Những năm gần đây, Lâm Đồng kiên trì triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững theo hướng đồng bộ, sát thực tế và hướng đến trao “cần câu” cho người dân. Từ hỗ trợ sinh kế nhỏ lẻ đến những dự án đầu tư hạ tầng quy mô, chương trình đã tạo chuyển biến rõ rệt trong đời sống các hộ nghèo, cận nghèo, đặc biệt tại vùng sâu, vùng xa.
Trao sinh kế giúp dân thoát nghèo
Gia đình ông Vũ Văn Định ở thôn Tân Lợi, xã Đắk Mil từng là hộ cận nghèo, sống chủ yếu nhờ vài sào xoài. Thu nhập bấp bênh, khi được mùa thì giá rớt thấp, còn mất mùa thì thiếu ăn, cuộc sống quanh năm chật vật.
Bước ngoặt đến khi ông Định được hỗ trợ một cặp bò giống từ Chương trình Mục tiêu quốc gia. Có điều kiện phát triển kinh tế, ông cải tạo vườn, trồng cỏ, dựng chuồng trại và dành nhiều thời gian chăm sóc đàn bò.
Ông Định bộc bạch: “Nhờ Nhà nước hỗ trợ, gia đình tôi có thêm hướng để gầy dựng kinh tế. Chỉ mong bò khỏe, sinh sản tốt để gây đàn. Có thêm bê con sẽ tăng thu nhập, lại có phân chuồng bón cây, tiết kiệm được nhiều khoản”.
Câu chuyện của gia đình ông Định cũng là hướng đi chung của nhiều hộ nghèo tại Đắk Mil. Theo ông Nguyễn Quốc Dũng, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã, địa phương đã chủ động lồng ghép các chương trình, vừa hỗ trợ sinh kế, vừa đầu tư hạ tầng thiết yếu như đường giao thông, điện, nước sinh hoạt, trường học.
Nhờ cách làm này, tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm còn 2,57% - mức giảm hơn 4,2% so với năm 2020. Đây là kết quả cho thấy nỗ lực của chính quyền và sự đồng lòng của người dân trong hành trình vượt nghèo bền vững.
Chị H’Duyên mở rộng chuồng trại, chăn nuôi thêm dê để tăng thu nhập. (Ảnh: Phạm Hoài)
Cùng với Đắk Mil, xã Tà Đùng cũng là điểm sáng trong hành trình giảm nghèo bền vững của tỉnh. Gia đình chị H’Duyên (người dân tộc Mạ) nhiều năm liền thuộc diện hộ nghèo, cuộc sống chỉ trông vào vài sào bắp và cà phê, mùa nắng thì cây chết khô, mùa mưa dễ mất trắng khiến gia đình quanh năm thiếu trước hụt sau. “Ngày trước, cơm no còn khó, nói gì đến chuyện cho con học hết phổ thông”, chị nhớ lại.
Cơ hội đến khi gia đình chị được xét thụ hưởng chính sách trong Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 – 2025. Ngoài khoản vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, chị còn được cấp bò giống sinh sản và được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn cụ thể cách chăm nuôi, phòng bệnh, cũng như tận dụng phân chuồng ủ thành phân hữu cơ cho rẫy cà phê.
Từ hai con bò ban đầu, sau vài năm, đàn bò của gia đình chị đã phát triển lên sáu con. Nhờ có nguồn phân hữu cơ tự sản xuất, chi phí phân bón hóa học giảm đáng kể, cà phê phát triển ổn định và cho thu nhập tốt hơn. “Nhà tôi không chỉ thoát nghèo mà còn dành dụm được chút vốn sửa lại mái nhà, lo cho các cháu học hành đàng hoàng. Cuộc sống đổi thay thật sự từ chính sách của Nhà nước”, chị H’Duyên chia sẻ.
Tận dụng điều kiện thuận lợi hơn, gia đình chị mở rộng chuồng trại, mua thêm dê để chăn nuôi. Nhờ vậy, thu nhập ngày càng vững vàng, kinh tế hộ gia đình từng bước khấm khá.
Ông Lê Văn Đại - Phó Chủ tịch UBND xã Tà Đùng cho biết để đạt được kết quả này, địa phương triển khai đồng bộ nhiều chính sách, kết hợp hỗ trợ sinh kế với tín dụng ưu đãi, đào tạo nghề, xây dựng nhà ở và đầu tư hạ tầng thiết yếu cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
“Khi chính sách đến đúng người, đúng nhu cầu, cộng thêm tinh thần tự lực của bà con, tỷ lệ nghèo mới giảm nhanh và bền vững. Người dân bây giờ không còn trông chờ, mà đã chủ động làm kinh tế hơn trước rất nhiều”, ông Đại nhấn mạnh.
Quy mô mới, mục tiêu mới
Sau khi sắp xếp đơn vị hành chính, Lâm Đồng trở thành tỉnh có diện tích lớn nhất cả nước với hơn 24.200 km² và gần 3,9 triệu dân. Cùng với việc kiện toàn bộ máy, tỉnh đặc biệt chú trọng triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 – 2025 theo hướng bao trùm, dài hạn.
Đến nay, hơn 1.487 tỷ đồng đã được phân bổ cho chương trình, đạt hơn 60% kế hoạch giải ngân. Trong đó có hơn 651 tỷ đồng dành cho đầu tư phát triển và hơn 835 tỷ đồng cho hoạt động sự nghiệp. Riêng năm 2025, tỉnh ưu tiên 265,6 tỷ đồng hỗ trợ các xã đặc biệt khó khăn.
Nhiều mô hình giảm nghèo bền vững ở Lâm Đồng đã tạo chuyển biến rõ rệt trong đời sống các hộ nghèo, cận nghèo, đặc biệt tại vùng sâu, vùng xa.
Từ nguồn lực này, Lâm Đồng xây dựng gần 300 mô hình giảm nghèo và 146 dự án phát triển sản xuất, tập trung vào chăn nuôi, trồng trọt, những lĩnh vực gắn bó trực tiếp với sinh kế người dân. Hơn 5.000 hộ đã và đang hưởng lợi. Nhiều mô hình tái canh cà phê, phát triển cây ăn quả hoặc chăn nuôi gia súc mang lại thu nhập ổn định, giúp người dân tự chủ và nâng cao năng lực sản xuất.
Không chỉ hỗ trợ sản xuất, Lâm Đồng còn chú trọng chính sách an sinh. Hàng nghìn trẻ em được bổ sung dinh dưỡng, hơn 300 căn nhà mới được xây dựng, nhiều lớp đào tạo nghề được mở tại cơ sở. Các cụm đài truyền thanh được nâng cấp, góp phần thu hẹp khoảng cách thông tin giữa vùng sâu và trung tâm.
Dù chịu ảnh hưởng của dịch COVID-19, chương trình vẫn duy trì tiến độ. Tỉnh đã đầu tư hơn 412 tỷ đồng xây dựng 81 công trình hạ tầng thiết yếu, giúp cải thiện điều kiện sống, giao thông, sinh hoạt và góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, miền núi.
Theo thống kê của Sở Tài chính Lâm Đồng, cuối năm 2021, toàn tỉnh có hơn 78.000 hộ nghèo đa chiều (chiếm 9,33%). Đến cuối năm 2024, con số này giảm còn 4,06% (35.434 hộ). Tỉnh dự kiến giảm xuống 3,33% vào năm 2025. Mỗi năm tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân hơn 1,4%, mức giảm cho thấy sự bền bỉ trong chỉ đạo và thực thi chính sách.
THẢO NGUYÊN