Xơ xác sau bão lũ
Bão số 3 Yagi hồi tháng 9 năm nay là một trong những cơn bão mạnh bất thường, đổ bộ trực diện vào miền Bắc và gây ra nhiều thiệt hại kinh tế, trong đó có lĩnh vực nông nghiệp. Nhiều bà con nông dân ở thủ phủ đào Nhật Tân (Tây Hồ, Hà Nội) phải chứng kiến cảnh nước lũ nhấn chìm vườn đào, quất đang chuẩn bị vào mùa cao điểm cuối năm.
Cảnh vườn đào bị phủ một lớp bùn khi lũ mới rút sau bão Yagi hồi tháng 9. Ảnh: TTXVN
Nhớ lại thời điểm nước lũ lên cao kỷ lục, bà Hoa, chủ một vườn đào ở làng Nhật Tân chia sẻ: “Trước khi bão đến chúng tôi cố gắng chằng buộc thật kỹ các cây đào, vì sợ gió bão to làm đổ hết cây. Nhưng đâu ai ngỡ lũ lên cao như thế, cả khu trồng đào ven sông ngập hết, vườn nhà tôi ngập đến 2m. Bao nhiêu công buộc đào lại phải tháo hết ra, cố gắng bưng bê lên chỗ cao. Đúng là cơn lũ kỷ lục!”
Gia đình ông Tuấn có một vườn trồng cây quất tại Tứ Liên (Tây Hồ, Hà Nội). Ông nhớ lại, trong thời điểm mưa lũ, có lúc nước dâng cao đến tận ngực, ông vẫn đang lóp ngóp trong vườn để cứu những chậu quất bonsai. “6 giờ tối mùng 8/9 vẫn còn buộc cây để chống bão, mà mùng 10 nước lên là ngập hết sạch. Tôi cứ lội vào, chẳng nhìn thấy gì vì nước lũ lên đục ngầu, vừa sờ vừa gỡ những chậu cây ra khỏi giá. Gỡ mãi hết cả sức, tôi đành chịu, chấp nhận để cây chết, mình phải giữ sức của mình đã, sau bão còn nhiều việc phải làm.”
Theo báo cáo của Ủy ban nhân dân phường Nhật Tân, trên địa bàn Nhật Tân có 802 hộ gắn bó với nghề trồng đào. Trong đợt lũ lịch sử vừa qua, có 80 héc ta trên tổng số 90 héc ta đất trồng đào bị ngập, hơn 20 nghìn gốc đào chìm trong nước, tổng thiệt hại lên đến 85 tỷ đồng. Có những hộ trồng đào gần như mất trắng.
Vừa tưới cây, bà Hoa vừa chia sẻ: “Đợt bão vừa rồi cây chẳng chết vì lũ thì cũng chết vì gió quật. Vườn đào của tôi đổ rạp hết, đây là mới dựng lại đấy. Cây xấu mang đi hết rồi, còn cây đẹp thì để lại thôi. Thiệt hại thì chắc chắn là nhiều, chẳng hộ nào ở đây mà không thiệt hại cả. Nhưng mà cũng phải nhanh nhanh chóng chóng dọn đi mà còn làm ăn chứ.”
Bà Hoa đang chăm sóc những luống đào. Nhiều cây đào nhà bà trụi lá phần thân do ngâm nước lâu trong bão lũ.
Sau bão, tất cả cây cối làng Nhật Tân đều bị bọc trong một lớp bùn. Đến nay đã qua 2 tháng, về cơ bản người dân đã dọn dẹp hết những cây bị úng, gãy; nhưng đây đó vẫn còn sót lại một vài dấu tích của trận lũ. Có cành đào vàng úa, xác xơ. Có chậu quất héo rũ, khô cằn không còn khả năng hồi sinh. Những cây quất dáng huyền lẽ ra phải xòe tán rậm rạp, trĩu quả rủ xuống như dòng thác, giờ chỉ còn lại trái quất nhạt màu, nhăn nhúm, chẳng còn nét bóng bẩy thuở nào. Những cành cây như bị ai đó cầm kéo cắt phăng đi phần ngọn, cũng cắt phăng đi bao công khó nhọc chăm sóc, uốn nắn của người nông dân.
Một cây quất bonsai khô héo không thể cứu được vì ngâm quá lâu trong nước lũ
Cây quất bonsai dáng huyền nhưng vì ngâm nước lũ quá lâu nên cháy cành, đứt ngọn
Những tán lá lại xanh
Thế nhưng, không phải tất cả đào, quất ở khu vực Nhật Tân, Tứ Liên, Phú Thượng đều bị thiệt hại. Ở những khu vực bãi cao ít bị ảnh hưởng hơn, người dân đang cố gắng hồi phục vườn cây.
