, góp phần làm nên thắng lợi hai cuộc kháng chiến giành độc lập của dân tộc, đóng góp quan trọng vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, vươn tầm thời đại.

Bộ trưởng Bộ GTVT Hồ Nghĩa Dũng (bìa trái) kiểm tra tại quốc lộ 70, tháng 8/2008.

Thách thức với ngành GTVT không chỉ trong thời kỳ kháng chiến mà ngay cả thời kỳ đầu xây dựng đất nước sau thống nhất.

Đó là sự mâu thuẫn giữa nhu cầu và nguồn lực thực tế, từ công nghệ, kỹ thuật, nguồn nhân lực, bộ máy tổ chức, đặc biệt là nguồn lực tài chính.

Ngành GTVT đã phải mày mò, đi từng bước một. Khởi đầu bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước "nhỏ giọt" cho các công trình trải dài trên cả nước, đến khi quan hệ quốc tế phát triển, chúng ta đã tiếp nhận các nguồn tài trợ, đặc biệt là nguồn vốn ODA với những chương trình của ADB, WB dành cho các chương trình xóa đói giảm nghèo, phát triển giao thông nông thôn, rồi các công trình quốc gia như: đường liên tỉnh, quốc lộ, cao tốc, cảng biển.

Bước ngoặt lớn đối với ngành là giai đoạn 2006-2011, Đại hội Đảng lần thứ X đã xác định phát triển hạ tầng là một trong ba đột phá chiến lược để thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.

Định hướng của Đảng đã đặt nền tảng tư duy mới trong phát triển hạ tầng giao thông. Đây là tiền đề để chúng ta xây dựng một chiến lược phát triển ngành giao thông tương đối đồng bộ.

Từ những quy hoạch phát triển từng lĩnh vực (đường bộ, hàng không, hàng hải, đường thủy nội địa, đường sắt), gắn phát triển hạ tầng với đột phá kết nối vận tải, chúng ta có những quy hoạch chuyên đề rất sâu như: quy hoạch phát triển mạng lưới đường bộ cao tốc; Quy hoạch phát triển giao thông vận tải các thành phố lớn (Hà Nội, TP.HCM), trong đó có hệ thống tàu điện ngầm, metro… vẫn đang theo đuổi. Các quy hoạch được điều chỉnh, bổ sung qua từng thời kỳ.

Một hệ thống pháp luật cũng được hình thành tương đối hoàn chỉnh, có tính chất hội nhập quốc tế cao đã tạo đà cho ngành thực hiện ngày càng hiệu quả các mục tiêu chiến lược.

Hạ tầng giao thông phát triển, doanh nghiệp giao thông cũng ngày càng lớn mạnh và khẳng định được tinh thần tự lực, tự cường đối với các công trình quy mô lớn, kỹ thuật cao.

Nếu thời gian đầu, doanh nghiệp Nhà nước đóng vai trò chủ đạo thì đến nay, hệ thống các doanh nghiệp tư nhân ngày càng phát triển.

Từ phụ thuộc vào nước ngoài, các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam đã từng bước làm chủ công nghệ, góp phần làm nên cầu Rạch Miễu 2, cầu Mỹ Thuận 2, hầm Hải Vân 2, hầm Đèo Cả, các tuyến đường cao tốc hiện đại với những công trình hầm xuyên núi phức tạp.

Họ cũng ngày càng tạo được sự liên kết, tập hợp được nguồn vốn trong xã hội thông qua quy định của Luật PPP. Vốn Nhà nước đóng vai trò là vốn mồi hút nguồn vốn tư nhân, bước đầu tạo ra được những thành tựu nhất định.

Trong kỷ nguyên vươn mình của cả dân tộc, ngành Xây dựng và những người làm giao thông đang viết tiếp câu chuyện "đi trước mở đường" trong chuyển đổi số, phát triển giao thông xanh, vận tải xanh, kinh tế xanh.

Cùng đó là những mục tiêu lớn: Đến năm 2030 cả nước có 5.000 đường bộ cao tốc; Triển khai đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam; Hoàn thành, đưa vào khai thác "siêu sân bay" Long Thành được kỳ vọng sẽ trở thành cảng hàng không tầm cỡ trên thế giới; Hình thành những cảng biển hiện đại như: Lạch Huyện, Cái Mép - Thị Vải… Hiện thực hóa hệ thống giao thông nội đô với những tuyến đường sắt đô thị, đường vành đai.

