Lâm Đồng: Từng bước hoàn thiện chuỗi giá trị nhôm lớn nhất Việt Nam sau sáp nhập

7 giờ trướcBài gốc

Sau khi sáp nhập ba tỉnh Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận thành tỉnh Lâm Đồng (mới) được triển khai, một chương mới đầy tham vọng đang mở ra cho ngành công nghiệp khoáng sản Việt Nam. Tỉnh Lâm Đồng mới, với quy mô và tiềm lực vượt trội, được định hướng trở thành trung tâm công nghiệp bô xít – alumin – nhôm hàng đầu cả nước, kiến tạo một cực tăng trưởng kinh tế quan trọng cho khu vực Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ.

Nguồn tài nguyên khổng lồ

Nền tảng vững chắc nhất cho tầm nhìn này đến từ nguồn tài nguyên khoáng sản khổng lồ. Theo dữ liệu từ Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV), tỉnh Lâm Đồng mới sẽ quản lý trữ lượng bô xít lên tới khoảng 5,4 tỷ tấn, chiếm hơn 99% tổng trữ lượng của cả nước.

Khai thác bô xít tại Nhân Cơ (tỉnh Đắk Nông cũ). Ảnh Báo Lâm Đồng.

Trong đó, Đắk Nông (cũ) đóng vai trò hạt nhân với khoảng 3,2 tỷ tấn, cùng với các mỏ lớn tại khu vực Tân Rai (Lâm Đồng) có trữ lượng trên 1 tỷ tấn. Các chuyên gia địa chất đánh giá, quặng bô xít tại đây có chất lượng hàng đầu thế giới, hàm lượng nhôm cao và điều kiện khai thác lộ thiên thuận lợi.

Không chỉ sở hữu trữ lượng thô, nền tảng công nghiệp hiện hữu cũng là một lợi thế cạnh tranh cốt lõi. Hai tổ hợp Bô xít - Nhôm Tân Rai và Nhân Cơ (Đắk Nông cũ) do TKV vận hành đang hoạt động ổn định với tổng công suất thiết kế 1,3 triệu tấn alumin/năm.

Các sản phẩm alumin "Made in Vietnam" từ đây đã khẳng định được chất lượng trên thị trường quốc tế, được các đối tác khó tính từ Nhật Bản, Hàn Quốc, UAE... đặt hàng vượt công suất, cho thấy tiềm năng xuất khẩu và giá trị thương hiệu ngày càng lớn.

Kỳ vọng từ các siêu dự án và chuỗi giá trị hoàn chỉnh

Để hiện thực hóa vị thế trung tâm công nghiệp nhôm, hàng loạt siêu dự án đang được xúc tiến mạnh mẽ. TKV đã đề xuất kế hoạch nâng công suất tổ hợp Tân Rai lên 2 triệu tấn/năm và xây dựng nhà máy điện phân nhôm công suất 500.000 tấn/năm. Cùng với đó, dự án Nhà máy Alumin Đắk Nông 2 được kỳ vọng sẽ tăng gấp đôi sản lượng alumin cho khu vực.

Sản phẩm alumin phục phục xuất khẩu tại Nhà máy Alumin Nhân Cơ. Ảnh Báo Lâm Đồng.

Đặc biệt, sự tham gia của các tập đoàn tư nhân lớn đang tạo ra cú hích mạnh mẽ. Dự án Tổ hợp Bô xít - Alumin - Nhôm Lâm Đồng 2 do Tập đoàn THACO đề xuất có tổng vốn đầu tư lên tới hơn 103.000 tỷ đồng (khoảng 4,1 tỷ USD), được quy hoạch theo mô hình kinh tế tuần hoàn hiện đại. Giai đoạn đầu sẽ tập trung vào sản xuất alumin, sau đó mở rộng và phát triển các nhà máy phụ trợ, hướng tới việc làm chủ công nghệ và tối ưu hóa giá trị.

Việc sáp nhập cũng tạo điều kiện để Lâm Đồng hoàn thiện chuỗi giá trị ngành nhôm, từ khai thác quặng, chế biến sâu alumin, đến luyện nhôm và sản xuất các sản phẩm cuối cùng. Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình từng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đi đến công đoạn cuối cùng: “Chỉ cần thêm một bước nữa để sản xuất sản phẩm nhôm, giá trị gia tăng sẽ tăng lên rất nhiều lần”. Việc tích hợp cảng nước sâu Kê Gà (Bình Thuận cũ) vào hệ thống logistics chung sẽ là mảnh ghép chiến lược, giúp giải quyết bài toán vận chuyển, giảm chi phí và nâng cao sức cạnh tranh cho hàng hóa xuất khẩu ra thị trường toàn cầu.

Alumin sản xuất tại Lâm Đồng hiện đang nhận được lượng đơn hàng lớn từ nhiều quốc gia, vượt công suất thiết kế của nhà máy. Ảnh M.V.

Tuy nhiên, song hành cùng tiềm năng kinh tế to lớn là những thách thức không nhỏ về môi trường. Vấn đề xử lý hồ bùn đỏ, quản lý tài nguyên nước, và giảm thiểu tác động đến hệ sinh thái đa dạng của Tây Nguyên luôn là mối quan tâm hàng đầu của dư luận và các nhà quản lý. Nhận thức rõ điều này, chính quyền tỉnh Lâm Đồng cam kết đặt yếu tố bền vững lên hàng đầu. Các dự án mới bắt buộc phải áp dụng những công nghệ xử lý môi trường tiên tiến nhất trên thế giới, tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về đánh giá tác động môi trường.

Bên cạnh đó, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cũng là một nhiệm vụ cấp bách. Tỉnh đang lên kế hoạch xây dựng một hệ sinh thái đào tạo – nghiên cứu – sản xuất, liên kết chặt chẽ các trường đại học, viện nghiên cứu tại Đà Lạt, Bảo Lộc với các khu công nghiệp, nhằm đào tạo đội ngũ kỹ sư, công nhân kỹ thuật có chuyên môn sâu về luyện kim, cơ điện tử và quản lý công nghiệp.

Với trữ lượng bô xít khổng lồ, sự đổ bộ của các siêu dự án, một chuỗi giá trị đang dần được khép kín và lợi thế về logistics, Lâm Đồng đang có đủ mọi yếu tố "thiên thời, địa lợi, nhân hòa" để hiện thực hóa tầm nhìn trở thành thủ phủ công nghiệp nhôm của Việt Nam, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Hoàng Việt - Cao Hiếu

Nguồn Kinh tế Môi trường : https://kinhtemoitruong.vn/lam-dong-tung-buoc-hoan-thien-chuoi-gia-tri-nhom-lon-nhat-viet-nam-sau-sap-nhap-100122.html