Rũ hết đất bùn, những cây quất, cây đào lần nữa xanh tươi tán lá.
Nhiều cây đào đã được buộc cành để sẵn sàng chờ tháng 11 tuốt lá. Bà Hoa đều đặn mỗi ngày hai lần ra tưới cây, bắt sâu, kiểm tra tình hình của từng luống đào. Những cây đào cành cong, thân cao, dù bị ngập nước nhưng vẫn kiên cường vươn mình. Nhờ bàn tay những người chăm sóc lành nghề, hôm nay nhiều cây đào đã tươi tốt trở lại.
Nhiều cây đào đã được buộc cành, chờ tháng 11 Âm lịch tuốt lá.
Ông Tuấn cũng ngày ngày ra vườn tỉa lá, uốn cành, theo dõi sát sao từng cây, từng quả quất. Quất đang độ vào quả, từng chùm quất xanh óng ánh không phụ công ông vất vả.
Những chùm quất xanh tròn trịa khỏe mạnh, da căng bóng…
Chị Phương, con của ông Tuấn vẫn lạc quan về vườn quất của gia đình mình: “Năm nay có lẽ là không bỏ sỉ được rồi, vì thiệt hại nhiều cây quất quá, cả những cây non làm giống cũng chết. Nhiều nhà phải mua cây giống ở các vùng như Hưng Yên về trồng lại từ đầu, mà giá cũng đắt hơn mấy lần so với mọi năm. Nhưng may mắn là vườn quất nhà tôi vẫn còn giữ được nhiều chậu bonsai và cây to. Tầm tháng 10 âm lịch này cây quất đang vào quả, chỉ cần vượt qua tháng 10 âm lịch, sang đến tháng 11 là cây sẽ hồi phục lại dần. Tất cả mọi người đang cố gắng hết sức để hồi phục lại những cây quất đã bị ngập trong đợt lũ.”
Những cây quất đang độ vào quả, xanh mướt và bóng bẩy
Dự đoán giá đào năm nay, bà Hoa chia sẻ, có lẽ giá sẽ tăng vì hầu hết vùng trồng đào ở đồng bằng sông Hồng đều bị ảnh hưởng, chứ không riêng gì làng Nhật Tân. “Nhưng tăng giá thì cũng vừa phải thôi, chúng tôi cũng phải giữ khách chứ. Chẳng hạn gốc đào này mọi năm trung bình khoảng 1,5 triệu đồng thì năm nay lên 1,7 triệu đồng, 1,8 triệu đồng, chứ không thể lên quá 2 triệu đồng được. Tăng giá cũng gọi là có công chăm bón và bởi vì vật giá leo thang nữa. Chứ tăng cao quá thì ai mua.”
Một bông hoa đào nở sớm trong vườn đào nhà bà Hoa
Nói chuyện với người hàng xóm bên cạnh, bà Hoa đùa vui: “Thôi thì coi như lũ vào mang thêm phù sa cho mảnh đất này vậy. Mong năm sau nhờ phù sa cây sẽ tươi hoa.” Và những người nông dân lại tươi cười với những hy vọng ánh lên trong mắt về một tương lai tươi sáng hơn.
Bên cạnh việc cố gắng khôi phục những gốc đào sau lũ, người dân làng Nhật Tân còn kết hợp trồng thêm các loại hoa ngắn ngày để tăng thu nhập như hoa cúc, loa kèn,.... Bà Hoa chia sẻ, mọi năm bà cũng ươm hoa đồng tiền để Tết bán kèm với đào, năm nay thì trồng thêm cúc thúy dưới chân mấy luống đào để kịp cho vụ Tết.
Những cây hoa đồng tiền trồng xen kẽ giữa các luống đào
Cách đó tầm 50m, bà Lan đang kiểm tra những luống cúc trắng, cúc vàng, có luống chỉ vừa nảy mầm, có luống đã chúm chím lên nụ. “May sao vườn cúc của tôi chỉ thiệt hại ít, vẫn đủ để phục vụ nhu cầu hoa Tết năm nay” - Bà Lan chia sẻ.
Vườn trồng cúc của bà Lan
Và những người nông dân vẫn tất bật với những luống cây của mình, những cây đào, cây quất không chỉ là kế làm ăn, sinh nhai, mà còn là sản phẩm OCOP 4 sao, là biểu tượng của mùa xuân Thành phố, là niềm hy vọng cho một mùa Tết Ất Tỵ 2025.
Phương Mai