Hình thành một hệ thống giao thông đồ sộ, kết nối đa phương thức, bổ trợ cho nhau, đáp ứng nhu cầu giao thông xanh, thông minh, an toàn đặt ra trước mắt của ngành Xây dựng khối lượng công việc rất lớn.

Tôi tin tưởng, với đội ngũ cán bộ trẻ hiện nay, ngành Xây dựng sẽ hội tụ được nguồn nhân lực chất lượng cao, có khả năng làm chủ công nghệ, quản trị tốt, điều hành hiệu quả trên toàn diện các lĩnh vực, góp phần đổi mới, hiện đại hóa đất nước.

Ông Ngô Thịnh Đức, nguyên Thứ trưởng Bộ GTVT:

Làm chủ công nghệ, bứt phá xây dựng hạ tầng

Công tác, gắn bó hàng chục năm với ngành Giao thông Vận tải cho đến khi nghỉ hưu, tôi đã chứng kiến sự trưởng thành vượt bậc về công nghệ của ngành. Đặc biệt, từ sau giai đoạn "mở cửa" (1994-1995), ngành GTVT đã tiếp nhận, chuyển giao và làm chủ nhiều công nghệ hiện đại, tạo dấu ấn phát triển vượt bậc trong xây dựng hạ tầng.

Ông Ngô Thịnh Đức.

Khoảng năm 1995, dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 5 (Hà Nội - Hải Phòng) lần đầu tiên áp dụng công nghệ bấc thấm, bãi địa kỹ thuật để xử lý nền đường yếu. Từ đó, chúng ta dần làm chủ các công nghệ tiên tiến, đến nay đã áp dụng mặt đường bê tông polyme, bê tông nhựa rỗng thoát nước, gia cố nền móng, tiệm cận tiêu chuẩn các nước phát triển.

Với lĩnh vực xây cầu, dấu ấn lớn là việc áp dụng công nghệ đúc hẫng cân bằng tại cầu Phú Lương (QL5). Đặc biệt, cầu Rạch Miễu - khởi công 2002, khánh thành 2009 - trở thành cầu dây văng đầu tiên Việt Nam tự thiết kế, thi công. Đội ngũ kỹ sư, công nhân trưởng thành vượt bậc, đủ khả năng xây dựng cầu dây văng có khẩu độ vượt 300m. Tiếp nối là các công trình lớn: Mỹ Thuận 2, Cần Thơ, Cao Lãnh, Vàm Cống…

Thủ tướng Phan Văn Khải (hàng đầu, thứ hai từ phải), nguyên Thứ trưởng Ngô Thịnh Đức (hàng đầu, thứ hai từ trái) và lãnh đạo tỉnh Tiền Giang (nay là Đồng Tháp), Bến Tre (nay là Vĩnh Long) trong Lễ hợp long cầu Rạch Miễu ngày 20/8/2008 - cây cầu dây văng đầu tiên do kỹ sư, công nhân Việt Nam tự thiết kế, thi công.

Ở lĩnh vực hầm, từ những hầm nhỏ trên đường Trường Sơn (A Roàng 1, A Roàng 2) đến hầm Đèo Cả, công nghệ thi công đã phát triển đến mức "gặp núi là làm hầm", đáp ứng yêu cầu kỹ thuật phức tạp, đảm bảo an toàn, hiện đại.

Giai đoạn 2008-2010, Việt Nam bắt tay quy hoạch và xây dựng hệ thống cao tốc. Tuyến cao tốc đầu tiên TP.HCM - Trung Lương thông xe năm 2010 mở ra giai đoạn mới. Với tốc độ triển khai, đến năm 2025 cả nước sẽ có khoảng 3.000km đường cao tốc và mục tiêu đến 2030 đạt 5.000km.

Ngành GTVT còn ghi dấu với các công trình hạ tầng trọng điểm: cụm cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải, cầu vượt biển Tân Vũ - Lạch Huyện, sân bay Phú Quốc mới…

Đây là minh chứng rõ nét cho bước tiến công nghệ, đáp ứng nhu cầu phát triển và hội nhập quốc tế.

