Lập văn phòng đại diện của UBND cấp tỉnh ở nước ngoài, nên hay không?

một giờ trướcBài gốc

Chiều 26/11, Quốc hội thảo luận ở Hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm nâng cao hiệu quả công tác hội nhập quốc tế.

Dễ dẫn đến hình thức, dàn trải và kém hiệu quả

Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Huỳnh Thị Ánh Sương (Quảng Ngãi) tán thành sự cần thiết ban hành nghị quyết trong tình hình mới hiện nay. Tuy nhiên, bà đề nghị cân nhắc quy định cho phép thành lập văn phòng đại diện của UBND cấp tỉnh ở nước ngoài tại Điều 15, đề nghị Cơ quan soạn thảo báo cáo bổ sung tình hình triển khai mô hình, chức năng, nhiệm vụ và kết quả thời gian qua.

Đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương.

"Theo tôi, việc cho phép thành lập văn phòng này dễ dẫn đến phát sinh về kinh phí, ngân sách và tổ chức bộ máy trong khi chức năng hoạt động có khả năng trùng lặp với nhiệm vụ của Cơ quan đại diện ngoại giao ở nước ngoài. Nếu thực sự cần thiết phải có đại diện của UBND cấp tỉnh ở những địa bàn hợp tác trọng điểm, có thể phối hợp với Bộ Ngoại giao xem xét, điều động cán bộ của tỉnh làm việc tại các Cơ quan đại diện ngoại giao ở nước ngoài, hoặc nghiên cứu thí điểm vận hành mô hình trực tuyến, vừa đáp ứng yêu cầu mở rộng không gian đối ngoại cho các địa phương, vừa không phát sinh tổ chức bộ máy", bà nêu quan điểm.

ĐBQH Dương Khắc Mai (Lâm Đồng) đánh giá, đây là một chính sách mới thể hiện tư duy mở và chủ động hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, khoản 1 quy định "ngân sách của việc lập văn phòng đại diện được bảo đảm từ ngân sách thường xuyên của UBND cấp tỉnh" sẽ tạo áp lực rất lớn đối với ngân sách địa phương và trên thực tế nhiều tỉnh hiện nay khó có khả năng cân đối để triển khai. Nếu không có quy định chặt chẽ về điều kiện rất dễ dẫn đến tình trạng hình thức, dàn trải và kém hiệu quả.

Đại biểu Dương Khắc Mai.

Từ đó, ông kiến nghị bổ sung cơ chế hỗ trợ từ ngân sách Trung ương đối với nhiệm vụ hội nhập quốc tế có tính bắt buộc, trọng điểm hoặc vượt quá khả năng cân đối của các địa phương, đồng thời cho phép địa phương được lồng ghép sử dụng linh hoạt các nguồn kinh phí hợp pháp khác như nguồn hỗ trợ có mục tiêu, nguồn viện trợ, tài trợ hợp tác quốc tế để thực hiện nhiệm vụ hội nhập quốc tế. "Trường hợp địa phương chưa đủ điều kiện đảm bảo kinh phí thì chưa tổ chức thực hiện triển khai mô hình, tránh tốn kém nguồn lực, tránh tạo áp lực lên ngân sách của địa phương và đảm bảo phù hợp với khả năng thực tế", đại biểu bổ sung.

Quy định cụ thể, tạo thuận lợi thu hút đầu tư nước ngoài

Trong khi đó, ĐBQH Trần Thị Vân (Bắc Ninh) cho rằng, việc cho phép địa phương mở văn phòng đại diện tại nước ngoài quy định tại Điều 15 là một trong những giải pháp đột phá, thay đổi tư duy theo hướng công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế, là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, bao gồm cả Trung ương và địa phương. Điều này tạo cơ chế cho địa phương mở rộng quan hệ quốc tế, tham gia sâu rộng hơn trong hội nhập, thu hút được đầu tư nước ngoài, tạo kênh xúc tiến đầu tư liên tục thay vì qua các hội nghị và đoàn công tác, giúp địa phương tiếp cận thị trường, thúc đẩy thương mại và xuất khẩu, quảng bá du lịch và hình ảnh...

