Lan tỏa bản sắc văn hóa truyền thống

12 giờ trướcBài gốc

Nhiều nghệ nhân, người uy tín ở xã Bảo Thuận, tỉnh Lâm Đồng đã có vai trò rất lớn trong việc giữ gìn nghề truyền thống, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, gắn với xây dựng đời sống văn hóa cơ sở.

Bà Ka Ệp đã có hơn 20 năm gắn bó với nghề đan lát truyền thống của dân tộc mình

Khi chiều buông trên vùng đất Bảo Thuận, trong căn nhà nhỏ, tiếng tre nứa va vào nhau lách cách vang lên đều đặn. Đó là âm thanh quen thuộc gắn liền với đôi tay cần mẫn của bà Ka Ệp (thôn Duệ, xã Bảo Thuận, tỉnh Lâm Đồng), người phụ nữ đã hơn 20 năm gắn bó với nghề đan lát truyền thống của dân tộc mình.

Mỗi chiếc gùi, cái nia, cái rổ, đơm cá… được bà Ka Ệp tạo nên để sử dụng trong đời sống hàng ngày, bán cho người dân xung quanh và khách du lịch làm kỷ niệm, trang trí

Mỗi chiếc gùi, cái nia, cái rổ, đơm cá… được bà tạo nên không chỉ phục vụ sinh hoạt đời thường mà còn mang theo ký ức, bản sắc và hồn cốt của một nền văn hóa đang được gìn giữ qua nhiều thế hệ.

Từ nhỏ, bà Ka Ệp sớm được mẹ và các bà, các chị trong bon truyền dạy nghề đan. Với bà, tre nứa không chỉ là nguyên liệu, mà là “bạn”, là hơi thở của núi rừng.

Theo thời gian, đôi bàn tay đã sạm màu nắng gió nhưng bà vẫn thoăn thoắt từng đường đan, bền bỉ như chính tình yêu bà dành cho nghề truyền thống.

Điều đáng quý hơn cả là bà không giữ nghề cho riêng mình. Mỗi khi trong vùng có người trẻ muốn học, bà sẵn sàng chỉ dẫn, truyền lại từng công đoạn, từ cách chọn tre, chẻ nan đến kỹ thuật đan sao cho bền, đẹp.

Những lúc nông nhà, vợ chồng bà Ka Ệp thường đan lát để kiếm thêm thu nhập

Bà Ka Ệp cho biết: Tôi đã tham gia dạy được 2 lớp dạy đan cho hơn 50 các bạn trẻ, người dân trong vùng muốn học. Tranh thủ lúc nông nhàn, mọi người có thể đan những vật dụng để sử dụng trong gia đình cũng như bán để kiếm thêm thu nhập.

Không chỉ có nghề đan lát, không gian văn hóa cồng chiêng cũng đang được gìn giữ ở Bảo Thuận. Đóng vai trò nòng cốt trong hành trình ấy là già làng K’Tiếu, Nghệ nhân Ưu tú, người có uy tín trong cộng đồng.

Già làng K’Tiếu luôn gìn giữ, nâng niu những chiếc chiêng quý giá

Với già, cồng chiêng không chỉ là nhạc cụ, mà là tiếng nói của núi rừng, là linh hồn của buôn làng. Suốt nhiều năm qua, dù tuổi đã cao, già làng K’Tiếu vẫn miệt mài truyền dạy từng bài chiêng, từng nhịp điệu cho lớp trẻ trong thôn.

Già làng K’Tiếu, xã Bảo Thuận, tỉnh Lâm Đồng chia sẻ về văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ

Già làng K’ Tiếu chia sẻ, tôi đánh cồng chiêng từ năm 14 tuổi. Nay tôi đã 73 tuổi rồi nhưng vẫn rất đam mê đánh cồng chiêng.

Hơn 20 năm nay, ông đã truyền dạy rất nhiều lớp cồng chiêng cho các bạn trẻ ở trong và ngoài xã.

Những buổi chiều cuối tuần, căn nhà nhỏ của già làng lại rộn ràng tiếng cồng chiêng. Dưới sự hướng dẫn kiên nhẫn của già K’ Tiếu, các em nhỏ, thanh thiếu niên chăm chú lắng nghe, tập gõ từng nhịp chiêng sao cho đúng, cho đều.

Có em ban đầu còn vụng về, nhưng nhờ sự chỉ bảo tận tình, dần dần đã biết cảm nhịp, hiểu được ý nghĩa của mỗi bài cồng chiêng gắn với lễ hội, mùa màng và đời sống tinh thần của dân tộc K' Ho.

Già làng K'Tiếu thường xuyên truyền dạy các lớp cồng chiêng cho các bạn trẻ ở trong và ngoài xã

Xã Bảo Thuận có gần 50% dân số là người đồng bào dân tộc thiểu số. Toàn xã có 31 thôn với 15 thôn là nơi sinh sống của đồng bào các dân tộc thiểu số K' Ho, Nùng, Mường, Hoa…

Từ đôi tay đan lát của bà Ka Ệp đến tiếng chiêng ngân vang dưới sự dẫn dắt của già làng K’ Tiếu, văn hóa truyền thống ở Bảo Thuận không nằm yên trong ký ức mà đang sống động trong đời sống hàng ngày.

Già làng K' Tiếu đã được tặng nhiều Bằng khen giấy khen vì có nhiều thành tích góp phần gìn giữ và lan tỏa bản sắc văn hóa của dân tộc

Đó là minh chứng rõ nét cho sự chung tay của cộng đồng trong gìn giữ bản sắc, để những giá trị văn hóa quý báu của cha ông tiếp tục được trao truyền, lan tỏa và phát huy trong nhịp sống hôm nay.

Chính họ, những nghệ nhân, người gìn giữ văn hóa, đang góp phần làm cho bản sắc truyền thống không chỉ được bảo tồn, mà còn trở thành điểm tựa tinh thần vững chắc cho sự phát triển bền vững của địa phương.

Bà Phạm Thị Yến, Trưởng Phòng Văn hóa - Xã hội xã Bảo Thuận cho biết, việc bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống luôn được địa phương xác định là nhiệm vụ quan trọng, gắn với xây dựng đời sống văn hóa cơ sở. Vừa qua, xã cũng phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch mở 2 lớp truyền dạy cồng chiêng cho các bạn trẻ trên địa bàn.

Phòng Văn hóa - Xã hội cũng tham mưu UBND xã thành lập và duy trì các đội, nhóm cồng chiêng tại các thôn trên địa bàn và hiện đã có 15 câu lạc bộ cồng chiêng tại 15 thôn đồng bào dân tộc thiểu số.

Theo bà Yến, điều đáng mừng là thế hệ trẻ trong xã ngày càng quan tâm, ham học hỏi, hào hứng tìm hiểu và thực hành các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, góp phần gìn giữ và lan tỏa bản sắc văn hóa tại địa phương.