Một khu vực từng bị khai thác khoáng sản trái phép tại địa bàn tỉnh Lâm Đồng.
Nhiều năm qua, trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng xuất hiện những điểm khai thác khoáng sản trái phép, gây bức xúc trong dư luận. Điển hình như: khai thác cát trái phép trên sông Krông Nô; khai thác đá bazan ở xã Thuận An, Đắk Mil; khai thác vàng ở xã Quảng Hòa, Quảng Sơn... Dù tỉnh đã có nhiều chỉ đạo xử lý, lực lượng chức năng đã nhiều lần vào cuộc nhưng vẫn chưa thể ngăn chặn, xóa bỏ hết các điểm vi phạm này.
Chỉ tính riêng khu vực phía Đông Nam của tỉnh lâm Đồng, năm 2024, lực lượng Công an đã phát hiện và xử phạt vi phạm hành chính 431 vụ, gồm 111 vụ khai thác khoáng sản không có giấy phép và 320 vụ tàng trữ, vận chuyển, mua bán khoáng sản không có nguồn gốc hợp pháp. Đồng thời, đã khởi tố 19 vụ án với 37 bị can, trong đó, có 14 vụ án/29 bị can về hành vi: “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên”, 2 vụ án/5 bị can về hành vi: “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Tuy nhiên, do siêu lợi nhuận, các đối tượng đã sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để đối phó với lực lượng chức năng. Cụ thể, chúng bố trí người quan sát, cảnh giới ngoài khu vực mỏ khai thác trái phép hoặc trước trụ sở các cơ quan chức năng. Khi phát hiện lực lượng kiểm tra đến, những người này lập tức gọi điện báo để đồng bọn tẩu tán, xóa dấu vết. Cũng có thông tin cho rằng một số đối tượng còn móc nối, quen biết với cán bộ, công chức trong cơ quan nhà nước, từ đó nắm được kế hoạch kiểm tra, giám sát nhằm đối phó, tẩu tán phương tiện, tang vật.
Ông Nguyễn Văn Hùng- Chủ tịch UBND xã Hàm Liêm chia sẻ: “Hàm Liêm là địa bàn rất phức tạp về khai thác khoáng sản trái phép. Dù lực lượng chức năng đã tuần tra ngày đêm nhưng vẫn lọt đối tượng vi phạm. Ngoài tổ chức cảnh giới, khả năng các đối tượng còn móc nối với người trong cơ quan nhà nước. Hiện chúng tôi đã giao Công an, Quân sự, địa chính theo dõi, tuần tra khép kín và xử lý nghiêm từng trường hợp vi phạm”.
Hiện trường 1 vụ khai thác khoáng sản trái phép bị lực lượng chức năng phát hiện.
Nhận định của ông Hùng phù hợp với đánh giá của UBND tỉnh về thực trạng quản lý khoáng sản. Theo đó, đội ngũ cán bộ quản lý còn thiếu về số lượng, hạn chế về chuyên môn, trong khi việc phối hợp giữa các cấp, ngành chưa thật chặt chẽ. Hoạt động khai thác trái phép diễn ra ngày càng tinh vi, chủ yếu vào buổi tối, ngày nghỉ, lễ, tết, không có người canh gác, cảnh giới theo dõi, vì lợi nhuận mà bất chấp pháp luật.
Trước tình hình đó, Công an các xã tăng cường trinh sát, nắm tình hình, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền biện pháp quản lý. UBND tỉnh Lâm Đồng cũng đã ban hành nhiều văn bản yêu cầu các ngành, địa phương bảo vệ, quản lý chặt khoáng sản chưa khai thác; xử lý đối tượng vi phạm nhằm bảo vệ nguồn khoáng sản, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của tỉnh và quốc gia.
Về công tác quản lý ngành, Sở Nông nghiệp và Môi trường cũng đã đề nghị chính quyền cơ sở cần nắm rõ các điểm nóng, lập danh sách đối tượng khai thác, tàng trữ, vận chuyển, tiêu thụ khoáng sản trái phép. Đồng thời, xây dựng kế hoạch tuyên truyền, vận động người dân cùng đấu tranh, tố giác vi phạm.
B.L.Đ