Nhìn lại 80 năm ngành GTVT, có thể thấy sự bứt phá về công nghệ xây dựng hạ tầng đã góp phần bảo vệ Tổ quốc, đảm bảo an ninh quốc phòng và kiến thiết đất nước.

Tôi tin, với truyền thống và ý chí "vươn mình dân tộc", ngành sẽ tiếp tục mạnh dạn ứng dụng công nghệ mới, quyết liệt hơn trong phát triển hệ thống giao thông.

Đặc biệt, giai đoạn tới là thời kỳ của đường sắt. Tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam không chỉ là khát vọng mà cần được sớm hiện thực hóa, cùng với mạng lưới đường sắt hiện đại kết nối đồng bộ với đường bộ, cảng biển, hàng không, tạo nên hệ thống giao thông bền vững và tầm nhìn dài hạn cho quốc gia.

Ông Vũ Phạm Chánh, nguyên Chánh Văn phòng Bộ GTVT:

Kỳ vọng những đột phá mới về hạ tầng đất nước

Gần đến những ngày cuối tháng Tám hằng năm, những ai đã gắn bó cuộc đời mình với ngành GTVT lại không xốn xang những ký ức, kỷ niệm khó quên trong suốt bao nhiêu năm làm nghề?

Ông Vũ Phạm Chánh.

Tôi gắn bó với ngành GTVT từ khi còn là một cậu bé học sinh trung học 14-15 tuổi trong kháng chiến chống Pháp. Từ đó "nghiệp cầu đường" gắn với đời tôi. Qua hết những con đường chiến dịch chống Pháp.

Hòa bình 1954 lại cuốc xẻng lên vai đi "khôi phục cầu đường", rồi sau khi được đi học Đại học GTVT, là tiếp vào "Đảm bảo giao thông chống Mỹ cứu nước". Cứ thế, cuộc đời dài theo những tuyến đường, cây cầu suốt từ Bắc vào Nam, suốt nông thôn lại lên miền núi.

Điều đặc biệt với tôi là trong khoảng thời gian 10 năm, tôi vừa cầm cuốc (làm cầu đường) vừa cầm bút (làm phóng viên cho báo ngành GTVT): vừa được ở nơi rộn rã công trường, vừa được ở nơi suy tư về các điển hình thợ cầu đường, lái xe, lái tàu, TNXP, nhân dân ven các tuyến đường ra mặt trận.

Điểm lại, đã có hàng trăm bài báo viết về các vấn đề này, cùng với hàng loạt tin tức từ các công trường sôi động đã cung cấp cho các lãnh đạo ngành bức tranh toàn cảnh hoạt động của ngành qua từng thời kỳ để có những chủ trương, chính sách kịp thời.

Có thể nói, cùng với những hoạt động ở công trường xây dựng cộng với những bài báo trên Báo GTVT mà đúng vào thời bắt đầu Đổi mới (1986) tôi được lãnh đạo Bộ điều về phụ trách Văn phòng Bộ (Chánh Văn phòng), tức là làm công tác tham mưu tổng hợp của lãnh đạo bộ. Tôi giữ cương vị này tròn 10 năm, đến năm 1996 thì về hưu.

Hơn 40 năm cầm cuốc và cầm bút (kỹ sư thiết kế, phóng viên…) tôi như được "nghiệp cầu đường" ám vào thân. Mười năm làm Chánh Văn phòng Bộ, cũng là 10 năm cùng với Bộ bước vào Đổi mới.

Hàng loạt dự án về đường bộ, cầu, cảng, sân bay… được triển khai và nâng cấp. Bộ mặt hạ tầng giao thông thay đổi rõ rệt và làm đà cho toàn ngành vững bước tiếp.

Nay, đất nước bước vào kỷ nguyên mới, tháng Tám này càng ý nghĩa với "80 năm Truyển thống". Bộ Xây dựng và Bộ GTVT sáp nhập, việc xây dựng hạ tầng kỹ thuật được tập trung hơn, bớt đi những thủ tục trùng lắp không cần thiết.

Nam KhánhThanh Thúy - T.Dũng (ghi) -

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/ky-vong-ky-tich-moi-tren-hanh-trinh-toi-tuong-lai-192250825213617264.htm