Đại biểu Trần Thị Vân.

"Với 41 quốc gia, vùng lãnh thổ đang đầu tư tại Bắc Ninh, trong đó có nhiều công ty điện tử lớn đến từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Mỹ, Singapore, Bắc Ninh tiếp tục có chủ trương thu hút thêm các doanh nghiệp FDI công nghệ cao, điện tử, linh kiện bán dẫn... thì việc nghị quyết cho phép đặt văn phòng đại diện của địa phương tại nước ngoài sẽ tạo điều kiện thuận lợi để Bắc Ninh kết nối, kêu gọi hỗ trợ và thu hút nhiều hơn nữa các doanh nghiệp khác trên thế giới ở lĩnh vực này tiếp tục đến và đầu tư ổn định, lâu dài tại Bắc Ninh", bà lý giải.

Thực tiễn hiện nay cho thấy, các nước cũng chỉ đặt văn phòng của một số địa phương tại Việt Nam chứ không phải tất cả các bang, các địa phương của một quốc gia đều lập văn phòng tại Việt Nam. Công việc chính thúc đẩy quan hệ hai quốc gia vẫn là công việc của Chính phủ thông qua hệ thống cơ quan đại diện. Điều này đặt ra yêu cầu làm rõ cơ chế phối hợp và vai trò kiểm soát của Chính phủ, bảo đảm cho hoạt động của văn phòng đại diện địa phương không chồng chéo chức năng, không đi lệch định hướng đối ngoại chung.

Bộ trưởng Lê Hoài Trung phát biểu giải trình tại phiên thảo luận.

Do đó, đại biểu nhất trí với dự thảo nghị quyết theo hướng cho phép triển khai thí điểm và giao Chính phủ quy định cụ thể về tiêu chí, điều kiện, phạm vi hoạt động, cơ chế quản lý và báo cáo của địa phương khi mở văn phòng đại diện tại nước ngoài. Đồng thời, xác định rõ vai trò hỗ trợ, hướng dẫn của cơ quan đại diện trong việc bảo đảm thống nhất trong quản lý hệ thống đối ngoại...

Theo ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp), chúng ta còn có 34 tỉnh, thành, mỗi tỉnh, thành rất lớn và mỗi tỉnh, thành hầu như đều có quan hệ với đối tác ở nước ngoài về xuất, nhập khẩu nên việc cần thiết thành lập văn phòng đại diện của mỗi tỉnh, thành ở nước ngoài là phù hợp. Tuy nhiên, không phải tỉnh, thành nào cũng phải có đại diện ở nước ngoài và đó là những nước mà các doanh nghiệp ở địa phương có quan hệ đối tác làm ăn trong hoạt động xuất, nhập khẩu với nhau hoặc những đối tác ở địa phương có tỉnh giáp biên.

"Phải có quy định rạch ròi, cụ thể, có cơ chế, tiêu chí quyết định thành lập, cơ cấu tổ chức, nhân sự, nếu không tỉnh nào cũng có và có khi thành lập tràn lan mà không hiệu quả", đại biểu lo ngại.

Phát biểu giải trình sau đó, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung cho biết, việc thành lập văn phòng đại diện của UBND cấp tỉnh ở nước ngoài nhằm có cơ chế cho các địa phương có nhu cầu có thể mở văn phòng đại diện ở nước ngoài. "Đây không phải là một cơ chế có tính chất bắt buộc. Trên thực tế qua làm việc, một số địa phương có mong muốn mở văn phòng nhưng chưa có cơ chế để điều chỉnh việc này", Bộ trưởng nói.

Về ngân sách, ông dẫn quy định dự thảo nghị quyết nêu là từ ngân sách địa phương, đồng thời khẳng định các địa phương sẽ "làm rất chặt" thông qua cấp ủy, thông qua HĐND, "không thể mở tràn lan được", đề nghị Quốc hội ủng hộ để tạo điều kiện cho các địa phương có nhu cầu thực sự...

Quỳnh Vinh

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/thoi-su/lap-van-phong-dai-dien-cua-ubnd-cap-tinh-o-nuoc-ngoai-nen-hay-khong--i789330/